تأثیر متغیرهای اجتماعی بر کاربرد متغیرهای زبانی فارسی در نهبندان: ساخت هجا، عناصر ساخت­واژی و نحوی

نویسندگان

دانشگاه سیستان و بلوچستان

چکیده

  تأثیر متغیرهای اجتماعی بر کاربرد متغیرهای زبانی فارسی   در نهبندان: ساخت هجا، عناصر ساخت­واژی و نحوی     عباسعلی آهنگر [1]   محبوبه شاهسوار [2]     تاریخ دریافت: 20/6/90   تاریخ پذیرش: 29/10/92     چکیده   زبان به­عنوان پدیده‌ای اجتماعی همواره تحت‌تأثیر عوامل گوناگون دچار تغییراتی می‌شود که از مهم‌ترین این عوامل می‌توان به جنسیت، سن و تحصیلات به­عنوان متغیرهای اجتماعی اشاره‌ کرد. با ‌توجه به اهمیت این متغیرها در ایجاد گوناگونی‌های زبانی، این مقاله به بررسی و تحلیل تأثیر متغیرهای اجتماعی ذکرشده بر میزان استفاده از برخی متغیرهای زبانی ساخت‌هجایی، ساخت­واژی و نحوی فارسی معیار توسط گویشوران نهبندانی می‌پردازد. به ­ منظور تحقق این هدف، با تعداد 24 گویشور مذکر و مؤنث باسواد و بی‌سواد در سه گروه نوجوان، جوان و مسن مصاحبه به عمل ‌آمد و متغیرهای زبانی مورد نظر از گفتار آنها استخراج گردید. بررسی و تحلیل رابطه بین متغیرهای اجتماعی- زبانی در داده‌های زبانی جمع‌آوری‌شده از گفتار این گویشوران نشان داده است با­ وجود ‌این ‌ ­که تحصیلات عاملی مهم در ایجاد تمایز زبانی در بین گویشوران نهبندانی است، در برخی متغیرها باعث تمایز گفتار گویشوران باسواد و بی­سواد نشده است. در گروه جوانان و افراد مسن، مشاهده گردید جنسیت در بیشتر متغیرها نقش تعیین­کننده­ای در تمایز گفتار زنان و مردان داشته است. افزایش سن در گروه جوانان و افراد مسن باسواد با افزایش استفاده از صورت­های معیار همراه است. به­­علاوه، نتایج پژوهش نشان داد که در بیشتر متغیرها، جنسیت در تمایز گفتار نوجوانان دختر و پسر نقشی ندارد. هم‌چنین، مشاهده شد نوجوانان دارای والدین باسواد نسبت ­به نوجوانان دارای والدین بی‌سواد گفتارشان به فارسی معیار نزدیک‌تر است.     واژه‌های کلیدی: جنسیت، سن، تحصیلات، متغیرهای ساخت‌ هجایی، متغیرهای ساخت­واژی، متغیرهای نحوی، نهبندان.   [1] دانشیار و عضو هیئت علمی گروه زبان و ادبیات انگلیسی دانشگاه سیستان و بلوچستان ، ahangar@english.usb.ac.ir   [2] کارشناس ارشد زبان‌شناسی همگانی دانشگاه سیستان و بلوچستان، shahsavar_ling@yahoo.com

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Effect of Social Variables on the Use of Linguistic Variables of Persian in Nehbandan: Syllable Structure, Morphological and Syntactic Elements

نویسندگان [English]

  • Abbas Ali Ahangar
  • Mahboobe Shahsavar
University of Sistan and Baluchestan
چکیده [English]

    The Effect of Social Variables on the   Use of Linguistic Variables of Persian in Nehbandan: Syllable Structure, Morphological and Syntactic Elements     Abbas Ali Ahangar [1]   Mahboobeh Shahsavar [2]       Received: 2011/09/11   Accepted: 2014/01/19       Abstract   Language as a social phenomenon always changes under the influence of different factors among the most important of which we can refer to gender, age and education, as social variables. Due to the significance of these variables in creating linguistic variations, this paper aims at examining and analyzing the effect of mentioned social variables on the use extent of some linguistic variables including Persian syllable structure, morphological and syntactic variables by Nehbandani informants. To this end, a number of twenty four qualified male and female informants including an equal number of literate and illiterate adolescents, youths and adults were interviewed and the linguistic variables under investigation were extracted from their speech. The investigation and the analysis of the relationship between the socio-linguistic variables in the gathered linguistic data from the informants’ speech indicated that, in spite of the important role of education in making distinctions in the speech of the informants, in some variables, it did not have any role in distinguishing the speech of literate speakers from illiterate ones. In the young and adult groups, it was observed that, as to most variables, gender had a decisive role in making a distinction between female and male speech. An increase in the age of the literate young and adult groups led to an increase in the use of standard forms . In addition, the research results showed that, in most of the variables, gender played no role in making a distinction between the speech of the male and female adolescents. It was also observed that the speech of adolescents with literate parents is closer to Standard Persian, compared with that of adolescents with illiterate parents.     Keywords: Gender, age, education, syllable structure variables, morphological variables, syntactic variables, Nehbandan     [1] Associate Professor and Member of Faculty, English Language & Literature Dept., University of Sistan and Baluchestan, Iran. ahangar@english.usb.ac.ir  [2] MA General Linguistics, University of Sistan and Baluchestan, Iran. shahsavar_mahboobe@yahoo.com

کلیدواژه‌ها [English]

  • Gender
  • age
  • education
  • syllable structure variables
  • morphological variables
  • syntactic variables
  • Nehbandan