بازنمایی برخی مولفه‌های فضا در گفتمان روایی کودکان اتیسم با عملکرد بالا و کودکان عادی فارسی زبان: محمول‏ها و زمینه فضایی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه زبان‌شناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

2 استادیار گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه بیرجند، ایران

3 دانش ‏آموخته دکترا، گروه زبان‏شناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

4 دانش ‏آموخته کارشناسی ‏ارشد، گروه زبان‏شناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

چکیده

اختلال اتیسم یکی از اختلال ‏های عصبی-رشدی است که می‏ تواند توانایی‌های شناختی و زبانی فرد را تحت تأثیر قرار دهد. از آن‌جایی‏که در گفتمان روایی به‌کارگیری هر دو حوزه شناخت و زبان ضرورت دارد، این افراد در تولید و درک روایت‌ با چالش ‏هایی روبه‌رو هستند. این پژوهش بر آن است تا با بررسی حوزه فضا، به‌عنوان یکی از مؤلفه ‏های جدایی‌ناپذیر ساخت هر روایت، به بررسی این حوزه و در ابعاد گسترده‌تر، حوزه گفتمان روایی در کودکان اتیسم با عملکرد بالا و مقایسه با کودکان عادی فارسی‌زبان بپردازد. در این‌راستا، بازنمایی برخی مؤلفه‌های فضا همچون محمول‌ها شامل محمول‌های ایستا، کنشی، کنشی-پایا و منقطع و زمینه‌ فضایی مشتمل بر اسم و ضمیر در گفتمان روایتی این دو گروه از کودکان، براساس الگوی هیکمن(Hickmann, 2004) و تقسیم‌بندی‌های رابرتس و همکاران (Roberts et al., 2009) مورد بررسی قرار گرفت. جامعه آماری این پژوهش 20 کودک اتیسم با عملکرد بالا و 20 کودک عادی فارسی ‏زبان بود که در آزمون تولید گفتمان روایتی براساس دو داستان تصویری «اسب» و «گربه» هیکمن (Hickmann, 2004) شرکت کردند. داده‌های گردآوری‌شده پس از بررسی و توصیف، با به‌کارگیری آزمون یومن-ویتنی مورد تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها نشان داد عملکرد کودکان دارای اتیسم با عملکرد بالا و کودکان عادی در بازنمایی محمول‌های ایستا، کنشی، کنشی-پایا و همچنین زمینه‌ فضایی شامل اسم و ضمیر به‏ طور معناداری متفاوت (p<0.05) بود. به نظر می‌رسد عملکرد ضعیف کودکان دارای اختلال اتیسم با عملکرد بالا در مقایسه با کودکان عادی در بازنمایی برخی مولفه ‏های فضا همچون محمول‌ها و ضمیر در گفتمان روایتی با نقائص شناختی و زبانی آنان ارتباط دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Representation of Some Space Components in Children with High-Functioning Autism and Normal Persian-speaking Children's Narrative Discourse: Predicates and spatial ground

نویسندگان [English]

  • Abbas Ali Ahangar 1
  • Mohammad Hosien Salarifar 2
  • Setareh Mojahedi Rezaeian 3
  • Azadeh Imanverdi 4
1 Professor in Linguistics, Department of English Language and Literature, Faculty of Literature and Humanities, University of Sistan and Baluchestan, Zahedan, Iran
2 2Assistant Professor in Psychology, Department of Psychology, Faculty of Educational Science and Psychology, University of Birjand, Birjand, Iran
3 3PhD in Linguistics, Department of English Language and Literature, Faculty of Literature and Humanities, University of Sistan and Baluchestan, Zahedan, Iran
4 MA in Linguistics, Department of English Language and Literature, Faculty of Literature and Humanities, University of Sistan and Baluchestan, Zahedan, Iran
چکیده [English]

Autism is one of the most common neuro-developmental disorders that can influence an individual’s cognitive and linguistic abilities. Since it is necessary to make use of both cognitive and language abilities in narrative discourse, autistic individuals face a challenge in narrative production and comprehension. Therefore, the present study aims to investigate the space domain, as one of the inseparable components of each narrative, and in a broader context, narrative discourse in children with high-functioning autism and normal Persian-speaking children. To this end, the representation of some components of space such as predicates (including static, active, active-accomplishment, and semelfactive) and spatial grounds (including nouns and pronouns) in the narrative discourse of children with high-functioning autism and normal children was studied based on Hickman (2004) and Roberts, Barjastefc Delforooz and Jahani's classification (2009).

کلیدواژه‌ها [English]

  • narrative
  • space
  • predicate
  • grounding
  • children with high functioning autism disorder
  • Persian language
  1. احدی، حوریه (1396). «مقایسۀ بیان دستوری کودکان مبتلا با اتیسم با کودکان طبیعی». جستارهای زبانی. دورة 3. شمارة 38. 1-21.  Retrieved from < http://lrr.modares.ac.ir/article-14-11964-fa.html>
  2. آهنگر، عباسعلی، محمودرضا اطمینان، پریا رزم­دیده و فهیمه ابراهیمی ­پور (1399). «بررسی مقایسه‌ای درک و تولید مقوله‌های تصریفی اسم بین کودکان فارسی‌زبان بهنجار و کودکان مبتلا به اتیسم با عملکرد بالا با سن تقویمی 9-7 سال». فصلنامه طب توانبخشی. سال 9. شماره 2. صص 42-33. https://doi.org/10.22037/jrm.2019.111490.2027
  3. حارث ‏آبادی، فاطمه (1394). طراحی و اعتباریابی آزمون تصویری بیان دستور زبان فارسی برای کودکان 4 تا 6 ساله. رساله دکتری. دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی. Retrieved from <http://rehabilitationj.uswr.ac.ir/article-1-3063-fa.html>
  4. رضایی، والی و ذلیخا عظیم دخت (1396). «بررسی محمول های مکانی در زبان فارسی براساس دستور نقش و ارجاع». زبان‌پژوهی. سال 9. شماره 22. صص 107-125. https://doi.org/10.22051/jlr.2016.2436
  5. رضایی، والی و ژاله مکارمی (1400). «برهم ‏کنش فعل‏های لحظه‌ای و انواع نمود دستوری در زبان فارسی». زبان پژوهی. سال 13. شماره 40. صص 199-225. https://doi.org/10.22051/jlr.2021.32975.1919
  6. سبحانی ‏راد، داود، علی مقیمی، علی غنایی چمن ‏آباد و پرویز معروضی (1392). «بررسی و مقایسه ویژگی‌های زبانی کودکان اوتیستیک». پژوهش های روان‌شناسی بالینی و مشاوره. سال 3. شماره 1. صص 128-119. https://doi.org/10.22067/ijap.v3i1.9445
  7. شهیم، سیما. (1387). مقیاس تجدید نظر شده هوشی وکسلر برای کودکان. شیراز: انتشارات دانشگاه شیراز. Retrieved from <https://press.shirazu.ac.ir/book_976.html>
  8. فلاحی، محمد هادی، مریم مهدی‏زاده و مریم وهاب (۱۳۹۴). «بررسی و مقایسة ابعاد مختلف توانایی زبانی در کودکان 5 تا 8 ساله مبتلا به اتیسم و کودکان طبیعی». زبان‌پژوهی. سال 7. شماره 15. صص 150-131. https://doi.org/10.22051/jlr.2015.1930
  9. مجاهدی رضائیان، ستاره، عباسعلی آهنگر، پیمان هاشمیان و مهرداد مظاهری (1398). «بازنمایی وضعیت‏ شناختی ارجاع در گفتمان ‏روایی کودکان با اختلال اتیسم فارسی‏ زبان براساس سلسله ‏مراتب مفروض ­بودگی». فصلنامه روانشناسی افراد استثنائی. سال 9. شماره 35. صص 33-1.https://doi.org/10.22054/jpe.2019.38283.1906 
  10. میری، ملیحه، شهلا شریفی و اعظم استاجی (1399). بررسی تأثیر قصه‏ گویی بر زبان گفتاری کودکان مبتلا به اتیسم (طیف خفیف تا متوسط). زبان‌پژوهی. سال 12. شماره 34. صص 109-129. https://doi.org/10.22051/jlr.2018.19548.1518
  11. Ahadi, H. (2017). Comparing expressive grammar in children with autism and typically developing children. Language Related Research, 8(3), 1-21. http://lrr.modares.ac.ir/article-14-11964-fa.html [In Persian]
  12. Ahangar, A. A., Etminan, M., Razmdideh, P., & Ebrahimi Pour, F. (2020). Comparative study of comprehension and production of inflectional categories of noun between Persian-speaking typically developing and high functional autistic children with the chronological age of 7-9. J Rehab Med, 9(2), 33-42. https://doi.org/10.22037/jrm.2019.111490.2027 [In Persian]
  13. Andersen, P. N., Skogli, E. W., Hovik, K. T., Geurts, H., Egeland, J., & Øie, M. (2015). Working memory arrest in children with high-functioning autism compared to children with attention-deficit/hyperactivity disorder: Results from a 2-year longitudinal study. Autism19(4), 443–450. https://doi.org/10.1177/1362361314524844
  14. Arnold, J. E., Bennetto, L., & Diehl, J. J. (2009). Reference production in young speakers with and without autism: Effects of discourse status and processing constraints. Cognition110(2), 131–146. https://doi.org/10.1016/j.cognition.2008.10.016
  15. Botting, N. (2002). Narrative as a tool for the assessment of linguistic and pragmatic impairments. Child language teaching and therapy, 18(1), 1-21. https://doi.org/10.1191/0265659002ct224oa
  16. Caron, M. J., Mottron, L., Rainville, C., & Chouinard, S. (2004). Do high functioning persons with autism present superior spatial abilities? Neuropsychologia, 42(4), 467-481. https://doi.org/10.1016/j.neuropsychologia.2003.08.015
  17. Chabani, E., & Hommel, B. (2014). Visuospatial processing in children with autism: No evidence for (training-resistant) abnormalities. Journal of autism and developmental disorders, 44(9), 2230-2243. https://doi.org/10.1007/s10803-014-2107-9
  18. Churchill, D. W. (1972). The relation of infantile autism and early childhood schizophrenia to developmental language disorders of childhood. Journal of autism and childhood schizophrenia, 2(2), 182-197. https://doi.org/10.1007/BF01537571
  19. Fairclough, N. (2003). Analysing discourse: Textual analysis for social research. Psychology Press. https://edisciplinas.usp.br/pluginfile.php/8134330/mod_page/content/3/Analysing%20discourse.pdf
  20. Falahi, M., Mehdizade, M., & Vahab, M. (2015). The study of different aspects of language ability in 5–8-year-old autistic children compared to their normal peers. ZABANPAZHUHI (Journal of Language Research), 7(15), 131-150. https://doi.org/10.22051/jlr.2015.1930 [In Persian]
  21. Fludernik, M. (2009). An introduction to narratology. Routledge. http://elib.hcmussh.edu.vn/handle/HCMUSSH/137588
  22. Funabiki, Y., & Shiwa, T. (2018). Weakness of visual working memory in autism. Autism Research11(9), 1245-1252. https://doi.org/10.1002/aur.1981
  23. Haresabadi, F. (2014). Design and validation of Persian photographic grammar expression test for 4–6-year-old children [Doctoral dissertation, University of Social Welfare and Rehabilitation Sciences]. Tehran, Iran. http://rehabilitationj.uswr.ac.ir/article-1-3063-fa.html [In Persian]
  24. Herman, D. (2002). Story Logic: Problems and possibilities of narrative. University of Nebraska Press. https://www.amazon.com/Story-Logic-Possibilities-Narrative-Frontiers/dp/0803273428
  25. Hickmann, M. (2004). Children’s discourse: Person, space, and time across languages. Cambridge University Press. https://www.amazon.com/Childrens-Discourse-Languages-Cambridge-Linguistics/dp/0521065100
  26. Kelley, E., Paul, J. J., Fein, D., & Naigles, L. R. (2006). Residual language deficits in optimal outcome children with a history of autism. Journal of autism and developmental disorders36(6), 807–828. https://doi.org/10.1007/s10803-006-0111-4
  27. King, D., Dockrell, J. E., & Stuart, M. (2013). Event narratives in 11–14-year-olds with autistic spectrum disorder. International Journal of Language & Communication Disorders, 48(5), 522-533. https://doi.org/10.1111/1460-6984.12025 
  28. Longacre, R. E. (1996). The grammar of discourse. Springer Science & Business Media. https://doi.org/10.1007/978-1-4899-0162-0
  29. Mäkinen, L., Loukusa, S., Nieminen, L., Leinonen, E., & Kunnari, S. (2014). The development of narrative productivity, syntactic complexity, referential cohesion, and event content in four-to eight-year-old Finnish children. First Language, 34, 24–42. https://doi.org/10.1177/0142723713511000
  30. Mayer, M. (1969). Frog, where are you? Dial Press. https://www.amazon.com/Frog-Where-are-You-Author/dp/B010DTOH24
  31. Mesibov, G. B., Shea, V., & Adams, L. W. (2005). Understanding Asperger syndrome and high functioning autism (Vol. 1). Springer Science & Business Media. https://doi.org/10.1007/b107746
  32. Miri, M., Sharifi, S., Estaji, A. (2020). The Effect of storytelling on the spoken language of children with autism (mild to moderate spectrum).  ZABANPAZHUHI (Journal of Language Research), 12(34), 109-129. https://doi.org/10.22051/jlr.2018.19548.1518 [In Persian]
  33. Mojahedi Rezaeian, S., Ahangar, A.A., Hashemian, P., & Mazaheri, M. (2019). The representation of reference cognitive status in Persian-speaking autistic children’s narrative discourse based on givenness hierarchy. Psychology of Exceptional Individuals, 9(35), 1-33 https://doi.org/10.22054/jpe.2019.38283.1906 [In Persian]
  34. Mojahedi Rezaeian, S., Ahangar, A.A., Hashemian, P., & Mazaheri, M. (2020). Assessing an eliciting narrative tool used for studying the development of Persian-speaking children's narrative discourse skills. Journal of Modern Rehabilitation, 14(1), 55-68.‏ https://doi.org/10.32598/JMR.14.1.7
  35. Mojahedi Rezaeian, S., Ahangar, A.A., Hashemian, P., Mazaheri, M. (2018). Character reference choice in the narratives by Persian-speaking children with autism spectrum disorder. Journal of Modern Rehabilitation, 12(1), 45-60. http:// doi.org/10.32598/jmr.12.1.45
  36. Norbury, C. F., Gemmell, T., & Paul, R. (2014). Pragmatics abilities in narrative production: A cross-disorder comparison. Journal of child language, 41(3), 485-510. https://doi.org/10.1017/S030500091300007X
  37. Price, J. R., Roberts, J. E. & Jackson, S. C. (2006). Structural development of the fictional narratives of African American preschoolers. Language, Speech, and Hearing Services in Schools, 37, 178-190. https://doi.org/10.1044/0161-1461(2006/020)
  38. Pruden, S. M., Levine, S. C., & Huttenlocher, J. (2011). Children’s spatial thinking: Does talk about the spatial world matter? Developmental science, 14(6), 1417-1430.    https://doi.org/10.1111/j.1467-7687.2011.01088.x
  39. Rezai, V., Azimdokht, Z. (2017). An Investigation into Locative Predicates in Persian Based on Role and Reference Grammar. ZABANPAZHUHI (Journal of Language Research), 9(22), 107-125. https://doi.org/10.22051/jlr.2016.2436 [In Persian]
  40. Rezai, V., Makaremi, Z. (2021). The interaction of achievement verbs and grammatical aspect in Persian. ZABANPAZHUHI (Journal of Language Research), 13(40), 199-225. https://doi.org/10.22051/jlr.2021.32975.1919 [In Persian]
  41. Roberts, J. R., Barjasteh Delforooz, B., & Jahani, C. (2009). A study of Persian discourse structure. Acta Universitatis Upsaliensis. https://api.semanticscholar.org/CorpusID:59707364
  42. Roth, I., & Rezaie, P. (Eds.). (2011). Researching the autism spectrum: Contemporary perspectives. Cambridge University Press. https://doi.org/10.1017/CBO9780511973918
  43. Schwartz, R. G. (Ed.). (2017). Handbook of child language disorders. Psychology press. https://doi.org/10.4324/9781315283531
  44. Shahim S. (2009). Adaptation and standardization of wechsler In­telligence scale for children revised (WISC-R) (5th edition). Univer­sity of Shiraz. https://press.shirazu.ac.ir/book_976.html  [In Persian]
  45. Siller, M., Swanson, M. R., Serlin, G., & Teachworth, A. G. (2014). Internal state language in the storybook narratives of children with and without autism spectrum disorder: Investigating relations to theory of mind abilities. Research in Autism Spectrum Disorders, 8(5), 589–596. https://doi.org/10.1016%2Fj.rasd.2014.02.002
  46. Sobhani-rad, D., Moghimi, A., Ghanaei, A., & Marouzi, P. (2013). Investigation and comparison Study of language features of Autistic Children. Research in Clinical Psychology and Counseling, 3(1), 119-128. https://doi.org/10.22067/ijap.v3i1.9445 [In Persian]
  47. Tally, R. T. (2013). Spatiality. Routledge.‏ https://doi.org/10.4324/9780203082881
  48. Toratani, K. (2008). Split intransitivity in Japanese revisited. In D. Roberts & Jr. Van Valin (Eds.), Investigations of the Syntax Semantics Pragmatics Interface (Vol. 105). John Benjamins Publishing.‏ http://digital.casalini.it/9789027290335
  49. Turkington, C., & Anan, R. (2007). The encyclopedia of autism spectrum disorders. Infobase Publishing. https://www.amazon.com/Encyclopedia-Autism-Spectrum-Disorders-Library/dp/0816060029
  50. Van Valin, R. D., & LaPolla, R. J. (1997). Syntax: Structure, meaning, and function. Cambridge University Press. https://www.amazon.com/Syntax-Structure-Cambridge-Textbooks-Linguistics/dp/0521499151
  51. Vendler, Z. (1967). Linguistics in philosophy. Cornell University Press. https://doi.org/10.7591/9781501743726
  52. Williams, D. L., Goldstein, G., Carpenter, P. A., & Minshew, N. J. (2005). Verbal and spatial working memory in autism. Journal of autism and developmental disorders35(6), 747–756. https://doi.org/10.1007/s10803-005-0021-x