نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• سمیه محمدی ¹
• صلاح الدین عبدی ²

¹ دکترای تخصصی زبان و ادبیات عربی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

² دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه بوعلی‌سینا، همدان، ایران

چکیده

در پژوهش حاضر، استعاره شناختی را به عنوان ابزاری مؤثر برای تحلیل زبان که یکی از نمودهای ذهن است، به کار می­گیریم. در استعاره شناختی، بخشی از ویژگی‌های یک مفهوم فیزیکی­ بر بخشی از ویژگی‌های یک مفهوم انتزاعی ­تر منطبق می­گردد و زمینه درک و بیان آن را فراهم می­سازد. روش انجام این پژوهش، تحلیلی- معناشناختی است و مفهوم ترس در چارچوب نظریه اصلاح ­شده کوچش (Kövecses, 2020) مورد بررسی قرار می­گیرد. وی بر این باور است که بسیاری از استعاره­ها بر مبنای ملاحظات فرهنگی پدید می­آیند و نه لزوماً بر اساس تجارب جسمانی مانند عامل ترس، تصور کردنِ بسیاری از پدیده­ها و رویدادهایی که بدیُمن انگاشته شده ­اند. اهمیت پژوهش حاضر، شناساییِ نظام شناختیِ عبارت‌های گسترده و به ظاهر پراکندة متضمنِ مفهوم ترس است و سعی برآن بوده که نظم نهفته در پسِ ده­ها عبارت، در ساختار به هم مرتبطِ شناختی، توصیف گردد. بررسی منتخبی از رایج ­ترین عبارت­های شناختیِ زبان­های فارسی و عربی­، نشان می­دهد که بسیاری از جنبه ­های مفهوم ترس در این دو زبان، مشترک و برخی دیگر مختلف است. داده­های فرهنگ­ بنیاد این پژوهش، عمدتاً جزء استعاره­های متجانس­اند؛ یعنی هر دو زبان از استعاره­های مشترک در سطح عام استفاده نموده،­ سپس اطلاعات شناختی فرهنگی خود را به آن افزوده و استعاره­های خاص زبانی به ­وجود آورده­اند. برای نمونه، استعارة «ترس، انجماد سیال درون ظرف است» در زبان عربی، استعارة عامِ (ترس سرما است) را انتخاب و عبارت فرهنگ ­بنیادِ (خوف یجمد الدم فی العروق) را به وجود آورده‌است، در حالی که در فارسی غالبا انجماد خود ظرف است که نمود زبانی دارد (تنم یخ کرد).

کلیدواژه‌ها

•  زبان­های فارسی و عربی
• نظام شناختی
• مفهوم ترس
• استعاره­های متجانس

عنوان مقاله [English]

Cognitive System of The Concept of Fear in Persian and Arabic Languages

نویسندگان [English]

• Somaye Mohamadi ¹
• Salahadin Abdi ²

¹ Ph.D. in Arabic Language and Literature, Department of Arabic Language and Literature, Bu Ali Sina University, Hamadan, Iran

² Associate Professor, Arabic Language and Literature University of Bu-Ali- Sina ,Faculty of Humanities, Department of Arabic Language and Literature,Hamedan, Iran

چکیده [English]

The present study is classified in the field of cognitive linguistics studies. Cognitive linguistics is an approach to the study of language that investigates the relationship between language, the human mind, and human experience. In this study, we used cognitive metaphor, which is the advantage of cognitive studies, as an effective tool for linguistic data that contain fear. In cognitive metaphors, a part of the properties of a physical concept corresponds to a part of the properties of a more abstract concept, and thus provides the conditions for its understanding and expression. This study is important because it identifies a systematic system of broad and seemingly scattered expressions containing the concept of fear, and an attempt has been made to describe the discipline within expressions, in the form of cognitively related structures. In this study, our goal is to answer the following questions by cognitively examining the concept of fear:

What are the most common source domain for understanding and expressing the concept of fear in Persian and Arabic languages?
What are the Ressemblance and differences in the structure of the concept of fear between these two languages?
What prototype and non- prototype patterns does the cognitive approach explain for the mentioned languages?

کلیدواژه‌ها [English]

• Persian and Arabic languages
• Cognitive system
• Concept of fear
• Congruent metaphors