غیریت‌سازی در گفتمان سیاست خارجی محمدرضا پهلوی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه الزهرا(س)

چکیده

غیریت­سازی در گفتمان سیاست خارجی محمدرضا پهلوی
 
هما اسدی[1]
فرهاد ساسانی[2]
 
 
تاریخ دریافت:10/9/91
تاریخ تصویب: 23/1/93
 
چکیده
پژوهش حاضر به بررسی غیریت­سازی و چگونگی بازنمایی «خود» و «دیگری» و همچنین سازوکار برجسته­سازی و حاشیه‌رانی در گفتمان سیاست خارجی محمدرضا پهلوی، شاه ایران در فاصلة بین سال­های 1320 تا 1356 می‌پردازد. در این پژوهش از ابزارهای تحلیل واژگانی در زبان‌شناسی نقش‌گرای سیستمی برای تعیین هویت­های «خود» و «دیگری» در گفتمان سیاست خارجی شاه استفاده شده است. پیکرة مورد بررسی، تمامی متن‌های مربوط به سخنان شاه دربارة سیاست خارجی طی سال‌های 1320 تا 1356 است که در قالب کتابی با عنوان «مجموعه تألیفات، نطق­ها، پیام‌ها، مصاحبه­ها و بیانات اعلی­حضرت همایون محمدرضا پهلوی آریامهر شاهنشاه ایران» در یازده جلد منتشر شده است. نتایج نشان می­دهد قطب‌بندی هویتی در گفتمان محمدرضا پهلوی دوگانه نیست بلکه پیوستاری است با  قطب‌های میانی، خود و دیگری: آمریکا، سازمان ملل متحد و ملت­های جهان هویت­های ثابت خودی در این پیوستارند، در حالی­ که محمد مصدق، جمال عبدالناصر، کمونیسم، حزب توده و استعمار (بدون اشاره به نام کشور خاصی) هویت­های ثابت دیگری به شمار می­روند. شوروی و اسرائیل نیز قطب­های بینابین این پیوستار را تشکیل می‌دهند. همچنین نتایج نشان می­دهد فعال­سازی واژه­ها و عبارت­ها به گونه­ای صورت می­گیرد که نکته‌های مثبتِ خودی و نکته­هایِ منفیِ دیگری برجسته و نکته­های منفیِ خودی و نکته­های مثبت دیگری به حاشیه رانده می­شود.



[1]دانشجوی دکتری زبان­شناسی همگانی، دانشگاه الزهرا(س) (نویسندة مسئول) ؛ h.asadi@alzahra.ac.ir


[2] دانشیار گروه زبان­شناسی، دانشگاه الزهرا(س)؛ f.sasani@ alzahra.ac.ir

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Otherization in the Foreign Policy Discourse of Mohammad Reza Pahlavi

نویسندگان [English]

  • Homa Asadi
  • Farhad Sasani
alzahra university
چکیده [English]

 
Otherization in the Foreign Policy Discourse of Mohammad Reza Pahlavi
 
Homa Asadi[1]
Farhad Sasani[2]
 
 
 
Received: 2012/11/30
Accepted: 2014/06/11
 
 
Abstract
This research focuses mainly on how foregrounding and backgrounding function in the foreign policy discourse of Mohammad Reza Pahlavi between the years 1320-1356. In this way, "otherization" as well as "self" and "other" identities have been specified. In this research, "self" and "other" identities as well as their general criteria are determined according to systemic-functional linguistic theory via lexical analysis. The corpus examined includes all the texts of Shah regarding  the foreign policy between the years 1320-1356. These texts are incorporated in an eleven-volume book titled A collection of compilations, speeches, messages,interviews and remarks of his imperial majesty Mohammad Reza Pahlavi, shahanshah and aryamehra of Iran. This research shows that polarity of identities in Mohammad Reza's discourse is not binary; rather it is a continuum including middle poles as well. "Self" and "other" poles are formed into the general discourse framework according to the shared ideological features. United Nation, United States of America and world nations are stable poles of "self" while Mohammad Mossaddeq, Jamal Abdul Nasser, communism, Tudeh Party and colonialism (without referring to any specific country) are stable poles of "other". The Soviet Union and Israel are also middle poles of this continuum. The results reveal that selection and activation of the words are in such a way that positive points of the "self" and negative points of the "other" are emphasized, whereas negative points of the "self" and positive points of the "other" are de-emphasized.
Key words: discourse of Mohammad Reza Pahlavi, foreign policy of Iran, otherization, self, other
 



[1]Doctoral Candidate, Linguistics, Alzahra University , h.asadi@alzahra.ac.ir, ( Corresponding Author).


[2] Associate Professor, Linguistics Department, Alzahra University, fsasani@ alzahra.ac.ir

کلیدواژه‌ها [English]

  • Discourse of Mohammad Reza Pahlavi
  • Foreign policy of Iran
  • otherization
  • self
  • other

مراجع

ادیب­زاده، مجید (1387). زبان، گفتمان و سیاست خارجی دیالکتیک بازنمایی از غرب در جهان نمادین ایرانی. تهران: نشر اختران.
پهلوی، محمدرضا (بی تا).  مجموعه تألیفات، نطق­ها، پیام­ها، مصاحبه­ها و بیانات اعلی­حضرت آریامهر شاهنشاه ایران. ج 1 تا 11.
تودوروف، تزوتان (1377). منطق گفتگویی میخائیل باختین. ترجمة داریوش کریمی. تهران: نشر مرکز.
ساسانی، فرهاد (1389). معناکاوی: به سوی نشانه­شناسی اجتماعی. تهران: نشر علم.
سلطانی، علی­اصغر (1384). قدرت، گفتمان و زبان. تهران: نشر نی.
مهدوی، عبدالرضا (1386). سیاست خارجی ایران در دوران پهلوی. تهران: نشر پیکان.
Danow, David K. (1991). The Thought of Mikhail Bakhtin from Word to Culture. New York: St. Martin's Press.
Fabian, Johannes (1983). Time and Other; How Anthropology Makes its Objects. New York: Columbia University Press.
Fowler, Roger (1991). Language in the News; Discourse and Ideology in the Press. London/ New York: Routledge.
Gasiorowski, Mark (1990). "Security Relation between the United States and Iran, 1953-1978". Neither East Nor West: Iran, the Soviet Union, and the United States. Nikki R. Keddie & Mark J. Gasiorowski (eds.). New Haven & London: Yale University. pp.145- 165.            
Halliday, M.A.K & Ruqaiya Hassan (1976). Cohesion in English. London / New York: Longman.
Halliday, M.A.K & Christian Matthiessen (2004). An Introduction to Functional Grammar. London: Arnold
Herrmann, Richard (1990). "The Role of Iran in Soviet Perception and Policy, 1946-1988". Neither East Nor West :Iran, the Soviet Union, and the United States. Nikki R. Keddie & Mark J. Gasiorowski (eds.). New Haven & London: Yale University. pp. 63-99.
Holquist, Michael (1990). Dialogism. New York: Routledge.
Keddie, Nikki. (2003). Modern Iran: Roots and Results of Revolution. New Haven & London: Yale University Press.
Mills, Sara (1997). Discourse. New York/ London: Routledge.
Ramazani, Rouhollah (1975). Iran's Foreign Policy: A Study of Foreign Policy in Modernizing Nations. USA: University Press of Virginia
Said, Edward (1978). Orientalism. London: Routledge & Kegan Paul.
Van Dijk, Teun (1998). Ideology: A Multidisciplinary Approach. London: Sage.
Said, Edward (2002). Ideology and Discourse; A Multidisciplinary Introduction. Retrieved on 5/11/ 2011.
        < http://www.discourse.org/.>
           
زبان پژوهی
دوره 9، شماره 22
اردیبهشت 1396
صفحه 7-24

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار