زبان پژوهی

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

اخبار و اعلانات

اطلاعات آماری نشریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

اعضای هیات تحریریه

اهداف و چشم انداز

بانک ها و نمایه نامه ها

پرسش‌های متداول

پیوندهای مفید

درباره نشریه

فرایند پذیرش مقاله

کارکنان اجرایی

محورهای موضوعی

راهنمای نویسندگان

تنظیم مقالات انگلیسی

تعارض منافع

تعهدنامه

راهنمای ثبت داوری در Publons

داوران نشریه در 1398

داوران نشریه در 1399

لیست داوران 1400

لیست داوران1401

لیست داوران1402

مبتداسازیِ ضمیرگذارِ ساخت ملکی در زبان فارسی بر اساس نظریۀ بهینگی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموخته دکتری زبان‌شناسی، گروه زبان‌شناسی، دانشکده ادبیات، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

2 دکترای تخصصی زبان‌شناسی، دانشیار گروه زبان‌شناسی، دانشکده ادبیات، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

3 دکترای تخصصی زبان‌شناسی، دانشیار گروه زبان‌شناسی، دانشکدة زبان‌های خارجی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر، بررسی کارایی نظریه بهینگی در تجزیه و تحلیل مقوله ساخت ملکی زبان فارسی است. مقاله پیش­رو می­کوشد با استفاده از نظریه نحو ترازمند (2004; Newson, 2010 Newson,) و در چارچوب نظریه بهینگی (Prince & Smolensky, 1993/2004) نشان دهد که در ایجاد مبتداسازی ضمیرگذار ساخت ملکی در زبان فارسی محدودیت­هایی مشتمل بر محدودیت­های تقدم، مجاورت و وفاداری اعمال می­شوند که ترتیب مرتبه­ بندی آن‌ها صورت یا صورت­های بهینه را مشخص می­سازد. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی است و نمونه ­های مورد بررسی مشتمل بر زبان محاوره است. مواردی که در این مقاله بررسی می­شوند عبارتند از الف) ماهیت سازه مبتداشده در ساخت ملکی ب) وضعیت موضوع اول (فاعل) به صورت اسم خاص یا ضمیر فاعلی محذوف و ج) وضعیت مبتداسازی مضاعف در ساخت ملکی زبان فارسی. یافته‌های مربوط به تابلوها نشان می­دهد که مبتداسازی ضمیرگذار مالک در ساخت ملکی در واقع مبتداسازی افزوده است و نه موضوع. بر مبنای یافته‌های پژوهش، حضور فاعل به‌صورت اسم خاص و یا ضمیر فاعلی تأثیر یکسانی بر تحلیل تابلوها دارد. از سوی دیگر، در ساخت ملکی زبان فارسی امکان مبتداسازی مضاعف وجود دارد. این پژوهش نشان می­دهد که نظریه بهینگی و یک نظام ترازمند مبتنی بر ترتیب خطی سازه­ها در تجزیه و تحلیل ساخت مبتداسازی ضمیرگذار مالک زبان فارسی کارایی لازم را دارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Persian Possessive Construction Left Dislocation based on Optimality Perspective

نویسندگان [English]

  • Bahman Abdoli 1
  • Ali Alizadeh 2
  • Vali Rezai 3

1 PhD in General Linguistics, Department of Linguistics, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran

2 Associate Professor in Department of Linguistics, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran

3 Associate Professor in Department of Linguistics, Isfahan University, Isfahan, Iran

چکیده [English]

This study investigates non-canonical syntax in the Persian language from a non-hierarchical perspective, emphasizing the significant role of information-structural triggers, including topic and focus, in shaping the non-canonical order of left-dislocated possessive constructions. We apply Optimality Theory (Prince & Smolensky, 1993; 2004) to account for the grammatical and pragmatic properties of these constructions. Additionally, we utilize Syntax First Alignment (Newson, 2004; 2010) to explore the constraints and discourse-pragmatic reasons for left-dislocated possessive constructions, particularly those related to left dislocation in Persian.
While left dislocation may resemble preposing, it differs in that a co-referential pronoun occupies the canonical position of the marked constituent (Schiffrin & Hamilton, 2008). Dabir-Moghaddam (2005) explains that left dislocation involves moving an item to the sentence-initial position, with a resumptive pronoun taking its original place.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Alignment Syntax
  • Left dislocation
  • Optimality Theory
  • Possessive Construction
مراجع
  1. دبیر مقدم، محمد (1384). پژوهش­های زبان­شناختی فارسی. تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
  2. دبیرمقدم، محمد (1387). زبان­شناسی نظری: پیدایش و تکوین دستور زایشی. چ3. تهران: سمت.
  3. شهیدی، نوشین (1379). مبتداسازی در زبان فارسی با نگاهی نقش­گرا. پایان ­نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه علامه طباطبائی.
  4. عزیزیان، یونس (1394). تحلیل و بررسی مبتداسازی، اسنادی­ سازی و شبه­اسنادی­سازی در زبان فارسی از منظر دستور ساختاری. پایان‌نامه دکتری زبان­شناسی همگانی. دانشگاه تربیت مدرس.
  5. غلامعلی زاده، خسرو (1382). ساخت زبان فارسی. تهران: احیاء کتاب.
  6. متولیان، رضوان (1395). «تحلیلی بین زبانی از پارامتر ضمیراندازی در زبان فارسی». زبان­ پژوهی. دورة 8. شمارة 21. صص 133-166.
  7. Azizian, Y. (2015). Clefting, Pseudo-clefting and Topicalization in Persian: a Consruction Grammar Approach (PhD Dissertation). Tarbiat Modares University, Tehran, Iran [In Persian].
  8. Dabir-Moghaddam, M. (2005). Studies in Persian Linguistics: Selected Articles. Tehran: Mærkæz-e Næšr. [In Persian]
  9. Dabir-Moghaddam, M. (2009). Theoretical Linguistics: Emergence and Development of Generative Grammar. Tehran: SAMT. [In Persian]
  10. Geluykens, R. (1992). From discourse process to grammatical construction. On left-dislocation in English. Amsterdam/Philadelphia: John Benjamins Publishing.
  11. Gholamalizadeh, K. (2003). Persian Structure. Tehran: Ehya-e-Ketab. [In Persian]
  12. Grohmann, K. (2000). Information Status and Noncanonical Word Order in English. Studies in Language, 24 (2), 470-477.
  13. Kager, R. (1999). Optimality Theory. Cambridge: Cambridge University Press.
  14. Lambrecht, K. (2001). Dislocation. In Martin Haspelmath (ed.). Language Typology and Language Universals. An International Handbook (Vol. 2. pp. 1050-1078). Berlin: de Gruyter.
  15. Legendre, G., Grimshaw, J., & Vinker, S. (2001). Optimality theoretic Syntax. Cambridge, MA: The MIT Press.
  16. Mahootian, S., & Gebhardt, L. (1997). Persian Descriptive grammars. London: Routledge.
  17. McCarthy, J. & Prince, A. (1998). Prosodic Morphology. In Andrew Spencer and Arnold Zwicky (ed.). Handbook of Morphology (pp. 283-305), Basil Blackwell.
  18. Moezzipour, F. (2015). A Functional Characterization of the Persian Left Periphery in an RRG Constructional Account (PhD Dissertation). Trinity College Dublin, Dublin, Ireland.
  19. Motavallian, R. (2017). A cross- linguistic Analysis of Pro-drop Parameter in Farsi. Zabanpazhuhi, 8(21), 133-166 [In Persian].
  20. Nagy, G. (2013). Left Dislocation in Optimality Theory (PhD Dissertation). Eötvös Loránd University, Budapest, Hungary.
  21. Newson, M. (2004). Deforestation in Syntax. The Even Yearbook 6, 135-148. http://seas3.elte.hu/delg/publications/even
  22. Newson, M. (2010). Syntax first, words after: a possible consequence of doing Alignment Syntax without a lexicon. In LÁSZLÓ VARGA (ed.). The Even Yearbook 9 (pp. 1-47), Budapest: Eötvös Loránd University. http://seas3.elte.hu/delg/publications/even/2010.html
  23. Newson, M., & Maunula, V. (2006). Word order in Finnish: whose side is the focus on?  In LÁSZLÓ VARGA (Eds.), The Even Yearbook 7 (pp. 1-35). Budapest: Eötvös Loránd University. 1http://seas3.elte.hu/delg/publications/even/2008.html
  24. Prince, A., & Smolensky, P. (1993/2004). Optimality Theory: Constraint Interaction in Grammar. Malden, M.A. And Oxford: Blackwell.
  25. Prince, A. (1997). Elsewhere and Otherwise. Glot International, 2 (1), 23-24. ROA-217.
  26. Prince, A. (1999). Two lectures on Optimality Theory. Phonological Studies, 2, 119-138.
  27. Schiffrin, D., Tannen, D., & Hamilton, H. E.  (2008). The handbook of discourse analysis. USA: John Wiley & Sons.
  28. Shaer, B. & Frey, W. (2004). Integrated and Non- Integrated Left- peripheral Elements in German and English. Zas Papers in Linguistics, 1 (2), 465-502.
  29. Shahidi, N. (2000). Topicalization in Persian: A Functional Perspective (Master’s thesis). Allameh Tabatabai University, Tehran, Iran [In Persian].
زبان پژوهی
دوره 15، شماره 48
آذر 1402
صفحه 201-223
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار