نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
دانشگاه شیراز
چکیده
در این پژوهش، با تحلیل فرایندهای واجی ستاک گذشته در زبان فارسی برحسب میزان پیچیدگی و تعداد قاعده‌هایی که برای تبدیل به ستاک گذشته، بر ستاک حال آنها انجام می‌شود، این فعلها را به انواع تک قاعده‌ای، دوقاعدهای، سه قاعده‌ای و چهارقاعدهای تقسیم کرده ایم. در هریک از این دسته ها، یک قاعده، ازنوع ساختواژی ستاک گذشته و بقیه، قاعده‌های آوایی هستند. پژوهش حاضر، بیانگر آن است که علاوهبر عناصر واج شناختی مانند محدودیت واجی، محدودیت واجآرایی در خوشۀ پایانی و محدودیت خوشه و هستۀ هجا، عنصر ساختواژی نیز در شکل گیری ستاک گذشته، مؤثر است. این پژوهش، تعامل دو حوزۀ واج‌شناسی و ساختواژه را نشان می‌دهد.
در این جستار، نشان دادهایم که ستاک گذشتۀ نشاندار، با افزودن عامل ماضی ساز- که به صورت tنمود می‌یابد- بهدست می‌آید. با فرضکردن tبهجای Dدر این پژوهش، در مواردی که ستاک حال به همخوان بی‌واک ختم می‌شود، از اِعمال قاعده‌های بیشتر، جلوگیری کردهایم. فرض جلوگیری از اِعمال قاعدۀ بیشتر، دارای توجیه اقتصادی است.
این مقاله نشان می‌دهد که تقسیم فعلهای فارسی به دو دستۀ بی‌قاعده و باقاعده، نامعقول است، تشکیل ستاک فعلی در همۀ فعلهای فارسی، نظاممند و دارای قاعده است و تفاوت این فعلها در تعداد و نوع قواعدی است که بر آنها اعمال می‌شود.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
A Phonological Analysis of the Past Stem Of Persian Verbs
نویسنده [English]
- Mehrzad Mansouri
Shiraz University
چکیده [English]
Variation of past stem of Persian verbs has been explored by traditional grammarians as well as modern linguists. The present study is an investigation of phonological changes among past verbs traditionally known as regular versus irregular verbs. The study classifies the Persian past stem into five categories based on the number of rules applied to it. The first category refers to verbs like “kosht” (killed) formed from “present stem” (kos) + past maker (t). the second refers to verbs like ”xord”(ate) formed from “present stem” (xor), a morphological rule (past marker) and a phonological one. The third category of verbs described in this study need two phonological rules to alter present into past. The 4th category needs three phonological rules to be applied to in addition to a morphological one. The last one refers to the verbs which need four phonological changes in addition to a past marker. The study shows that the only form of past marker is /t/. it has been also argued that some past stems are influenced by some phonological constraints like consonants appearing as final clusters as well as vowels appearing as a nucleus. Moreover the study indicates that morphological aspects of verbs should be regarded as an important factor in phonological structure of past stem of Persian verbs. In this way the study has provided evidence to support interference of phonology and morphology. The study has provided evidence to show that classifying verbs into regular and irregular is not plausible. It has been argued that all verbs are formed regularly.
کلیدواژه‌ها [English]
- past stem
- phonology – morphology interference
- Persian
- final cluster
- verb
)