زنان در دو دولت: تحلیلی گفتمانی از جایگاه زنان در دولت­های دهه 80 شمسی

نویسندگان

1 دانشگاه تهران

2 هیئت علمی گروه زبان شناسی دانشگاه تهران

چکیده

  زنان در دو دولت: تحلیلی گفتمانی از جایگاه زنان در دولت­های دهه 80 شمسی     شقایق نظرزاده [1]   علی افخمی [2]   تاریخ دریافت: 2/8/90   تاریخ تصویب:10/2/91   چکیده   مقاله‌ حاضر می‌کوشد با تکیه بر نظریه‌ گفتمان لاکلا و موف به بررسی جایگاه زنان در دو گفتمان سیاسی متمایز دهه 80 شمسی بپردازد. در این راه، نخستین گام، تمایز دو گفتمان سیاسی مطرح این بازه زمانی و تمیز این دو از یکدیگر به زبان نظریه گفتمان است. در این دوره، دو گفتمان اصلاح‌طلب با دا­­ل­های محوری اصلاح­طلبی، توسعه سیاسی، آزادی، قانون، جامعه مدنی و اصلاحات و گفتمان محافظه­کارِ رادیکال، با دال­های چهارگانه‌ عدالت­گستری، مهرورزی، پیشرفت، تعالی مادی و معنوی و خدمت­رسانی، حاکم صحن سیاسی ایران بوده‌اند. بررسی این دال­ها نشان می‌دهد که این دو، غیر گفتمانی یکدیگر محسوب می‌شوند و از این رو، انتظار می‌رود این تفاوت در عرصه­های مختلف هم دیده شود. با بررسی متون، این نتیجه حاصل شد که گفتمان اصلاح­طلب با گرایش به تجدد­گرایی، دال محوری مشارکت زنان را در مفصل­بندی خویش دارد که با دا­ل­های خانواده‌محوری، توا­­نمند­سازی و آموزش و آگاهی به حیات گفتمانی خویش شکل می‌داد. در سوی مقابل، غیر گفتمانی جایگزین، با گرایش به سنت­گرایی، گره­گاه خانواد­ه محوری صرف را مرکز قرار داده و با دال­های تعمیق باورهای دینی و حجاب و عفاف و نیز نقش تربیتی زنان، هویت گفتمانی دیگری برای آنان رقم زده است.     واژه­های کلیدی : نظریه گفتمان، زنان، مفصل بندی، هژمونی، گفتمان محافظه­کار، گفتمان اصلاح‌طلب     [1] دکترای زبان‌شناسی دانشگاه تهران، sh.nazarzadeh@gmail.com   [2] استاد و عضو هیئت ‌علمی گروه زبان‌شناسی دانشگاه تهران ، aafkhami@ut.ac.ir

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Women in Two Governments: Discourse Analysis of Women Status Discourse Analysis of Women Status

نویسندگان [English]

  • Shaghayegh Nazarzadeh 1
  • Ali Afkhami 2
1 Tehran University
2 Faculty of Science, Department of Linguistics, University of Tehran
چکیده [English]

        Women in Two Governments:  Discourse Analysis of Women Status   in the Governments of the 1380s     Shaghayegh Nazarzadeh [1]   Ali Afkhami [2]       Received: 2011 /10/22   Accepted: 2012/04/29       Abstract   Based on the theory of Laclau and Mouffe, the present paper attemps to investigate the status of women in two distinctive political discourses of the 1380s. To this end, the first step is to distinguish the two political discourses of the aforementioned period by means of discourse theory. In this period, two political discourses, namely reformist discourse with nodal points of reform, political development, freedom, law, and civil society as well as conservative discourse with nodal points of justice, kindness, progress, mental and physical elevation, and service providing were identified. Examining the signifiers shows that these two discourses are each other’s discursive others and as a result the discrepancies between the two should be seen in other fields as well. Investigating the texts indicated that with a modernist tendency, reformist discourse has women participation as the core of its articulation while the conservative one with its conventional tendency, considers the family orientation as its articulation point. Although both discourses find family orientation as one main signifier, the former views women in light of strengthening their skills, education and awareness, while the latter identifies women with religious beliefs deepening, Hijab and chastity.     Keywords: discourse theory, articulation, hegemony, conservative discourse and reformist discourse.   [1] PhD, Tehran University , sh.nazarzadeh@gmail.com   [2] Full Professor, Linguistics Department, Tehran university. aafkhami@ut.ac.ir

کلیدواژه‌ها [English]

  • discourse theory
  • articulation
  • Hegemony
  • conservative discourse and reformist discourse