نمود واژگانی و نقش آن در وجهیت در نامۀ53 نهج البلاغه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه بو علی سینا

چکیده

نمود واژگانی و نقش آن در وجهیت
در نامۀ 53 نهج‌البلاغه
 
مرتضی قائمی[1]
اکرم ذوالفقاری[2]
 
تاریخ دریافت:30/8/94
تاریخ تصویب: 15/4/95
 
چکیده
از جمله عناصر وجهی، «نمود واژگانی» است که به‌عنوان مشخصۀ معنایی در فعل موجود است و روند و چگونگی انجام فعل را نشان می­دهد. مهم­ترین مفاهیمی که در نمود واژگانی مد نظر قرار می­گیرند، ایستایی، پویایی، قوت، ضعف، تکرار، استمرار، امتداد، لحظه­، و سرعت است. این مقاله بر آن است که نمود واژگانی را ابزاری برای درک وجهیت و حالتمندی امام علی (ع) قرار دهد. به همین منظور با اشاره به دسته­بندی نمود واژگانی، متن نامۀ 53 نهج‌البلاغه مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفته، آن‌گاه به تبیین ارتباط میان این عنصر وجهی با ایدئولوژی و نگرش امام(ع) پرداخته شده است. با توجه به این نکته که بیشتر مباحث این نامه مبتنی بر مسائل تربیتی است، افعال وضعیتی نسبت به افعال رخدادی و عملیاتی بیشتر مشاهده شدند. افعال رخدادی و دستاوردی موجود در نامه نیز بر تأکید امام(ع) به تحرک و سرعت در انجام امور ظاهری و بیرونی اشاره می­کنند. بنابراین از میان مفاهیم واژگانی ایستایی، پویایی و تداوم بیشتر مشاهده شدند.
 
واژه­های کلیدی: وجهیت، نمود واژگانی، نهج­البلاغه



[1]  دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه بوعلی سینا (نویسندة مسئول)؛ ghaemi@basu.ac.ir


[2]  دانشجوی کارشناسی ارشد زبان و ادبیات عربی، دانشگاه بوعلی سینا؛  zolfaghary1394@gmail.com    

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Lexical aspect and its role in the modality in the 53th letter of nahj al balaghe

نویسندگان [English]

  • Morteza Ghaemi
  • Akram Zoalfaghary
univercity Associate Professor
چکیده [English]

Lexical aspect and its role in the modality in the 53th letter of nahj al balaghe
Abstract
One of the elements of mode is the "Lexical aspect" that as a meaning characteristic is in the verb and show the process of acting a verb. The most important concepts that are considered in lexical aspect are stability, dynamism, strength, weakness, repetition, duration, direction, time, and speed. This study is trying to use appearance of words as a tool for better understanding of the modality or modalities of Imam Ali. Therefore, with reference to the category of lexical aspect, context has been analyzed, and then the connection between this intermodal element and the attitude and ideology of the Imam Ali has been study. Due to the fact that most of issues of this letter are based on educational issues, conditional verbs are observed more than activity verbs and processing verbs. Also activity verbs and achievement verbs of this letter show that Imam Ali has a further emphasis on mobility and speed in the external affairs. Therefore, among the concepts, static, dynamic, and continues will to be observed more than the other concepts.

کلیدواژه‌ها [English]

  • "Modality"
  • " Lexical aspect"
  • "Nahj al balaghe"

مراجع

ابوالحسنی چیمه، زهرا (1390). «انواع نمود واژگانی در افعال فارسی». مجلۀ ادب فارسی. دورۀ جدید. 1. شمارۀ 6 . پیاپی193. صص 120-101.
براجستراسر (1929). التطورالنحوی للغة العربیة. ترجمة عبدالرحمن تواب. القاهره: مکتبة الخانجی.
توکانی، نعیمة (1990). «لسانیات الجهة فی اللغة العربیة». الفکر العربی المعاصر. صص 96-11.
الثالث، موسی (1427). مفهوم الجهة فی اللسانیات الحدیثة. رسالة لمرحلة ماجستیر، جامعة ملک سعود.
حسان، تمام (1973). اللغة العربیة معناها و مبناها. القاهرة: دار الثقافة.
راسخ مهند، محمد (1388). گفتارهایی در نحو. تهران: نشر مرکز.
رضایی، والی (1391). «نمود استمراری در فارسی معاصر». فنون ادبی (علمی-پژوهشی). دانشگاه اصفهان. سال چهارم. شمارۀ 1. پیاپی6. بهار و تابستان. صص 92-79.
الریحانی، محمد عبد الرحمن (1998). اتّجاهات التحلیل الزمنی فی الدراسات اللغویة. القاهرة: دار قباء للنشر و التوزیع.
سید رضی(1378). نهج البلاغه. ترجمة عبد المحمد آیتی. تهران: دفتر نشر فرهنگ ‏اسلامى-بنیاد نهج‏البلاغه.
طالقانی، آزیتا (1393). وجه، نمود، نفی در زبان فارسی. ترجمة مهین ناز میر دهقان، آذر دخت جلیلیان، زهرا فرخ نژاد. تهران: نشر نویسه.
الفاسی الفهری، عبدالقاهر (1990). البناء الموازی (نظریة فی بناء الکلمة و بناء الجملة). المغرب: الدار البیضاء، دار توبقال للنشر.
فرشیدورد، خسرو (1388). دستور مفصل امروز. تهران: سخن.
لاینز، جان (1391). درآمدی بر معناشناسی زبان. ترجمة کورش صفوی. تهران: نشر علمی.
ماهوتیان، شهرزاد (1378). دستور زبان فارسی از دیدگاه رده‌شناسی. ترجمة مهدی سمایی. تهران: نشر مرکز.
مجیدی، مریم (1388). «جلوه‌ها و کارکردهای نمود فعل در زبان فارسی». پژوهش زبان و ادبیات فارسی (علمی-پژوهشی). شمارة پانزدهم. زمستان. صص 158-145.
وردانک، پیتر (1389). مبانی سبک­شناسی. ترجمة محمد غفاری. تهران: نشر نی.
Comrie, B. (1976). Aspect. Cambridge University Press.
Fowler, R. (1986). Linguistic Criticism. Oxford University Press.
Frawley, W. (1992). Linguistic Semantics. Hillsdale, NJ, Lawrance Erlbaum.
Garric, Nathalie & Fe’re’deric Calas (2007). Introduction a’ la Pragmatique. Paris, Hachette.
Grice, H. P. (1976). Logic and Conversation. To be Published in Full by Harvard University Press.
Lyons, J. (1977). Semantics. Cambridge, Cambdrige University Press.
Michaelis, L. A. (1998). Aspectual Grammar and Past-time Reference. London and New York: Routledge.
Nuyts, J. (2001). Epistemic Modality, Language and Conceptualization. Amesterdam: John Benjamins.
Nuyts, J. (2006). Modality. Overview and Linguistic Issues.
Palmer, F, R. (2001). Mood and Modality. Cambridge University Press.
Portner, P. (2008). Modality. Georgetown University.
Simpson, P. (1993). Language, Ideology and Point of View. London: Routledge.
Vendler, Z. (1957). "Verbs and Times". the Philosphical Review LXVI. pp. 60-143.
زبان پژوهی
دوره 9، شماره 23
تیر 1396
صفحه 121-150

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار