تحلیل نحوی ساخت کنایی بر‏پایۀ شواهدی از زبان کردی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

بلوار پاسداران، دانشگاه کردستان، دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی، گروه زبان شناسی و زبان انگلیسی

چکیده

هدف از نگارش این مقاله، به­دست‏دادن تحلیلی جامع از نحو ساخت کنایی برپایۀ مشاهدات داده­های زبان کردی است. در این پژوهش، با استناد به سیر تاریخی فعل‏های کنایی و همچنین ذکر شواهدی از ساخت­های شبه­کنایی، مانند گزارۀ­ «داشتن»، گزارۀ «خواستن»، شکل مجهول تز فعل‏های دو‏مفعولی و نمونه­ های مشابه از لهجۀ هورامی، استدلال کرده‏ایم که الگوی کنایی، در ساخت‏هایی نمایان می‏شود که فعل متعدی (کنایی) نتواند به مفعول، حالت مفعولی بدهد و فاعل توسط یک هستۀ الحاقی، با گروه فعلی ادغام شود. در این تحلیل، گروه اسمی مفعول، با‏وجود فعل متعدی غیر‏مفعولی، با هستۀ گروه زمان، ارتباطی از‏نوع تطابق می­یابد و از این طریق، حالت فاعلی می‏گیرد. گروه اسمی فاعل نیز در جایگاه مشخصگر گروه الحاقی، وارد مرحلۀ اشتقاق می‏شود و پس‏از تطابق با هستۀ گروه الحاقی، حالت «به­ای» می­گیرد. در روی‏کرد مورد نظر در این مقاله، ساخت کنایی، الگویی جداگانه و‏یا زبان‏ویژه نیست؛ بلکه پدیده‏ای ثانویه و پیامد منطقی و طبیعی تعامل فرایند‏های مستقل در نحو زبان­های کنایی است

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Analyzing the Syntax of Ergativity: Evidence From Kurdish

نویسنده [English]

  • Yadgar Karimi
University of Kurdistan
چکیده [English]

This paper is an attempt to develop a theory of ergativity syntax, focusing on the past transitive structures in Kurdish where ergativity manifests itself. In so doing, the origins of ergativity will be traced back to past participle constructions attested in old Iranian languages such as Old Persian. Drawing on the findings from the investigation of historical development of ergativity, coupled with the evidence from a diverse array of structures that share formal characteristics with the past transitive structure in Kurdish, I will argue that ergativity arises in transitive structures in which the transitive verb, subcategorizing for a complement DP, is unaccusative and the subject DP, bearing the agent role, is licensed as the specifier of a high applicative head that takes Vp as its complement. Thus analyzed, ergativity is construed as an epiphenomenon deriving from the interplay of the independently motivated operations of the syntax of ergativity languages.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Kurdish
  • theory of ergativity syntax
  • Old Iranian
  • Old Persian