تحلیلی منظور‌شناختی بر ترکیب و همایی گفتمان‌نماها در متون: کاربردی‌شدگی نقش‌ گفتمان نماها

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه زبان و ادبیات انگلیسی، دانشکده ادبیات و زبان‌ها، دانشگاه اراک، اراک، ایران

چکیده

در آفرینش گفتمان نویسنده و گوینده روابط بین واحدهای گفتمان را ایجاد می‌کنند و مخاطب هم برای تفسیر گفتمان این روابط را  کشف می‌کند. نظامِ  تولید و شناسایی روابط میان گفتمان‌ها با بهره‌گیری از  گفتمان‌نماها محقق می‌شود که بر پایة قواعدی فراگفتمان‌مدار به مدیریت این نظام می‌پردازند. ولی مسئلة ترکیب این عناصر موضوع مهمی است و لازم است آثار آن در مدیریت گفتمان بررسی شود. همچنین، ترکیب این عناصر گفتمان‌شناختی به صورت چند‌زبانه بررسی نشده‌است. مقالة حاضر، با روشی توصیفی و کیفی به مطالعة ترکیب گفتمان‌نماها در پیکره‌های انگلیسی، عربی، و فارسی بر اساس نظریۀ گفتمان­ شناختی انسجام­ (Schiffrin, 1987; Schiffrin, 2006) و الگوهای تحلیلی گفتمان‌نما (Fraser, 2006) و نقش‌نما (Brinton, 1996) پرداخته‌است. یافته‌ها نشان‌ داد که از میان گفتمان‌نماهای تفصیلی، تقابلی، استنباطی و توالی، رتبة اول ترکیب و همایی با 96% به گفتمان‌نماهای تفصیلی، رتبة دوم با 62% به گفتمان‌نماهای تقابلی، و رتبه‌های سوم و چهارم با 54% و 15%  به گفتمان‌نماهای استنباطی و توالی متعلق است. در ترکیب گفتمان‌نماها، نخستین گفتمان‌نما رابطه‌ای عام را نشان می‌دهد و گفتمان‌نمای دوم به بازنمایی رابطه‌ای ویژه می‌پردازد. واکاوی دقیق نقش منظورشناختی این عناصر فراگفتمانی در این پیکره ­ها منجر به کشف یک منظومة سیال طیف نقشی شش‌وجهی برای گفتمان‌نماها گردید. این فرایند سیال و متغیر در آفرینش و تفسیر گفتمان، تحت تأثیر مثلث منظورشناختی فراتفسیر، فراارتباط، و فراگفتمان به وجود می‌آید. در نتیجة تعامل این سه عنصر، نظام کاربردی‌شدگی پدیدار می‌شود. این فرایند سبب ایجاد استنباطات جدید، پیچیده، و خلاق در نقش گفتمان‌نماها می‌گردد که همیشه هم در حال تغییر و نوآوری است.   

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Pragmatic Analysis of Co-occurrence of Discourse Markers in texts: Pragmaticalization of Fuunctions

نویسنده [English]

  • Ali Mohammad Mohammadi
Assistant professor, Department of English Language and Literature, Arak University, Arak, Iran
چکیده [English]

In production and interpretation of discourse, interlucutors apply discourse markers (DMs) to establish and discover the relationship between discourse units (Crible & Dagand, 2019; Mohammadi & Radjaee, 2020; Schiffrin, 1987). DMs offer metadiscoursive instructions for the interpretation of discourse by the audience. This interactive process is activated through different types of metacommunicative knowledges and skills. Part of this experience embraces knowledge of text to employ grammatical and lexical elements to convey meaning. More important aspect of this faculty is related to metalanguage involving the capability to communicate different individual and social characteristics, to utilize language to communicate feelings, thoughts, and negotiate meaning (Maschler & Schiffrin, 2015). The analysis of DMs co-occurrences and combinations as a metadiscursive strategy can help researchers to predict specific possible patterns of DMs’ categorizations and such empirical and pragmatic findings will build up some foundations for future typological exploration as well as for the theorization of DM co-occurrences and collocations in general (Kassaei & Amouzadeh, 2020). Moreover, research in the area of language fluency has substantiated the positive influence of DMs investigation and analysis on second language acquisition and opens new horizons towards cognitive processes of discourse production and comprehension (Crible & Dagand,2019; Crible & Pascal, 2020). Based on DMs’ combinations sensitivity to contextual variables in real life situations, they develop novel interactive pragmatic strategies in communication in terms of emphasis, fluency of communication, and intimacy among the interlocutors (Jucker & Ziv, 1998). Consequently, the present researcher tried to investigate and compare the uses and pragmatic functions of co-occurrences of DMs in Arabic, English, and Persian texts.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Co-occurrence
  • Discourse Markers
  • Pragmatic Analysis
  • Pragmaticalization of Functions

مراجع

  1. حسینی، حسن (1379). مشت در نمای درشت. تهران: سروش.
  2. شفیعی کدکنی، محمد (1385). موسیقی شعر. تهران: آگاه.
  3. صیاد کوه، اصغر و آسیه رئیسی (1396). «کارکردهای گسترده واو در گلستان سعدی». هنر زبان. دورة ۲. شمارة 1. صص ۵-۳۲.
  4. عمران­پور، محمدرضا (1384). «ساخت‌های همپایه و نقش آن در کلیله و دمنه» پژوهش زبان و ادبیات فارسی. شمارة ۵. صص ۱۲۱-۱۴۶.
  5. فقیه ملک مرزبان، نسرین (1387). شور عطف. فصلنامه علوم انسانی دانشگاه الزهرا. سال 5. شمارة 4. صص ۱۴۵-۱۶۸.
  6. محمدی، علی محمد و رحیم دهقان (1400). «تحلیلی گفتمانشناختی بر طیف‌های نقشیِ گفتمان نماها در نقد ترجمه:
    کاربردهای آموزشی و پژوهشی در مدیریت گفتمان». زبان‌پژوهی. سال 13. شمارة 39.  صص91-114.
  7. محمدی، علی محمد (1394). « درآمدی بر نظام مدیریت گفتمان: نظریه‌ها، مدل‌ها، راهبردها و پژوهش‌ها». پژوهش‌های زبان‌شناختی در زبان‌های خارجی . دورة 5. شمارة 1. صص 61-86.
  8. محمدی، علی‌محمد و علی رجایی (1399). «پژوهشی گفتمان‌شناختی در گسترة کاربردها و کارکردهای نقش‌نمای «واو» در اشعار حافظ و گوته: کاربردهای آموزشی و پژوهشی». پژوهش‌های زبا‌ن‌شناختی در زبان‌های خارجی. دورة 10. شمارة 2. صص 406-421.
  9. Ahmadi, R. (2018). A Study of Discourse Markers in Quoranic Texts (Master's Term Project). Arak University, Arak, Iran
  10. Aijmir, K. (2002). English discourse particles: Evidence from a corpus. Amsterdam: Johan Benjamins
  11. Aysu, S. (2017). The use of discourse markers in the writing of Turkish students. Journal of Higher Education and Sciences, 7(1), 132-138
  12. Boojari, S. (2019). A Comparative Study of the Frequency and Polyfunctionality of Discourse Markers used in A Simple Favor by the American Author Darcey Bell and Betrayal by the British Author Martina Cole: with Pedagogical Implications, (Unpublished Master Thesis), Arak University, Arak, Iran
  13. Bordería, S. (2018). The combination of discourse markers in spontaneous conversations. International Journal of Romance Languages, 53 (1), 121-158
  14. Brinton, L. J. (1996). Pragmatic Markers in English: grammaticalization and discourse functions. New York: Mounto de Gruyter
  15. Brinton, L., J. (2015). Historical Discourse Analysis, In N. Tanen, T. Hamilton, and D. Schiffrin. (Eds.), The Handbook of Discourse Analysis, (pp. 222-242) Oxford: Blackwell  
  16. Castro, C., M. (2009). The use and functions of discourse markers in EFL classroom interaction. Profile, 11, 57-77
  17. Crible, L., & Degand, L. (2019). Domains and functions: a two-dimensional account of discourse markers. Discours, 4(5),15-30
  18. Crible, L., & Pascual, E. (2020). Combinations of discourse markers with repairs and repetitions in English, French and Spanish. Journal of Pragmatics, 5(7), 54-67
  19. Cuenca, M., & Crible, L.  (2019). Co-occurrence of discourse markers in English: From juxtaposition to composition. Journal of Pragmatics, 140(5), 171-184
  20. Cuenca, M. J. & Marin, M. J. (2009). Co-occurence of discourse markers in Catalan and Spanish oral narrative. Journal of Pragmatics, 41(5), 899-914
  21. Dagand, L. & Cuenca, M. J. (2019). Discourse Marker use: from production to comprehension. Retriever from: <http://www.sle2020.eu/downloads/workshops.>
  22. Dehghan, R. (2020). An Analysis of the Application of Discourse Markers in Translation Criticism (Research Project). Arak University, Arak, Iran
  23. Faghih Malek Marzban, N. (2008). The Functions of Conjunctions. Faslnameh ElmiPazhuheshi olum Ensani, 4(6), 145-168 [In Persian].
  24. Farghal, M. & Samateh, A. (2017). Explicitation vs Implicitation: Disvourse Markers in Translation. Al-Balaqa for Research and Studies, 19(2), 27-49
  25. Fisher, K. (2006). Approaches to Discourse Particles. Amstersam: Elsevier
  26. Frank-Job, B. (2006). A dynamic-interactional approach to discourse markers. In K. Fischer (Ed.), Approaches to Discourse Particles (pp. 359-375). Oxford: Elsevier
  27. Fraser, B. (2006). Towards a theory of discourse markers. In K. Fischer (Ed.), Approaches to Discourse Particles (pp. 240-256). Oxford: Elsevier.
  28. Fraser, B. (2013). Combinations of Contrastive Discourse Markers in English. Journal of Pragmatics 30(7), 112-121
  29. Fraser, B. (2015). The combining of Discourse Markers – A beginning. Journal of Pragmatics 86(7), 123-138
  30. Gandomkar, L. (2018). A Comparative Study of the Frequencies and Functions of Discourse Markers in Research Genre, (Master Thesis). Arak University, Arak, Iran
  31. Gholamzadeh, L. (2020). A Study of Discourse Markers in US Presidential Debates in 2016 between Donald John Trump and Hillary Clinton: with Pedagogical Implication, (Master Thesis). Arak University, Arak, Iran
  32. Haselow, A. (2019). Discourse marker sequences: Insights into the serial order of communicative tasks in real-time turn production. Retrieved from: <https:// doi.org/10.1016/j.pragma.2019.04.003>
  33. Hedge, T. (2000). Teaching and Learning in the Language Classroom. Oxford: Oxford University Press
  34. Hellerman, J., & Vergen, H. (2007). Language which is not taught: The discourse marker use of beginning adult learners of English. Journal of Pragmatics, 39(2), 157–179
  35. Hoseini, H. (2000). Mosht Dar Nemaye Dorosht. Tehran: Sorush [In Persian]
  36. Hyland, K. (2005). Metadiscourse: Exploring Interaction in Writing. London: Continuum
  37. Kassaei, Gh. & Amouzadeh, M. (2020). The combination of Discourse Markers in Persian. International Review of Pragmatics, 12(1), 135-163
  38. Lewis, M. (2006). Discourse markers in English: a discourse-pragmatic view. In K. Fischer, Approaches to Discourse Particles (pp. 43-61). Oxford: Elsevier
  39. Martínez, A. C. (2002). The use of discourse markers in E.F.L. learners' writing. Revista Alicantina de Estudios Ingleses, 15(4), 123-132.
  40. Maschler, Y. & Schiffrin, D. (2015). Discourse Markers: Language, Meaning, and Context. In N. Tanen, T. Hamilton, and D. Schiffrin. (Eds.), The Handbook of Discourse Analysis (pp. 179-221) Oxford: Blackwell
  41. Matei, M. (2010). Discourse markers as functional elements. Buletine of the Transilvania University of Brasov, 25-42
  42. Mohammadi, A. M. (2015). An Introduction to Discourse Monitoring. Pazhuheshhaye Zabanshenakhti Dar Amoozesh Zaban, 4(1), 34-52 [In Persian]
  43. Mohammadi, A. M. & Dehghan, R. (2021). A discoursal analysis of functional spectrum of discourse markers in translation criticism: pedagogic and research implications. Zabanpazhuhi,13(39), 91-114 [In  Persian]  
  44. Mohammadi, A. M. & Radjaie, A. (2020). An analysis of the discoursal uses and functions of ‘AND’ as a discourse marker in Hafiz and Goethe poetry: educational and research implications. Journal of Foreign Language Research, 10(2), 406-421 [In Persian]
  45. Nadi, S. (2020). A Comparative Study of the Frequencies and Functions of Discourse Markers in Iranian University Lectures between M.A teachers and Students: with Pedagogical Implications (Master Thesis). Arak University, Arak, Iran
  46. Nejadansari, D. &. Mohammadi, A. M.  (2014). The frequencies and functions of discourse markers in the Iranian University EFL classroom discourse. International Journal of Research Studies in Language Learning 4(2), 1-18
  47. Oates, S. L. (2000). Multiple Discourse Marker Occurrence. Retrieved from <https://www.researchgate.net/publication/2539670.>
  48. Omranpor, M. (2005). Coordinations and their functions in Kelileh Demneh. Pazhuhesh Zaban va Adbiat Farsi, 1(5), 121-146 [In Persian]
  49. Quan, L., & Zheng, L. (2012). A study of self-repair markers in conversation by Chinese English learners. Journal of Language Teaching and Research, 5(5), 1216-1223.
  50. Richards, J. C. (2015). Key issues in Language Teaching. London: Cambridge University Press
  51. Sami. P. (2019). On a Discourse Marker Combination in Spoken American English: ‘Oh Well’ as a Case Study. Journal of Pragmatics, 39(7), 109-130
  52. Sayadkooh, A. & Reisi, A. (2017). Functions of Vav in Golestan. Honar Zaban, 1(2), 5-35 [In Persian]
  53. Schiffrin, D. (1987). Discourse markers. Cambridge: Cambridge University Press.
  54. Schiffrin, D. (2006). Discourse marker research and theory: revisiting and. In K. Fischer (Ed.), Approaches to Discourse Particles (pp. 315-339). Amstersam: Elsevier. 
  55. Scholman, M.  & Demberg, V. (2017). Examples and specifications that prove a point. Dialogue and Discourse, 8(2), 56-83.
  56. Seliger, H. & Shohamy, E. (1989). Second Language Research. Oxford: Oxford University Press
  57. Shafee Kadkani, M. (2006). Poerty Music. Tehran: Aghah [In Persian]
  58. Tanen, N. Hamilton, T. & Schiffrin, D. (Ed.), (2015). The Handbook of Discourse Analysis. Oxford: Blackwell
  59. Thurmair, M. (1991). Combinatorial regularities for modal particles. Multilingua 10(12), 19-42
  60. Urgelles-Coll, M. (2010). The Syntax and Semantics of Discourse Markers. London: Continuum
  61. Ying, S. (2007). An analysis of discourse markers used by non-native English learners: Its implications for teaching English as a foreign language. Retrieved from: <http://www.kuis.ac.jp/icci.>

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار