نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• نرجس منفرد
• اعظم استاجی

گروه زبانشناسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد.

چکیده

در این مقاله، کار‏برد صورت‌های اشاری فارسی را در ارتباط زبانی فرد نابینای مطلق و فرد بینا، از‏دیدگاهی صرفاً زبان‏شناختی بررسی کرده‏ ایم. بدین منظور، نخست، صورت‌های اشاری و انواع آن را معرفی کرده‏ایم. صورت-های اشاری به‏ عنوان ابزاری زبانی، کار‏برد‏های بسیاری دارند؛ زیرا در تعامل زبانی فرد نابینا و بینا، قطعاً یکی از دو طرف مکالمه، حس بینایی ندارد و مسئلۀ نابینایی، بر ارتباط زبانی بین آنها به‏ ویژه در کار‏برد صورت‌های ‌اشاری اثر می‏گذارد. بر ‌این اساس، در پژوهش حاضر، برای تفکیک صورت‌های -اشاری با مصداق عینی از صورت‌های اشاری با مصداقی غیر‏عینی، از دسته-بندی لوینسون (1983) دربارۀ انواع صورت‌های اشاری استفاده کرده‌ایم و پس‏از پنج ماه مشاهده و مصاحبه با پنج نابینای تحصیل‌کرده، صورت‏های -اشاری فارسی را در ارتباط زبانی فرد نابینای مطلق و فرد بینا و نیز مشکلات احتمالی در برقراری ارتباط فرد نابینا با بینا را توصیف کرده‏ایم. نتایج این بررسی‌ها نشان می‏دهد که ادراک تمام صورت‌های اشاری مکانی و برخی صورت‏های اشاری شخصی، اجتماعی و زمانی دارای مصداق‌های عینی، از‏جهاتی برای مخاطب نابینا مشکل‌ساز است و او برای کار‏برد این صورت-های اشاری، لزوماً باید به‌وسیلۀ قوۀ لامسه یا شنوایی، مواردی را که بدانها اشاره می‌شود، از ‌پیش شناسایی‌کرده باشد. به‌دلیل محدودیت‌هایی که در این زمینه و به ‏ویژه در شناسایی اشیاء جدید وجود دارد، فرد نابینا برای ارجاع به اشیاء پیرامونش، از صورت‌های اشاری، کمتر استفاده می‌کند

کلیدواژه‌ها

• صورت‌های‌ اشاری
• کار‏برد اشاره‌ای
• کار‏برد نمادین
• زبان در نابینایان
• نابینای مطلق

عنوان مقاله [English]

A Survey and Description of Deictic terms Usage and Understanding in the language of blind Persian speakers

نویسندگان [English]

• Narjes Monfared
• Azam Estaji

Department of Linguistics, Faculty of Literature and Humanity, Ferdowsi university of Mashhad.

چکیده [English]

The present paper is to study the usage of Persian deictic terms in the language relation of whole-blind and seeing people from a pure linguistic viewpoint. To do this, deictic terms and their types are firstly presented. Deictic terms as language instrument, have several usages. Because in a language communication between blind and seeing people, one of them has certainly no visual sense and blindness affects language relationship between them, especially usage of deictic terms. On this basis and in order to separate objective deictic terms from non-objective ones, Levinson (1983) category about types of deictic term is used in this paper. Moreover, the Persian deictic terms in language relation between whole-blind and seeing people and potential problems in this regard is described after a 5-month observation of 5 educated blinds. This study shows that all spatial deictic terms, some objective personal, social and temporal deictic terms create problems for blind listener in some aspects. Furthermore, the blind needs to have pre recognized the referent items by touching or listening sense. Since there are some limitation in this regard and specially in recognizing new objects, the blind prefers to less refer its around objects using deictic terms.
 

کلیدواژه‌ها [English]

• deictic terms
• deictic usage
• symbolic usage
• language in blinds
• blindness