نویسندگان
1 دانشجوی دکتری دانشگاه هیروشیما، دانشکده/ مدرسة عالی مطالعات بینارشته ای علوم و هنر، گروه مطالعات زبان
2 دانشیار دانشگاه الزهرا
چکیده
بررسی کنش‌های کلامی تعزیه‌نامه و نمود آن در اجرا فرهاد ساسانی [1] زیرک محجوب [2] تاریخ دریافت: 19/11/89 تاریخ تصویب: 10/2/91 چکیده یکی از ارکان اصلی نمایش، کنش و حرکت است. در این میان، زبان نیز در متن چندشیوه یا چندلایۀ نمایش، نقشی خاص دارد؛ اما از جهاتی می‌تواند متناظر با بدن و دیگر عوامل کنشگر و حرکت‌آفرین کنشگری کند و نمایانگر حرکت باشد. این مسئله بهخوبی در نظریۀ کنش کلامی مطرح شده و در مطالعات گفتمانی زبان بسط یافته است؛ بر این اساس، زبان صرفاً نشان‌دهندۀ صدق یا کذب گفته‌ای نیست؛ بلکه خود می‌تواند عملی را انجام دهد. این مسئله بهویژه درحوزۀ نمایش، اهمیتی خاص دارد و در نمایش‌های کمینه‌ای همچون تعزیه- که از عناصر و حرکت بدنی، به‌نسبتی اندک برخوردار است- زبان، بسیاری از کنش‌ها و حرکت‌ها را بیان میکند. بر این اساس، در مقالۀ حاضر کوشیدهایم تا برپایۀ نظریۀ کنش کلامی، کنش‌هایی را که ازطریق زبان و در متن نوشتاری مجلس شهادت امام حسین (ع) انجام گرفته است، بررسی کنیم و درنهایت، با مقایسۀ این کنش‌ها با حرکت‌های متناظرشان به این پرسش پاسخ دهیم که آیا عناصر کلامی موجود در متن نوشتاری، تمام و کمال در متن اجرایی تعزیه، در حرکت نمود دارند یا خیر. مقایسۀ نمود کنش‌های کلامی در تعزیه بهعنوان نمایشی اعترافی، روایت‌گونه و آیینی- نیایشی نشان می‌دهد که در ارائۀ این عناصر، کلام بیشتر از حرکت نقش دارد. واژه‌های کلیدی: کنش کلامی، کنش درگفته، کنش باگفته، فعل کنشی صریح، تعزیه. 1. دانشیار گروه زبانشناسی دانشگاه الزهرا fsasani49@yahoo.com 2. دانشجوی دکتری دانشگاه هیروشیما، دانشکده/ مدرسۀ عالی مطالعات بینارشتهای علوم و هنر، گروه مطالعات زبان mahjoob_zirak@yahoo.com
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Speech Acts in Ta\'ziye & Their Realizations in Performance
نویسندگان [English]
- Zirak Mahjob 1
- Farhad Sasani 2
1 PhD student at the University of Hiroshima, School of Higher Interdisciplinary Studies in Science and Art, Department of Language Studies
2 Associate Professor, Al-Zahra University
چکیده [English]
Speech Acts in Ta'ziye & Their Realizations in Performance F. Sasani [1] Z. Mahjoub [2] Received: 2011.02.08 Accepted: 2012.04.29 Abstract Act and movement may be regarded as fundamentals of plays. Here, language has its specific role in the multimodal or multilayered text of a play. In other respects, it, however, could be considered to be substituted by body and other elements of movement and act. This idea is clearly developed in speech act theory, and discourse studies on language. Thus, language is not merely representative of the truth and falseness of a speech, as it may itself entrust acts. This is especially significant in plays, significantly in minimal plays such as ta'ziye, which has relatively few body movements. In this kind of play, language represents many movements and acts. Based on speech act theory, this paper, therefore, attempts to study acts made through language in the majles (episode) of the martyrdom of Imam Hossein (as). Finally, it compares these acts with their substituted movements so that it may determine how far verbal elements of the written text are represented in the performance. This comparison shows that in ta'ziye as a confessionary, narrative and ceremonial play, verbal act is found more frequently than any other act. Keywords: verbal act, illocutionary act, perlocutionary act, direct performative verb, ta'ziye. [1] . Associate Proffesor; Alzahra University ; fsasani49@yahoo.com 2 . PhD Candidate; Linguistics, Hiroshima University, Japan; mahjoob_zirak@yahoo.com
کلیدواژه‌ها [English]
- verbal act
- illocutionary act
- perlocutionary act
- direct performative verb
- ta'ziye
)