نویسنده

• سیروس نصرالله زاده

دانشیار گروه فرهنگ و زبان‌های باستانی پژوهشکده‌ی زبان‌شناسی

چکیده

        رویارویی ایران و روم در عصر ساسانی بر اساس   کتیبه شاپور بر کعبه زردشت     سیروس نصراله‌زاده [1]     تاریخ دریافت: 25/6/90   تاریخ تصویب: 5/4/92     چکیده   مقاله حاضر درخصوص روابط و سیاست خارجی ایران و روم در زمان شاپور اول ساسانی است. این روابط سیاسی که سه جنگ بزرگ را دربرداشته، نقطه عطف بزرگی در تاریخ ساسانیان است. منبع آگاهی ما از این روابط، برمبنای منابع رومی بوده است. اما در زمان شاپور اول، کتیبه سه ‌ زبانه­ای بر کعبه زردشت، در نقش رستم فارس، نوشته شده که شاپور، دستور نوشتن آن را در سه روایت داده است. این کتیبه منبع مهمی در شناخت ساختار درونی حکومت شاپور و نیز سیاست خارجی اوست. در این کتیبه، سه جنگ با رومیان آمده است که در هیچ ‌ یک از منابع رومی به این گستردگی به آنها اشاره نشده است. هدف این مقاله، بررسی جامع سه نبرد شاپور با رومیان و رهاوردهای آن است.     واژه‌های کلیدی : شاپور اول، کتیبه کعبه زردشت، اردشیر اول، سه نبرد شاپور با روم، گردیان، فیلیپ، والرین، ایران و انیران     1. دانشیار و عضو هیئت علمی پژوهشکده زبان­شناسی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی ، cyrusnasr@yahoo.com

کلیدواژه‌ها

• شاپور اول
• کتیبه کعبه زردشت
• اردشیر اول
• سه نبرد شاپور با روم
• گردیان
• فیلیپ
• والرین
• ایران و انیران

عنوان مقاله [English]

The Confrontation of Iran and Rome in the Sasanian era according to Šāpur Inscription on (ŠKZ)

نویسنده [English]

• Sirous Nasrolahzade

Associate professor of the Department of Ancient Languages and Languages of the Institute of Linguistics

چکیده [English]

      The Confrontation of Iran and Rome   in the Sasanian era according to Šāpur Inscription on (ŠKZ)     Cyrus Nasrollahzadeh [1]       Received: 2011/09/16   Accepted: 2012/06/26       Abstract   The present paper is about the relation and the foreign diplomacy of Iran and Rome during the era of Šāpur I of Sasanian. This diplomatic relation which included three great wars, has been a considerable point of inclination in the history of Sasanian. Our source on information about these relations has been extracted from the Romans. But during the reign of Šāpur I an Inscription in 3 different languages on Kaʿba-ye Zardošt, in Naqsh-e Rostam of Fars was created, the writing on which has been ordered by Šāpur, himself. This inscription reveals an important source of information about the interior structure of Šāpur, his reign and his foreign diplomacy. In this inscription three wars with the Romans are explained, but in the Roman sources no sufficient propagation has been revealed. This paper sets to have a comprehensive review of the wars of Šāpur with the Romans and their consequences.     Keywords: Šāpur I, Inscription of Kaʿba-ye Zardošt, Ardaxshir I, the three wars with Romans, Gordian, Valerian, Philip the Arab, Eran, Aneran.  

کلیدواژه‌ها [English]

• Šāpur I
• Inscription of Kaʿba
• ye Zardošt
• Ardaxshir I
• the three wars with Romans
• Gordian
• Valerian
• Philip the Arab
• Eran
• Aneran