بررسی خطاهای زبان‏آموزان در ترجمۀ «که» قیدی به زبان عربی

نویسندگان

1 دانشیار و عضو هیات علمی گروه زبان و ادبیات عرب دانشگاه اصفهان

2 استادیار و عضو هیات علمی گروه زبان انگلیسی دانشگاه اصفهان

3 دانشجوی دکتری دانشگاه شیراز رشته زبان و ادبیات عرب

چکیده

حرف «که» در زبان فارسی، انواع و معنا‏هایی گوناگون دارد که بیشتر دانشجویان زبان عربی از آن­ها شناخت کافی ندارند و بدین سبب، در ترجمۀ این حرف به زبان عربی، با مشکلات بسیار روبرو می‏شوند؛ از این روی، شناسایی خطاهای آنان و کاستن این خطا‏ها تاحد امکان، دارای اهمیت فراوان است.  یکی از مهم‏ترین کاربرد‏های حرف «که» و ترکیبات حاصل از آن، زمانی است که این حرف و ترکیبات آن در جمله، نقش قیدی ایفا می‏کنند. برای این‏گونه «که»، معادل­هایی گوناگون در زبان عربی وجود دارد که دانشجویان آن­ها را نمی­شناسند. در این مقاله، در‏پیآنیم که خطاهای دانشجویان را در ترجمۀ «که» قیدی و کلمه‏ های حاصل از آن بررسی کنیم وبا ­توجه به اینکه دانشجویان تا پایان دورۀ کارشناسی، درس‏هایی مختلف مانند صرف و نحو، انشا، مکالمه، فن ترجمه، و... را می­خوانند، تأثیر روند آموزش زبان عربی را بر بسامد خطاهای آنان بررسی کنیم.بدین منظور، برای تبیین تأثیر آموزش (پیش‏رفت تحصیلی دانشجویان) در برگرداندن درست، با توجه به کاربرد­های گوناگون حرف «که» در زبان فارسی و معادل­های متفاوت آن در زبان عربی، چهل جمله به 110 نفر از دانشجویان نیم‏سال­های سوم، پنجم و هفتم دانشگاه اصفهان برای ترجمه به عربی داده شد تا خطاهای آنان از‏طریق آمار توصیفی- تحلیلی[1]، به‏کمک نرم­افزار SPSS توصیف، تشریج و تبیین شود و نتایج و علت‏های این خطاها بررسی شود. شایان ذکر است که در این پژوهش، خطاهای دانشجویان را در تمام انواع «که» (موصولی، فاعلی، مفعولی و...) تحلیل کرده‏ایم؛ اما چون بیشتر خطاهای آنان، مربوط به جمله‏ های پیرو قیدی بود و از طرفی، مقالۀ حاضر، گنجایش بررسی تمام انواع «که» را ندارد، تنها به جمله‏ های قیدی پرداخته­ایم. بر‏اساس یافته ‏های این پژوهش می­توان گفت تداخل زبانی، بی­توجهی به نسبیت زبانی، بی­توجهی به ژرف‏ساخت جمله­ها، نداشتن تسلط کافی بر مطالب آموخته‏ شده یا فراموش‏کردن آن­ها در‏اثر ترک تمرین و کاربرد، و فرانگرفتن دستور زبان عربی بر‏اساس پژوهش‏های حوزۀ زبان‏شناسی مقابله­ای و آموزش زبان، از‏جمله عوامل بروز خطاهای دانشجویان در ترجمۀ «که» است.
 
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Study of Learner Errors in the Translation of the Adverbial Function “ke” in Arabic

نویسندگان [English]

  • Manxoure Zarkob 1
  • Manizhe Youhanaee 2
  • Leila Raisi 3
1
2
3 shiraz university
چکیده [English]

 
'ke' has various types and different meanings in Persian of which many Arabic students have not enough knowledge and mostly encounter some problems when they are translating it into Arabic. Hence, it is important to recognize errors and minimize them. Among the most applicable uses of this word and its combinations is its adverbial function in sentences. There are different equivalents for this kind of 'ke' in Arabic which students do not recognize. This article studies and analyzes errors in translation of adverbial 'ke' and the words resulting from it. Since, students pass various courses such as grammar, composition, dialogue, translation, … up to the end of their education in BA degree, the effect of Arabic teaching procedure in the number of student error frequency is studied. So, in order to explicate the effect of teaching (academic progress of students) on correct translation, regarding various applications of ' ke' word in Persian and their different equivalents in Arabic, forty sentences were given to 110 Esfahan University students in terms 3, 5, 7 in order to be translated into Arabic. We, explained  and analyzed the errors through descriptive-analytic statistics and by SPSS software and investigated  reasons for and consequences of these errors. It should be noted that student errors in case of various types of 'ke' –relative, subjective, objective, … have been taken into consideration . Most of the errors are related to adverbial subordinate sentences and also discussing various types of 'ke' is not the scope of  this( we have considered only adverbial sentences).     
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: 'ke'
  • translation
  • finding equivalents
  • teaching
  • errors
- آذرنوش، آذرتاش (1381). آموزش زبان عربی. ج. 2. تهران: نشر نی.
- ابن‏المقفع، عبدالله (2005). کلیلـه و دمنـه. بیروت: المکتبـه العصریـه.
- ابومغلی، د. سمیح عبدالله (2004). دراسات لغویـه. عمان: دار محد لادی للنشر و التوزیع.
- الس، تئووان و دیگران (1372). زبان‏شناسی کاربردی: یادگیری وآموزش زبانهای خارجی. ترجمۀ محمود الیاسی. مشهد: معاونت فرهنگی آستان قدس رضوی.
- انوری، حسن و حسن احمدی گیوی (1370). دستور زبان فارسی. ج. 1. تهران: فاطمی.
- بنت‏الهدى (بی‏تا). المجموعـه القصصیـه الکاملیـه. ج. 1. بیروت: دار‏التعارف.
- حجازی، عزت (1985). الشباب العربی و مشکلاته. کویت: عالم‏المعرفـه.
- حسین، طه (1973). الحب الضائع. مصر: دار‏المعارف بمصر.
- ------- (1986). الایام. دورۀ سه‏جلدی. بیروت: دار الکتاب اللبنانی.
- حکیم، توفیق (1975). هی و الراهب. بیروت: [بی‏نا].
- داگلاس براون، اچ. (1363). اصول یادگیری و تدریس زبان. ترجمۀ مجدالدین کیوانی. مرکز نشر دانشگاهی.
- زیدان، جرجی (بی‏تا). فتاه غسان. بیروت: المکتبـه الادبیـه.
- شفائی، احمد (1363). مبانی علمی دستور زبان فارسی. تهران: نوین.
- عبدالرحیم مصطفی، د. احمد (1978). الولایات المتحده و المشرق العربی. کویت: عالم المعرفـه.
- عزیزی‏پور، محمد‏رضا (1385). المصطلحات المتداولـه فی الصحافـه العربیـه. تهران: سمت.
- فرشیدورد، خسرو (1382). جمله و تحول آن در زبان فارسی. تهران: امیر‏کبیر.
- الکرمی، زهیرا (2000). العلم و مشکلات الانسان المعاصر. کویت: عالم المعرفـه.
- مؤنس، حسین (1978). الحضاره: دراسـه فی اصول و عوامل قیامها و تطورها. کویت: عالم المعرفـه.
- محتشمی، بهمن (1370). دستور کامل زبان فارسی. تهران: اشراقی.
- معروف، یحیی (1383). فن ترجمه. تهران: سمت.
- مینـه، حنا (1984).الدقل،. بیروت: دار‏الآداب.
- یعقوبی، احمد بن اسحاق (). تاریخ الیعقوبی.
 
- Fallahi, M. (1991). Contrastive Linguistics and Analysis of Errors. Tehran: Iran University Press.
- Ivir, v. (1969). «Contrasting via Translation: Formal Correspondence Versus Translation Equivalence”. In R. Filipovic (Ed.). YSCECP, Studies 1. Arlington: Rap.
- Ouhalla, J. (1991). Functional Categories and Parametric Variation. London: Routledge.
- Radfor, A. (2009). Analysing English Sentences: A Minimalist Approach. Cambridge: CUP.