بررسی و تحلیل قاعده افزایی در شعر عرار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه زبان وادبیات عرب ، دانشکده ادبیات وعلوم انسانی ف دانشگاه خوارزمی ، تهران، ایران

2 زبان و ادبیات عرب، دانشکده زبان و ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه خوارزمی،تهران، ایران

3 زبان و ادبیات عرب، دانشکده ادبیات و علوم انسانی ، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

4 زبان و ادبیات عرب، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

چکیده

فرایند قاعده ­افزایی، مشتمل است بر توازن در وسیع­ترین مفهوم خود. این توازن، به ­وسیلة «تکرار کلامی» به دست می­آید. در این شگرد، قواعدی به قواعد زبان معیار افزوده می­شود که سببِ برجسته ­سازی در متن ادبی می­شود. قاعده­ افزایی، منجر به ایجاد موسیقی در زبان شعر می­گردد. بهره­ گیری از قاعده­ افزایی، نمایانگر تواناییِ شاعر در استفاده از گنجایش­ های زبانی است که برای ناآشناساختن و برجستگی زبان به کار گرفته می­شود. از این رو، صورت­گرایان روس، آن را عاملِ شکل‌گیری اثر ادبی دانسته‌اند. در این پژوهش، پس از بحث درباره قاعده ­افزایی، شگردهای آن در شعر مصطفی وهبی التل (Wahabi al-Tal, 1973) معروف به «عرار» بررسی می­شود تا مشخص گردد که این شگرد ادبی تا چه اندازه توانسته است سببِ برجسته­ سازی در شعر او شود. یکی از ویژگی­های برجسته شعر وی، قاعده افزایی است.  بر اساس این ویژگی، شاعر با به­کارگیری مطلوب توازن آوایی و واژگانی در پیوند با قاعده‌افزایی به عادت ­زدایی دست می­زند تا سبب برجسته ­سازی و آهنگین ­تر شدن کلام خود شود. این پژوهش، با روش توصیفی– تحلیلی به واکاوی برجسته­ سازی و قاعده­ افزایی در سطح­ های آوایی و واژگانی می­پردازد و در پی آن است تا زیبایی شعر عرار را برای مخاطب نمایان سازد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Analyzing rule synergies in poetry of Arar

نویسندگان [English]

  • Laila Hoseini 1
  • Ali Piranishal 2
  • Sogra Falahati 3
  • Hmed Sedghi 4
1 Arabic Language and Literature, Facuity of Literature and humanities, kharazami University,Tehran, Iran
2 Arabic Language and Literature Faculty of Literature and humanities kharazmi university
3 Arabic Language and Literature Faculty of Literature and humanities kharazmi university
4 Arabic Language and Literature Faculty of Literature and humanities kharazmi university
چکیده [English]

 

General Introduction

Wahbi al-Tal whose pen name is Arar was born in 1899 in Irbid city in the north of Jordan, in a family involved in cultural activities. In that time, the Arab world was in cultural isolation and immersed in silence, pain, seclusion and backwardness. It was subordinate to the Ottoman Empire and on the verge of decline and demolition. His father was a educated Jordanian and Arar learned Turkish language which was the official language in education in that period. He was also familiar with Persian language which was taught at that time (al-Tal, 1957, p. 49). He got his title from Arar Ibn Amro Ibn sha'as al-Asdi who was a poet of the era of ignorance (Bekar, 1990, p. 31). Arar's poetry consists of themes such as love, attention to the women, win and drunkenness, being and nothingness, life and death, debauchery and pleasures, repentance, committed lyrics and resistance. Defamiliarization is one of the significant features of his poetry which has been employed in a variety of ways including the addition of rules, transgression in rhymes, elegant imagery, new combination, cohesion and harmony.
 2. Theoretical Framework
Addition of rules unlike deviation (from the norm) is not deviation from rules of language, but it is exercising additional rules on the rules of norm language. Addition of rules can be investigated and classified according to harmony in phonetic, lexical, grammatical, and analytical levels of phonetic harmony and lexical harmony. In this research, Mostafa Wahbi al-Tal’s poetry that is one instance of the defamiliarization practices, would be analyzed and investigated. Besides the discussion about addition of rules, this article seeks to answer this question: How much addition of rules could make foregrounding in Arar’s poetry and what is his goal of this literary approach?
This research is based on the hypothesis that Arar has missed rhythms of prosody and phonetic harmony in some of the odes.
 2-1              Review of the Literature
Upon exploring the history of the study, no essays regarding the criticism of Arar’s poetry were discovered; however, a number of essays about the poet himself have been found including:
-           “عَرار: شِعریَّه التَجرِبَه لا شِعریَّه الذاکِرَه ” by Ibrahim Khalil,
-          “Epistemological origins of Arar” by Ziyad Al-Zaabi,
-          “The efforts of Arar, the great Jordanian poet, within the realm of Persian literature” by Bassam Ali Rababe'e,
-          “The influences of the Sage of Neyshabur upon Arar, the great poet of Jordan” by Bassam Ali Rababe'e.
-          “اللُّغَه وَ الاُسلُوب فی شِعر عَرار” by Mahmoud Al-Sammarah,
-          And “وجوه تاثُّر مصطفی وهبی التل (عرار) بعمر الخیام النیسابوری” by Behrooz Ghorbanzadeh.
 
2-2              The scope and focus of research
The focus of this study is different from the aim of this research. The present study is a literary research on the addition of rules by the aforementioned poet. It is worth noting that findings of this research are gained through the examination of his poems (divan) called the Asyat Valley yabs.
 3.      Methodology
This study investigates addition of rule practices based on the theories of formality in an analytical-descriptive method.
 4.      Discussion results
Defamiliarization made by addition of rules and deviation cause foregrounding in Arar’s poetry and this research achieved the following findings in this regard:
 4-1              Phonetic and lexical harmonies are part of the most important features of addition of rules. Using these harmonies, the poet has done habit breaking in the field of addition of rules. Of course using deviation and addition of rules in Wahbi al-Tal’s poetry were very effective on Arar and in this way, he has been able to bring foregrounding to his words in the eyes of audiences.
 4-2              The element of repetition is one of the most important musical features of Arar’s poetry which has made his poem’s music twofolds and has given his poetry a certain coherence. Repetition has much frequency in his poem and appears in a variety forms such as phoneme, word and sentence repetitions.
 4-3              Given the harmony between rhythm and content and between rhythm and words, the poet was keen on modernism in rhythm and deviation from poetic metres, and about transgression in rhymes. One can also point to enter pantastichs in his poem. 
 4-4              He uses the following sound and fricative continuity in his poetry to express feelings like vitality, happiness, complain, sadness, and transfer them to the audience, and these lead to the poem foregrounding and musicality.
 4-5              Derivative pun has the highest frequency in Arar’s poetry.
 4-6              Breaking the syntactic or verbal rules and ignoring them along with combining words or vocabulary association is pleasing for him, in fact, the language he uses is literary. The audience will notice a new massage and Arar’s speech causes defamiliarization.
 5.      General Conclusion
Addition of rules is one of the significant features of Arar’s poetry which can be observed in form of harmonies (phonetic, lexical and grammatical), deviations, innovation and revival in a number of rhythms of prosody, attention to coherence and harmony in poetry, and transgression in rhyme.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Addition of rules
  • Phonetic harmony
  • Lexical harmony
  • Arar
ابراهیم، انیس (1965). موسیقی الشعر. ط3. القاهرة: مکتبة النجلو المصریة.
ابومطر، احمد (1987). عرار الشاعر اللامنتمی، أَقلام الصحوة. الأِسکندریة: دار الصبرا للطباعة و النشر.
الأسد، ناصر الدین (1957). الإتجاهات الأدبیة الحدیثة فی فلسطین و الأردن. ط3. بیروت: معهد الدراسات العربیة العالیة فی جامعة الدول العربیة.
اسماعیل، عزّ الدین (1992).  الأسس الجمالیة فی النقد العربی . ط1. بیروت: دارالفکر العربی.
الأصفهانی، أبوالفرج علی بن الحسن(1957).  الأغانی. ط 5. بیروت: دار الثقافة.
امامی، نصرالله (1385). مبانی و روش­های نقد ادبی. چ 3 . تهران: نشر جامی.
 بکار، یوسف ( 1988).  الترجمات العربیه لرباعیات الخیام. الدوحه: منشورات مرکز الوثائق والدراسات الانسانیه، جامعة قطر.
التل، مصطفی وهبی التل (1973). عشیات وادی الیابس. عمان: المؤسسه الصحفیة الأردنیة
ثمره، یدالله (1364).  آواشناسی زبان فارسی. تهران: مرکزنشر دانشگاهی.
الجندی، علی. (بی­تا). فن الجناس. بیروت: دار الفکر، طیعه بیروت.
حق­شناس، علی محمد (1376). آواشناسی (فونتیک). ج 5. تهران: انتشارات آگه.
خلیل، ابراهیم، (2009). «عرار شعریة التجربة لا شعریة الذاکرة». افکار. شمارة 251. صص 15-5.
بسام علی، ربابعه.(1382). «تأثیر حکیم نیشابوری بر عرار شاعر بزرگ اردن». نامة پارسی. سال 8. شمارة 4. صص125-108.
بسام علی، ربابعه (1381). «تلاش­های شاعر بزرگ اردن (عرار) در قلمرو  ادبیات فارسی». مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران. صص170-155.
بسام علی، ربابعه (1382). «سرچشمه های معرفت شناختی عرار، شاعر بزرگ اردن» مجلة کتاب ماه و ادبیات و فلسفه. سال 6. شمارة 10. صص45-17.
الزباعی، زیاد صالح (2002).  الرؤیا و الفن. عمان: أزمنة للنشر و التوزیع.
رجایی، محمد خلیل (1359).  معالم البلاغة. شیراز: دانشگاه شیراز.
رجایی، نجمه (1387). آشنایی با نقد ادبی معاصر عربی. چ  1. مشهد: انتشارات دانشگاه فردوسی.
الرواشدی، أمیمة (۲۰۰۵). شعریة الانزیاح. عمان: امانة عمان للنشر.
ارمسترونج، ریتشاردز (1963). مبادیء النقد الأدبی. ترجمة لویس عوض. القاهرة: مکتبة الانجلو المصریة.
الزعبی، زیاد صالح (1999). عشیات وادی یابس ، بیروت، جمع وتحقیق وتقدیم دیوان مصطفی وهبی التل (عرار)، ط 2. عمان: الموسسه العربیه للدراسات والنشر و دار الفارس للنشر والتوزیع.
سارلی، ناصر قلی و فاطمه ایشانی (1390). «نظریه انسجام و هماهنگی انسجامی وکاربست آن در یک داستان کمینه فارسی(قصه نردبان)». زبان­پژوهی. دورة 2. شمارة 4. صص78-51.
سمره، محمود (1979). «اللغة و الاسلوب فی شعر عرارمجله». مجمع اللغة العربیة الاردنی. شمارة 6-5. صص 69-76.
شفیعی کدکنی، محمد رضا (1391). رستاخیز کلمات، درس گفتارهایی درباره نظریه ادبی صورتگرایان روس. چ 2. تهران: سخن.
شفیعی کدکنی، محمدرضا (1384). موسیقی شعر. چ 3. تهران: آگاه.
شکری، عیاد (1964). موسیقا الشعر العربی. القاهرة: دارالمعرفة.
شمیسا، سیروس (1388). نقد ادبی. چ 3. تهران: میترا.
الصالح، صبحی (2002). دراسات فی اللغة. چ 15. بیروت: دارالعلم للملایین.
صفوی،کوروش(1380). از زبان شناسی به ادبیات. ج 1 و2. چ 2. تهران: سوره مهر.
العاکوب، عیسی علی (2008).  التفکیر النقدی عند العرب. ط 7. دمشق: دار الفکر.
عتیق، عبدالعزیز (1722). علم العروض والقافیة. بیروت: دار النهضة العربیة.
علوی مقدم، مهیار (1377). نظریه های نقد ادبی معاصر، صورتگرایی وساختارگرایی. چ 1. تهران: سمت.
غلام­رضایی، محمد (1387). سبک­شناسی شعر پارسی از رودکی تا شاملو. تهران: جامی.
الفاخوری، حنّا (1986).  الجامع فی تاریخ الأدب العربی. ط1. بیروت: دار الجیل.
قربان زاده، بهروز و رفیق عطوی ( 1396). «وجوه تأثر مصطفی وهبی التلّ(عرار) بعمر الخیام النیسابوری». کلیة الآداب و العلوم الانسانیّة. سال 7. شمارة 25. صص35-18
المجذوب، عبدالله (1955) المرشد فی فهم أشعار العرب. ط1. مصر: طبعة مصطفی الحلبی.
مدرسی، فاطمه و امید یاسینی (1388). «نقد صورتگرایانه غزلیات حافظ». سبک شناسی نظم ونثر فارسی (بهار ادب)، شماره 1. صص118-141.
مدرسی، فاطمه ومحمد بامدادی (1388). «نگاهی به موسیقی اشعار محمدرضا شفیعی کدکنی». مطالعات زبانی و بلاغی. شمارة 1. صص115-140
الـــــملثم، البدوی (یعقوب العودات) (1980). عرار شاعر الاردن. بیروت: دار القلم.
میلر، هنری (1348). تولد شعر. ترجمه منوچهر کاشف. تهران: مرکز نشر سپهر.
الناعوری، عیسی (1980). الحرکة الشعریة فی الضفة الشرقیة من المملکة الاردنیة الهاشمیة. عمان: وزارة الثقافة و الشباب.
وحیدیان کامیار، تقی (1369). وزن و قافیه شعر فارسی. چ 2. تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
 
 Abu-Matar, A. (1987). Arar: the poet of Allamentm. Alexandria: Dar Al-Sabra Al-Tabata Al-Nashr [In Arabic].
Al-Akub, A. I. (2008). Critical thinking among the Arabs (6nd ed.). Damascus: Dar Al-Fikr [In Arabic].
Al-Asad, N. (1957). Recent trends in literature in Palestine and Jordan (3nded). Beirut: Institute of Arab Studies in the University of Arab States [In Arabic].
Alavi Moghadam, M. (1998). Theories of contemporary literary critique, formalism and structuralism (1nded.). Tehran: SAMT.
Al-Fakhoury, H. (1986). A comprehensive history of Arabic literature. Beirut: Dar-Al-jalil [In Arabic].
Al-Jundi, A. (n.d). Technique of pun. Beirut: Dar Al-Fekr [In Arabic].
Al-Majzub, A. (1955). Almarcdwi understanding of Arabic poetry (1nd ed.). Egypt: Tabat-Mostafa-Alhalbi [In Arabic].
Al-Mulaththum, B. (1980). The Jordanian poet: Arar. Beirut: Dar Al-Kalam [In Arabic].
Al-Nauri, I. (1980). The poetic movement in the eastern half of the Hashemite Jordanian government. Oman: Ministry of Culture and Youth [In Arabic].
Al-Ravashedi, A. (2005). Poem and Literature of defamiliarization. Oman: Oman municipality publication [In Arabic].
Al-Saleh, S. (2002). Studies in language (15nd ed.).Beirut: Dar Al-Malayin [In Arabic].
Al-Samra, M. (1979). Language and style in Arar’s poetry. The journal of the Jordan Academy for Arabic 5(6), 76-69 [In Arabic].
Al-Zabi, Z. S. (1999). Asyat Valley yabs (2nd ed.). Mostafa. Wahabi Al-Tal (ed.). Cairo: Madār Al-ṣaḥrā', dirāsah fī adab 'Abd Al-Raḥmān Munīf' [In Arabic].
Wahabi al-Tal, M. (1973). Asyat Valley yabs (2nd ed.). Oman: Al-Shfiah-Orduniyah.
Al-Zu'bi, Z. S. (2002). Vision and art (Al-roya wa al-fa'n). Oman: Azminah lil nashr wa al-tozie' [In Arabic].
Armstrong, R. (1963). Principles of literary criticism. Translated by Louis Awad. Cairo: Maktab Al-Anjelo Al-Mesri [In Arabic].
Atiq, A. (1998). Arabic prosody and rhyme. Beirut: Dar Al-Nahda Al-Arabeya [In Arabic].
Bassam Ali, R. (2002). The efforts of the great poet of Jordan (Arar) in the field of Persian literature. Faculty of Literature and Humanities of Tehran,155-170 [In Persian].
Bassam Ali, R. (2003). The epistemological origins of Arar, the great poet of Jordan. Magazine Moon Books and Literature and Philosophy6(10), 17-45 [In Persian].
Bassam Ali, R. (2004). The effect of Hakim Nishaburi on Arar, the great poet of Jordan. Journal Persian letter8(4), 108-125 [In Persian].
Bekar, Y. (1988). The Arabic translation of Rubaiyat of Omar Khayyam. Doha: Centre for Humanities Research, Qatar University [In Arabic].
Emami, N (2006). Foundations and methods of literary criticism (3nd ed.). Tehran: Jami [In Persian].
Gholamrezai, M. (2008). Stylistics of Persian poetry: Roudaki to shamlou. Tehran: Jami [In Persian].
Ghorbanzadeh, B., & Rafigh, A. (2017). Affected faces by Mostafa Wahbi al-Tal (Arar) on Omer Al-Khayyam Al-Nishabouri. General Literature and Human Science, 7(25), 18-35 [In Persian].
Haghshenas, A. M. (1997). Phonetics (Vol. 5). Tehran: Agah [In Persian].
Ibrahim, A. (1965). The music of poetry (3nd ed.). Cairo: The Anglo Egyptian Bookshop [In Arabic].
Ibrahim, Kh. (2009). Arar sheriah al-tajrobah la sheriah al-zakerah. Afkar, 251, 5-15 [In Arabic].
Isfahani, A. (1957). The Songs. (8nd ed.). Beirut: Dār al-Saghafa [In Arabic].
Ismail, E.  (1992). Aesthetic foundations of the Arabic monetary. Beirut: Dār al-Fikr al-Arabi [In Arabic].
Leech, G.H. (1969). A linguistic guide to English poetry.England: Longman.
Miller, H. (1969). Birth of poem. Translated by Manouchehr Kashef. Tehran: Sepehr [In Persian].
Modaressi, F., & Bamdadi, M. (2009). A glance at Shafiei-Kadkani’s the music of poetry. Jornal of Rhetorical and Linguistic Studies, 1, 115-140 [In Persian].
Modaressi, F., & Yasini, O. (2009). Formalistic criticism of Hafiz’s poems. Jornal of Stylistic of Persian Poetry and Prose, 1, 141-118 [In Persian]. 
Rajai, M. K. (1980). Signs of rhetoric. Shiraz: Shiraz University [In Persian].
Rajai, N. (2008). An Introduction to literary criticism in contemporary Arabic. Mashhad: Ferdowsi University of Mashhad [In Persian].
Safavi, K. (2001). From linguistics to literature (Vol.s 1 & 2). Tehran: Soureh Mehr [In Persian].
Samareh, Y. (1985). The phonetics of Persian language. Tehran:  Nashr Daneshgahi [In Persian].
Sarli, N. Gh., & Ishany, T. (2011). The theory of cohesion and cohesive harmony and the usage of it in a minimal story: The Tale of a Ladder. Zabanpazhuhi2(4), 51-78.
Shafeei Kadkani, M. R. (2012). Resurrection of words, lessons about the literary theory of Russian formalists (2nd ed.). Tehran: Sokhan.
Shafiei Kadkani, M. R. (2005). Music of poetry. Tehran: Negah [In Persian].
Shakari, A. (1964). The music of Arabic poetry. Cairo: Dar-Almaarefa [In Arabic].
Shamisa, S. (2009). Literary criticism (3nd ed.). Tehran: Mitra.
Vahidian Kamkar, T. (1990). Meter and rhyme of Persian poetry. Tehran: Nashr-e Daneshgahi [In Persian].