نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• حدائق رضایی ¹
• عادل رفیعی ²

¹ استادیار گروه زبان‌شناسی، دانشگاه اصفهان (نویسندة مسئول)؛ hadaeghrezaei@fgn.ui.ac.ir

² استادیار گروه زبان‌شناسی، دانشگاه اصفهان؛

چکیده

بررسی شبکة معنایی پسوند مکان­ساز «-گاه» با رویکردی شناختی   حدائق رضایی[1] عادل رفیعی[2] تاریخ دریافت: 27/9/91                                                                                                    تاریخ تصویب: 26/9/92                                                                                                                         چکیده یکی از پسوندهای مکان­ساز پر­بسامد در زبان فارسی پسوند «-گاه» است که با الحاق به اسم­های مختلف، نوعی ساختار معنایی شعاعی را شکل می­دهد. در این مقاله سعی شده ­است با تکیه بر داده­هایی از زبان فارسی معاصر و در چارچوب معنی­شناسی شناختی، معنای سرنمونی، شبکة معنایی و ساختار این پسوند در قالب یک مقولة شعاعی تعیین گردد و مشخص شود که این مقولة زبانی دارای چه ساختار معنایی است و چه جنبه یا جنبه­هایی از واقعیت را در ارتباط با مکان رمز­گذاری می­نماید. نتایج نشان می­دهد که با وجودِ داشتن معنای سرنمونی «محل انجام عمل»، این پسوند در بافت­های زبانی مختلف و در ترکیب با اسم­های گوناگون، تحت‌تأثیر قالب بخش اسمی خود،  باعث برجسته­سازی بخش­هایی از مفهوم طرح‌شده در واژة پایه می­گردد. در این میان، نقش استعاره و مجاز و هم‌چنین عناصر کاربرد­شناختی و فرهنگی در ایجاد جنبة معنایی خاصی به کمک این پسوند و هم‌چنین انتخاب و ترجیح این پسوند بر سایر پسوندهای مکان­ساز زبان فارسی حائز اهمیت می­باشد.     واژه­های کلیدی:پسوند مکان­ساز «-گاه»، معنی­شناسی شناختی، مقولة شعاعی،  برجسته­سازی  
[1]  استادیار گروه زبان‌شناسی، دانشگاه اصفهان (نویسندة مسئول)؛ hadaeghrezaei@fgn.ui.ac.ir [2]  استادیار گروه زبان‌شناسی، دانشگاه اصفهان؛ a.rafiei@fgn.ui.ac.ir

کلیدواژه‌ها

• واژه­های کلیدی:پسوند مکان­ساز «-گاه»
• معنی­شناسی شناختی
• مقولة شعاعی
• برجسته­سازی

عنوان مقاله [English]

A Study of the Semantic Network of “-gah” Suffix of Location in Persian: A Cognitive Perspective

نویسندگان [English]

• Hadaegh Rezaee ¹
• Adel Rafiee ²

چکیده [English]

A Study of the Semantic Network of “-gah” Suffix of Location in Persian: A Cognitive Perspective   Hadaegh Rezaei [1] Adel Rafiei[2]       Received: 2012/12/17 Accepted: 2013/12/17     Abstract As a suffix of location of high frequency, “-gah” is attached to different nouns to create a kind of radial semantic structure. Drawing upon data from contemporary Persian, this paper tries to determine the prototypical meaning, semantic network, and structure of this suffix modeled as a radial category within the framework of cognitive semantics, and to determine what semantic structure this linguistic category has, and what aspect/aspects of reality it encodes with regard to location. The findings show that while it holds the prototypical meaning of location of action, affected by its nominal base frame this suffix entails the foregrounding of parts of the meaning expressed by the base word in different linguistic contexts and in combination with different nouns. In this analysis, the role of metaphor and metonymy, as well as pragmatic and cultural elements, in creating a peculiar semantic aspect using this suffix, and also in selecting this suffix and preferring it over other suffixes of location in Persian are of great importance.   Keywords: “-gah” suffix of location, cognitive semantics, radial category, foregrounding
[1]Assistant Professor University of Isfahan Department of Linguistics, hadaeghrezaei@fgn.ui.ac.ir.   2     Assistant Professor University of Isfahan Department of Linguistics, a.rafiei@fgn.ui.ac.ir

کلیدواژه‌ها [English]

• Keywords: “-gah” suffix of location
• cognitive semantics
• radial category
• Foregrounding