بررسی تطبیقی گذرایی و فرایندها در زبان عربی و انگلیسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 زبان و ادبیات عربی، دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره) قزوین

2 دکترای تخصصی زبان و ادبیات عربی، دانشیار زبان و ادبیات عربی، عضو هیأت علمی دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) قزوین

چکیده

زبان عربی، از جمله زبان‌های سامی است. به سبب آنکه، عربی زبان دین و مذهب بوده، سخنگویان بسیاری دارد. زبان انگلیسی از جمله زبان‌های هند و اروپایی است. زبان انگلیسی، زبان علم و فن‌آوری بوده و از سوی دیگر به دلیل سخنگویان بسیار و جهانی بودن‌اش، جایگاه ویژه­ای دارد. این پژوهش، به مقایسه فرایندها در زبان عربی و انگلیسی پرداخته و قصد دارد که به بیان شباهت­ها و تفاوت­ها در فرایندها مشارکین اصلی و عناصر پیرامونی بپردازد. بر این مبنا، مقاله حاضر بر آن است تا به تعریف فعل و فرایند و گذرایی در دو زبان، تفاوت­ها و شباهت­ها در نوع فرایندها بپردازد. دستور نقش­گرایی هلیدی با فرض اینکه الگوهای تجربه در قالب فرایندها و نظام گذرایی در زبان بازنمایی می­شود، فرایندهای شش­گانه را مطرح ساخت. فرایند اصلی به مادی، ذهنی و رابطه­ای تقسیم می­شوند و فرایندهای فرعی به کلامی، رفتاری و وجودی. بررسی کتاب­های دستور سنتی و زبان‌شناسی نوین نمایانگر آن است که اختلاف دیدگاه در بیان گذرایی در اصطلاح‌ها و نام‌گذاری است. تعدی و گذرایی به یک معنا مورد استفاده قرار گرفته‌اند و تفاوت اساسی میانِ فرایند ربطی و کلامی مطرح است. در زبان انگلیسی فرایند ربطی و کلامی در قالب فرایند ربطی آورده می‌شود، درحالی که در زبان عربی فرایندی وجود ندارد. فرایند کلامی نیز در زبان عربی محذوف است و دارای جانشینی به اسم حرف ندا است. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The comparative study of transitivity and processes in the Arabic and English languages

نویسندگان [English]

  • Tayebe Sarfarazi 1
  • Ahmad pashazanos 2
1 Ghazvin University
2 Ghazvin University
چکیده [English]

Arabic language is among Semitic languages and because of being the religion language has a huge number of speakers. English language is among Indo-Europeans and it is science and technology language; furthermore, for being spoken globally, it has a significant status. In new theories, Halliday’s grammar is compiled with functional objectives. Clause is the main unit in Halliday’s grammar and each utterance which is concentrated around a verbal group is a clause. He has studied ideational, intersectional and textual meta-functions in his grammar. Textual meta-function is represented in theme and rhyme, intersectional meta-functions in the relation between speaker and addressee, and ideational meta-function in transitivity and processes. In his systematic grammar and transitivity structure, the process is the origin of every event and is represented by ideational meta-function. In Ideational meta-function, language arranges person experience. Empirical processes are the core and the center of a clause. A clause has participant and other circumstantial elements which have an effect on the amount of transitivity. Holliday’s functional grammar has paid vital attention to the meaning. Based on the assumption that experience patterns are DE codified in processes and transitivity, he has posed sextet processes. The main process is subdivided to material, mental and relational. Secondary process is divided to verbal, behavioral and existential. Main Participants of these processes are named differently such as actor in material, sensor in mental carrier in relational, sayer in verbal, behaver in behavioral and existent in existential. This inquiry studies comparative processes in the Arabic and English languages and tries to express differences and similarities in processes, main participants and circumstantial elements. It makes an effort to answer these questions: what is the definition of processes and verbs, transitivity in two languages, differences and similarities in process type. Structuralism believes that all verbs are transitive or intransitive and in the transitive verb, the action extents from verb to subject and object, but in functional grammar as Halliday and Mattsin have expressed: the more participants and circumstantial elements, the more is transitivity. The study of traditional grammar and modern linguistic in two languages shows that dissension in transitivity is in terminology and naming and in Arabic and English languages, it is used in the same meaning, but in the Arabic language in addition to being in context, there are some special forms making the verb transitive or intransitive, e.g. adding some prefixes, doubling a letter, etc. can make a verb transitive or vice versa that is very important. In Arabic language, transitivity is for verb and those verbs are called transitive verbs, but in practice whole clause is involved in belonging to verb, as in the English language it is extended to the whole clause and the clause is transitive or intransitive. Unlike Arabic language, there are no processes in the English that have three objects leading to more transitivity and the first object and second are direct and indirect, respectively. There is no category like those of Halliday in the Arabic language. Only Mental processes in Arabic are separated from others based on having two or three objects and they have been named (qolob) which means some thing related to heart, but in taking a clause as a phenomenon both languages are the same. Crucial differences are in relational and verbal processes. In English, there is a relational process which is mentioned in the clause and is like other processes, but it does not exist in Arabic language. The theme and rhyme can clarify the meaning of the clause, as Halliday and Matssin have described clearly in their book: “Introduction to functional grammar”. In some cases, there is a relational process with different names. In Arabic, verbal processes are deleted and substituted by interjections. About existential process, both languages are different. In English language, the word (there) fills the subject place but originally it is not a subject.  In Arabic, we have existential verb with subject like other processes and even some relational verbs can be used as existential when they are complete. It means they do not need another participant to completed. Some terminologies in functional grammar have different expressions in Arabic, e.g. attribute in material processes is (Hall) in Arabic language, so circumstantial elements in both languages, despite different expressions, have their effects on clause and consequently, on transitivity.

کلیدواژه‌ها [English]

  • English language
  • Arabic language
  • functional grammar
  • transitivity process
ابن حاجب، جمال الدین عثمان بن عمر بن أبی بکر(2010). الکافیة فی علم النحو والشافیة فی علمی التصریف والخط. بیروت: مکتبة الآداب.
ابن هشام الأنصاری، أبومحمد (1386). مغنی اللبیب عن کتب الأعاریب .طهران: دارالصادق.
ابن هشام، عبدالله بن یوسف (بی‌تا). أوضح المسالک الی الفیة ابن مالک. بیروت: مکتبة العصریة.
ابن یعیش، موفق الدین (بی‌تا). شرح المفصل. دمشق: إدارة الطباعة المنیریة.
ابوالحسنی، زهرا و مریم السادات میر مالک ثانی (1387). «بررسی کتاب­های درسی دانشگاهی بر اساس نظریه نقش گرای نظام­ مند هلیدی و مقایسه آن با متون همسان غیر درسی معرفی یک پایان نامه». سخن سمت. شمارة 20. صص 129-144.
انصاری، نرگس و اعظم کریمی (1393). «بررسی تطبیقی زبان‌های عربی و انگلیسی با استناد به شیوه‌های زبان‌شناسی مقابله‌ای و مؤلفه‌های آموزشی». لسان المبین. دورة 6. شمارة 17. صص 110-133.
آقاگل‏زاده، فردوس (1390). تحلیل گفتمان انتقادی. چ 2. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
آقاگل‏زاده، فردوس، ارسلان گلفام و بهرام هادیان (1389). «بررسی ساخت موضوعی اسم فعل ها در چارچوب دستور واژی نقشی». زبان‌پژوهی. سال اول. شمارة 2. صص 109-128.
حسن، عباس (2007). النحو الوافی. بیروت: مکتبة المحمدی.                                                          
رضاپور، ابراهیم و مریم جلیلی دوآب (1395). «بررسی گذرایی کتاب خواندن و نوشتن دوره مقدماتی نهضت سواد آموزی از منظر فرانقش اندیشگانی». مطالعات آموزش زبان فارسی. شمارة 2. صص 83-97.
رفیعی، فاطمه و اسماعیل تاج‌بخش (1396). «فعل گذرا و ناگذرا، گزارش تحلیلی از اختلاف آرا دستور زبان­های فارسی». پژوهش­های ادبی. سال 14. شمارة 14. صص 89-104.
رمضانی، احمد؛ رستم بیک تفرشی، آتوسا (1394). «بررسی و نقد کتاب زبان انگلیسی هفتم بر مبنای دستور نقش گرای نظام­ مند هلیدی». پژوهش نامه انتقادی متون و برنامه های علوم انسانی. سال 15. شمارة 3. صص 59-76.
سیدی، سید حسین(1392). رویکردی زبان شناختی به نحو عربی. مشهد: دانشگاه فردوسی.
سیوطی، جلال الدین (1363). البهجة المرضیة. قم: انتشارات مهر.
شیبانی اقدم، اشرف (1394). کلیدواژه­های سبک ­شناسی. تهران: دانشگاه آزاد اسلامی.
عبدالحمید، محمد محی الدین (1382). شرح ابن عقیل علی الفیه ابن مالک. چ 7. تهران: ناصر خسرو.
غلایینی، مصطفی (2000). جامع الدروس العربیة موسوعةٌ فی ثلاثة الأجزاء. بیروت: دارالکتب العلمیة.
قرآن کریم (1384). ترجمة محی الدین الهی قمشه‌ای. قم: مؤسسة الهادی.
کردچگینی، فاطمه و تقی ­پورنامداریان (1392). «تأثیر گزینش ادبی در سبک با تاکید بر دیدگاه پاول سیمپسون». کهن­ نامه ادب پارسی. شمارة 29. صص 69-94.
مشکوة الدینی، مهدی(1382). دستور زبان فارسی. مشهد: دانشگاه فردوسی.
مهاجر، مهران و محمد نبوی (1393). به سوی زبان شناسی شعر. چ 1. تهران: آگه.
References
Abdu al Hamid, M. M. A. D. (2003). Description of Ibn Aqilah on Alfie Ibn Malik (7th ed.). Tehran: Khosrow [In Persian].
Abolhassani, Z., & Mir Malik Thani, M. S. (2008). A Study of academic textbooks based on the systematic, functional grammar of Halliday and its comparison with similar non-textbook texts introducing a thesis. Sokhan Samat, 20, 129-144 [In Persian].
Agha Golzadeh, F., Golfam, A., & Hadian, B. (2010). A study of the thematic construction of the nouns of verbs within the framework of the lexical grammar of the role. Zabanpazhuhi, 1(2), 109-128 [In Persian].
Aghagol Zadie, F. (2011). Analysis of critical discourse (2nd ed.). Tehran: Elmi-o-Farhangi [In Persian].
Ansari, N., & Karimi, A. (2014). Comparative study of Arabic and English languages ​​based on conflict linguistics and educational components. Lesan-e-Mobeen, 6(17), 110-133 [In Persian].
Bdaiwi, Y., Allemande, M., & Shaker, Y. (2015). Transitivity and intransitivity in English and Arabic: a comparative study. International Journal of Linguistics, 7(6), 38-52. 
Bloor, Th., & Bloor, M. (2004). The functional analysis of English (2nd ed.). London: Oxford University Press.
Ghaleini, M. (2000). AL Jamie Al-Duress Al-Arabiya,the encyclopedia in three volumes. Beirut: Dar Al-Kabul University [In Arabic].
Halliday, M. A. K., & Mattssin, C. M. I. M. (2004). An introduction to functional grammar (3rd ed.). London: Oxford University Press.
Hassan, A. (2007). A book in syntax. Beirut: Mumbai al-Muhammadi [In Arabic].
Ibn Hajib, J. A. O. (2010). Al-Kafiya in syntax and AL-shafia in the science of conjugation and writing. Beirut: Adab Library [In Arabic].
Ibn Husham Al-Ansari, A. M. (2007). A book in diacritics. Tehran: Dar al-Sadq [In Arabic].
Ibn Husham, A. Y. (n.d). Explanation to ‘Alfie Ibn Malik’. Beirut: Alasrieh Library [In Arabic].
Ibn Yeysh, M. D. (n.d). An explanation book for Almfsl in syntax. Damascus: Al-Moniriyah [In Arabic].
Kurd Chegini, F., & Pornamdarian, T. (2013). The effect of literary selection in style with an emphasis on Paul Simpson’s view. Kohannameh in Persian Literature, 29, 69-94 [In Persian].
Mohajer, M., & Nabavi, M. (2014). On the linguistics of poetry. Tehran: Agah [In Persian].
Muscat Al-Dini, M. (2003). Persian grammar. Mashhad: Ferdowsi University of Mashhad [In Persian].
Qavami, B., & Aznova, L. (2013). Analysis of coherence and cohesive harmony in a short poem from Shamloo. Quarterly in Farsi Language and Literature, 15(5), 71-84.  
Rafiee, F. (2017). Transitive and intransitive, analytical report on the different idea on Persian grammar. Quarterly in Literary Research, 14(14), 89-104 [In Persian].
Ramezani, A., & Rostam Beyk Tafreshi, A. (2015). Review and critique of the seventh English language book based on the systematic functional grammar of Halliday. Critical Research Journal of Humanities Texts and Programs, 15(3), 59-76 [In Persian].
Rezapur, I. & Jalili Doab, M. (2016). The investigation of transitivity in book entitled “Persian Reading and Writing of Literacy Movement at the Basic Level” based on ideational meta function. Academic Bi Quarterly Journal of Persian Language Teaching Studies, 2, 83-97 [In Persian].
Sayyedi, S. H. (2013). Linguistic approach in Arabic. Mashhad: Ferdowsi University of Mashhad [In Persian].
Shabani Aghdam, A. (2015). Key words in stylistics. Tehran: Islamic Azad University [In Persian].
Soyuti, J. D. (1985). A book in syntax. Qom: Mehr Publish Center [In Arabic].
The Holy Quran (2005). Translated by Mehdi Mohyeddin Elahi Qomshehei. Qom: Al-Hadi Institute [In Arabic & Persian].
Thompson, G. (2004). Introducing functional grammar (2nd ed.). Oxford: Oxford University Press.