پردازش جمله و بازنمود ذهنی فعل در زبان فارسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه زبان شناسی، دانشگاه علامه طباطبائی

2 دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

پژوهش حاضر به مطالعه چگونگی فرایند پردازش فعل در زبان فارسی به هنگام درک شنیداری جمله می‌پردازد.سؤال اصلی پژوهش این است که آیا پیچیدگی بازنمودی فعل فارسی در واژگان بر مدت زمان پردازش آن به هنگام درک شنیداری جمله مؤثر است یا خیر.مفهوم پیچیدگی واژگانی افعال بر مبنای اطلاعات ساختاری(نحوی) و واژگانی (معنایی) موجود در مدخل واژگانی افعال تعریف شده است.ابزار مورد استفاده در این تحقیق تکلیف تصمیم‌گیری واژگانی چند حسی به روش پردازش بر خط بوده است که با استفاده از نرم‌افزار اندازه‌گیری زمان واکنش (DMDX) اجرا شده است و محرک‌ها شامل 72 فعل بسیط لازم و 72 فعل بسیط متعدی در 288 جمله فارسی می‌باشد. با به کارگیری این آزمون، زمان پردازش جملات دارای افعال لازم و متعددی ارزیابی و با یکدیگر مقایسه شده است.آزمودنی‌ها 30 نفر از افراد طبیعی بوده‌اند که از نظر سطح تحصیلات و سن با هم تطبیق داده شده‌اند.با توجه به نتایج به دست آمده می‌توان پردازش افعال را به هنگام درک شنیداری جمله متأثر از متغیرهای مستقل«نوع جمله» و «نوع فعل» دانست.یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که پردازش جمله و پردازش فعل جمله متأثر از دو حوزه نحو و معنی‌شناسی دستور زبان فارسی است.نحو از آن‌رو که متغیر نوع جمله و به بیان دیگر ساخت نحوی جمله با زمان واکنش نسبت به آن، ارتباط دارد و نیز از آن‌رو که تعداد متمم‌های فعلی را می‌توان عامل تعیین‌کننده در زمان پردازش جمله‌ها دانست و معنی‌شناسی نیز از آن‌رو که تعداد نقشهای معنایی که در کنش فعل به مشارکان نسبت داده می‌شود.بر زمان پردازش اثر مستقیم دارد.به عبارت دیگر، ساخت نحوی جمله(ساده و یا مرکب بودن) و نیز نوع فعل(لازم و یا متعدی بودن) مستقیماً بر زمان پردازش فعل در جمله به هنگام ادراک شنیداری آن مؤثر است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Sentence Processing and the Mental Representation Of Persian verbs

نویسندگان [English]

  • Shahla Raghibdost 1
  • Masomeh Mehrabi 2
1 Allame Taba Tabai University
2 Tabatabai University
چکیده [English]

This study investigates Persian verb processing during sentence comprehension. The question is whether or not the representational complexity of Persian verbs in lexicon affects real-time sentence processing in normal listeners. Complexity has been defined in terms of the kinds of structural (syntactic) and lexical (semantic) information arrayed against verbs in their lexical entries. The method contained cross-modal lexical decision (CMLD) task which examined on-line sentence processing and run by reaction time measuring software program naming DMDX. The stimuli consisted of 72 simple intransitive and 72 simple transitive Persian verbs used in the formation of 288 sentences. Performing the test processing time of those sentences has been measured and then compared to each other. Regarding the findings, the processing time can be attributed to the independent variable of "verb class" and "sentence type". As for the results, they showed that sentence and verb processing are affected by syntactic and semantic modules of grammar. It is related to syntax since sentence type variable and the number of complements are two defining factors of sentence processing time and to semantics since the number of semantic roles attributed to participants in the verb event directly affect sentence processing. In other word, verb processing time within sentence during sentence comprehension is affected by sentence syntactic structure (simple vs. complex) and verb type (transitive vs. intransitive).

کلیدواژه‌ها [English]

  • verb processing
  • lexical decision
  • listening comprehension
  • mental representation
  • reaction time