مقایسه رشد زبانی کودکان پیش‌دبستانی‌ فارسی‌زبان و فارسی-ترکی‌زبان با استفاده از شاخص صرفی-نحوی PDSS

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموخته مقطع دکترای زبان‌شناسی همگانی، گروه زبان‌شناسی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

2 دانشیار گروه زبان‌شناسی، دانشکده ادبیات فارسی و زبان‌های خارجی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

چکیده

پژوهش حاضر بر آن است تا به شیوه کمی به مقایسه رشد زبان در کودکان پیش‌دبستانی فارسی‌زبان و فارسی-ترکی‌زبان با استفاده از شاخص صرفی-نحوی امتیازدهی رشد جمله (پی.دی.اس.اس) بپردازد. به این منظور، 30 کودک فارسی‌زبان و 30 کودک فارسی-ترکی‌زبان در سه گروه سنی 37-46، 47-56 و 57-66 ماهه از مهدکودک‌هایی در استان همدان انتخاب شدند. برای همسان‌سازی آزمودنی‌ها از جنبة توانایی‌های زبانی و شناختی از پرسشنامه‌های «مهارت و تجربة زبان» و «ابزار غربالگری تکامل» بهره گرفته شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار اس.پی.ای.اس (نسخة 24) انجام شد. یافته‌های پژوهش نشان داد که بین رشد صرفی-نحوی کودکان فارسی‌زبان و فارسی-ترکی‌زبان فقط در بازة سنی 57-66 ماهگی تفاوت معناداری وجود دارد. این نتیجه‌گیری با یافته‌های پژوهش‌های بیاستاک و همکاران (Bialystok et al., 2008)  و بلوم (Blom, 2010) مبنی بر برتری عملکرد کلامی کودکان تک‌زبانه بر عملکرد کلامی همسالان دوزبانه آن‌ها همسو است. افزون بر این، شواهدی در حمایت از تأثیر مثبت دوزبانگی بر رشد زبان در کودکان پیش‌دبستانی یافت نشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Comparison of Language Development in Persian and Persian-Turkish Children Using PDSS as a Morpho-Syntactic Index

نویسندگان [English]

  • Masoumeh Malekiyan 1
  • Shahla Raghibdoust 2
1 PhD, Linguistics Department, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran
2 Associate Professor, Linguistics Department, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran
چکیده [English]

The stages of language acquisition in bilingual children are similar to those in their monolingual peers. At the same period of time, they produce the first words, memorize about 50 words, and begin to make sentences by combining words which they know. The process of language acquisition in simultaneous bilingual children is the same as that of monolinguals. A 5-month-old bilingual child is aware that s/he hears two languages, though the sounds of the two languages are very similar (Macrory, 2006, p. 164; Gauthier, 2012, p. 8).
Due to the ongoing increase in the number of bilingual people as the result of some events such as migration, and considering the contradictory results of the studies concerning the effect of bilingualism on language development, the present study aims to compare the morpho-syntactic development of normal Persian and Persian-Turkish speaking children at three age groups of 37-46, 47-56 and 57-66 months old using Persian Developmental Sentence Scoring (PDSS) (Jalilehvand et al., 2016). It is expected that the morpho-syntactic development of the subjects will be the same in both language groups, with no statistically significant difference. The result of this study can provide evidence in support or rejecting the results of those studies (e.g., Bialystok et al., 2008; Blom, 2010; Dahlgren et al., 2017) indicating the superiority of the monolinguals’ verbal performance over their bilingual peers’.

کلیدواژه‌ها [English]

  • bilingualism
  • developmental sentence scoring
  • language development
  • morpho-syntactic

مراجع

  1. احدی، حوریه، رضا نیلی‌پور، بلقیس روشن، حسن عشایری و شهره جلایی (1391). «مقایسه درک و بیان افعال بین دوزبانه‌ها و تک‌زبانه‌های دارای اختلال ویژه زبانی». توانبخشی نوین. دوره 6. شمارة 4. صص 8-14. Retrieved from <http://www.mrj.tums.ac.ir/article-12-1-fa.html>
  2. افتخاری، زهرا، علی سعدالهی و فاطمه کسبی (1384). «بررسی تأثیر زبان سمنانی بر میانگین طول گفته فارسی کودکان 6 ساله طبیعی آمادگی‌های وابسته به آموزش‌وپرورش سمنان». کومش. دورة 6. شمارة 4. صص 291-295. Retrieved from <http://www.koomeshjournal.semums.ac.ir/article-1-129-fa.html>
  3. اوریادی‌زنجانی، محمد، مجید راهب قربانی و فاطمه کیخا (1385). «هنجاریابی شاخص‌های تعداد کل واژه‌ها، میانگین طول گفته و میانگین طول 5 جمله طولانی در کودکان طبیعی فارسی‌زبان 2 تا 5 ساله شهر سمنان». کومش. دورة 7. شمارة 3. صص 177-182. Retrieved from <http://www.koomeshjournal.semums.ac.ir/article-1-99-fa.html>
  4. جلیله‌وند، ناهید (1396). تحلیل نمونه گفتار کودکان فارسی‌زبان با روش امتیازدهی رشد جمله. تهران: ستایش هستی. Retrieved from <https://www.mohsenibook.com/>
  5. جلیله‌وند، ناهید، مونا ابراهیمی‌پور و جمشید پورقریب (1391). «میانگین طول گفته و برخی از تکواژهای دستوری در گفتار دو کودک فارسی‌زبان». شنوایی‌سنجی. دورة 21. شمارة 2. صص 96-108. Retrieved from <https://www.aud.tums.ac.ir/article-1-48-fa.html>
  6. رقیب‌دوست، شهلا و الهه طاهری‌قلعه‌نو (1393). «کاربرد مشخصه‌های صرفی، نحوی و بافتی در فرایند رشد مفهومی کودک». زبا‌ن‌شناسی و گویش‌های خراسان. دورة 6. شمارة 10. صص 51-67. https://doi.org/10.22067/LJ.V6I10.31022
  7. شجاع‌رضوی، سعیده (1398). «بررسی مقایسه‌ای کودکان چهار تا پنج سال دوزبانه (ترک و فارسی‌زبان) و تک‌زبانه (فارسی‌زبان) در درک و کاربرد عبارات استعاری بدن‌مند». علم زبان. شمارة 9. صص 7-31. https://doi.org/10.22054/ls.2019.35785.1130
  8.  شفیعی، رویا (1394). فرهنگ مصور جمله‌ها (مکمل فرهنگ مصور همخوان‌ها). چ 5. تهران: انتشارات آموزش-نوآموز.Retrieved from <https://www.gisoom.com/book/11157724>
  9. فرامرزی، عفت، مریم فولادی و نادر شیخ سعدآبادی (1394). «مقایسه یادگیری زبان فارسی دانش‌آموزان دوزبانه (ترکی - فارسی) و تک‌زبانه (فارسی) در دختران پایه اول ابتدایی شهرستان درگز». مجموعه مقالات همایش ملی آموزش ابتدایی. شمارة 1. صص 3356-3365. Retrieved from <https://www.sid.ir/paper/858372/fa>
  10. کاظمی، یلدا، علی‌رضا طاهری، فرانک کیان‌فر، میثم شفیعی، رباب اسلامی‌فرد، منصوره پیرمرادیان، زهرا حاج غلام رضایی، لیلا دانشی، علیه دلاوری، مجید زارعی، فاطمه زرافشان، فاطمه فلاح‌زاده، عالیه مرادی و فاطمه نوریان (1391). بررسی میانگین طول گفته در کودکان 5/2 تا 5/5 ساله فارسی‌زبان اصفهان. پژوهش در علوم توانبخشی. دورة 8. شمارة 5. صص 1-10. https://doi.org/10.22122/JRRS.V8I5.654
  11. کریمیان، فاطمه، رویا محمدی، زهرا بمانی، یلدا کاظمی و فرانک کیان‌فر (1401). «میانگین طول گفته‌ واجی در کودکان طبیعی 48-60 ماهه فارسی‌زبان با لهجه اصفهانی: مقایسه‌ نمونه‌های روایت داستان و محاوره». توانبخشی. دورة 23. شمارة 3. صص 392-411. ‎ https://doi.org/10.32598/RJ.23.3.3344.1
  12. گلپور، لیلا، رضا نیلی‌پور و بلقیس روشن (1385). «تحلیل مقایسه‌ای برخی ساختارهای صرفی-نحوی گفتار کودکان در حال آموزش و به‌شدت کم‌شنوا با کودکان عادی 4-5 ساله فارسی‌زبان». شنوایی‌شناسی. دورة 15. شمارة 2. صص 23-29. Retrieved from <https://aud.tums.ac.ir/article-1-161-fa.html>
  13. محمدی، هیوا، رضا نیلی‌پور، فریبا یادگاری و مسعود کریم‌لو (1387). «مقایسه دانش زبانی بین دانش‌آموزان دوزبانه مبتلا به لکنت و سالم». توانبخشی. دورة 9. شمارة 2. صص 47-51.Retrieved from <http://rehabilitationj.uswr.ac.ir/article-1-255-fa.html>
  14. مدرّسی قوامی، گلناز (1396). راهنمای آوانویسی و وا‌ج‌نویسی زبان فارسی. تهران: دانشگاه علامه طباطبائی. Retrieved from <https://book.atu.ac.ir/book_572.html>
  15. مصرآبادی، جواد، فاطمه دستی و تقی زوار (1396). «نیم‌رخ‌های دانش‌آموزان تک‌زبانه و دوزبانه بر اساس مشکلات خواندن و نوشتن». اندیشه‌های نوین تربیتی. دورة 13. شمارة 3. صص 187-210. https://doi.org/10.22051/JONTOE.2017.6450
  16. همتی، رضا، مسعود دهقان و اکرم کرانی (1401). «تأثیر دوزبانگی بر رشد زبانی: شواهدی از کودکان دوزبانه کردی کلهری و فارسی». زبان‌پژوهی. دورة 14. شمارة 45. صص 129-149. https://doi.org/10.22051/JLR.2022.38089.2106
  17. یزدانی، زهرا، سیما شیرازی، زهرا سلیمانی، محمدرضا رضوی و بهروز دولتشاهی (1392). «بررسی اثر تکلیف تکرار ناکلمه بر برخی شاخص‌های زبانی در کودکان با آسیب زبانی ویژه». توانبخشی. دورة 14. شمارة 3. صص 115-123. Retrieved from <http://www.rehabilitationj.uswr.ac.ir/article-1-1177-fa.html>
  18. Altenberg E. P. & Roberts J. A. (2016). Promises and pitfalls of machine scoring of the Index of Productive Syntax. Clinical Linguistics & Phonetics, 30(6): 433–448. https://doi.org/10.3109/02699206.2016.1139184.
  19. Ahadi, H., Nilipur, R., Roshan, B., Ashayeri, H., & Jalayi, S. (2013). Comparison of the comprehension and expression of verbs between bilinguals and monolinguals with specific language impairment, Journal of Modern Rehabilitation, 6(4): 8-14, Retrieved from <http://mrj.tums.ac.ir/article-۱-۱۲-fa.html> [In Persian].
  20. American Speech Language Hearing Association (2001). Rockville, MD: Author. Retrieved from <https://www.utep.edu/chs/slp/_files/docs/3-asha-documents.pdf>
  21. Baker, C. (1993). Foundations of Bilingual Education and Bilingualism, Multilingual Matters Ltd. Retrieved from <https://www.multilingual-matters.com/page/detail/Foundations-of-Bilingual-Education-and-Bilingualism/?k=9781788929882.>
  22. Bialystok, E., Majumder, S., & Martin, M. (2003). Developing phonological awareness: Is there a bilingual advantage? Applied Psycholinguistics, 24, 27-44. DOI: https://doi.org/10.1017/S014271640300002X.
  23. Bialystok, E., Craik, F., & Luke, G. (2008). Cognitive control and lexical access in younger and older bilinguals. Journal of Experimental Psychology: Learning, Memory, and Cognition, 34(4): 859-873. https://doi.org/10.1037/0278-7393.34.4.859.
  24. Blom, E. (2010). Effects of input on the early grammatical development of bilingual children. International Journal of Bilingualism, 14(4): 422-446. https://doi.org/10.1177/136700691037091.
  25. Chamberlain, L. L., (2016). Mean Length of Utterance and Developmental Sentence Scoring in the Analysis of Children’s Language Samples (Master’s thesis). Department of Communication Disorders, Brigham Young University. Retrieved from <https://scholarsarchive.byu.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=6965&context=etd.>
  26. Cohen, S. P., Tucker, G. R., & Lambert, W. C. (1967). The Comparative Skills of Monolinguals and Bilinguals in Perceiving Phoneme Sequences. Language and Speech, 10(3): 159-168. https://doi.org/10.1177/002383096701000302.
  27. Cromdal, J. (1999). Childhood bilingualism and metalinguistic skills: Analysis and control in young Swedish–English bilinguals. Applied Psycholinguistics, 20(1), 1-20. https://doi.org/10.1017/S0142716499001010.
  28. Dahlgren, S., Almén, H., & Dahlgren Sandberg, A. (2017). Theory of mind and executive functions in young bilingual children. The Journal of Genetic Psychology, 178(5), 303-307. https://doi.org/10.1080/00221325.2017.1361376.
  29. Dehghani Golestani, S, Jalilevand, N., Kamali, M. (2018). A comparison of morpho-syntactic abilities in deaf children with cochlear implant and 5-year-old normal-hearing children. International Journal of Pediatric Otorhinolaryngology (IJPO), 110, 27-30. https://doi.org/10.1016/j.ijporl.2018.04.019.
  30. Eftekhari, H., Sa’dollahi, A., & Kasabi, F. (2012). Investigating the effect of Semnani language on Persian Mean Length of Utterance in 6-year-old normal children in Semnan education-related preparations. Komesh, 4(6), 291-295, Retrieved from <http://koomeshjournal.semums.ac.ir/article-1-129-fa.html> [In Persian].
  31. Faramarzi, E., Fuladi, M., & Seykh Sa’dabadi, N. (2014). Comparison of Persian language learning in bilingual (Turkish-Persian-speaking) and monolingual (Persian-speaking) students at first grade of elementary school girls in Dargaz city. Proceedings of the National Primary Education Conferences, 1, 3356-3365, Retrieved from <https://www.sid.ir/paper/858372/fa> [In Persian].
  32. Gauthier, C. E. (2012). Language Development in Bilingual Children. A Research Paper Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for the degree of Master of Science, Southern Illinois University Carbondale. Retieved from <https://opensiuc.lib.siu.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1268&context=gs_rp.>
  33. Golpour, L., Nilipour, R., & Rowshan, B. (2006). Comparative analysis of some morpho-syntactic structures in the speech of normal and with severe hearing loss Persian-speaking children at the age of 4-5 years old. Auditory and Vestibular Research, 15(2): 23-29, Retrieved from <https://aud.tums.ac.ir/article-1-161-fa.html> [In Persian].
  34. Hemmati, R., Dehghan, M, & Karani, A. (2023). The Effect of Bilingualism on Language Development: An Evidence from Kalhori Kurdish and Persian Bilingual Children. Quarterly Scientific Journal of Language Research, 14(45), 129-149. https://doi.org/10.22051/JLR.2022.38089.2106 [in Persian].
  35. Hughes, D. L., Fey, M., & Long, S. (1992). Developmental sentence scoring. Topics in Language Disorders, 12, 1-12. https://doi.org/10.1177/0142723713479436.
  36. Herlina, C. (2009). The Comparison of Bilingual and Monolingual Learners Ability in Identifying Sentences using Reduced Clause. Lingua Culctura, 3(2), 128-137. https://doi.org/10.21512/lc.v3i2.339..
  37. Jalilevand, N. (2019). Analysis of Speech Samples for Persian-Speaking Children Using DSS, Tehran: Setayeshe Hasti Pub, Retrieved from <https://mohsenibook.com/> [In Persian].
  38. Jalilevand, N., Ebrahimipour, M., & Pourgharib, J. (2012). Mean length of utterance and some grammatical morphemes in the speech of two Persian-speaking children. Auditory and Vestibular Research, 21(2), 96-108, <https://www.aud.tums.ac.ir/article-1-48-fa.html> [In Persian].
  39. Jalilevand, N., Kamali, M., Modarresi, Y., & Kazemi, Y. (2016). The Persian developmental sentence scoring as a clinical measure of morphosyntax in children, Medical Journal of the Islamic Republic of Iran (MJIRI), 30(436), 1-10. Retrieved from <https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28210600/>
  40. Karimian, F., Mohammadi, R., Bemani, Z., Kazemi, Y., & Kianfar, F. (2022). Phonological Mean Length of Utterance in 48-60-Month-old Persian-speaking Children with Isfahani Accent: Comparison of Story Generation and Conversation Samples. JREHAB, 23(3), 411-399. https://doi.org/10.32598/RJ23.3.3344.1 [In Persian].
  41. Kazemi, Y., Taheri, A., Kianfar, F., Eslami fard, M., Shafiei, M., Islamifard, R., Pirmaradian, M., Haj Gholam Rezaei, Z., Danshi, L., Delawari, A., Zarei, M., Zarafshan, F., Falahzadeh, F., Moradi, A., & Nouryan, F. (2012). Investigating the Mean Length of Utterance in Isfahan Persian-speaking children at the age of 2/5-5/5. Research in Rehabilitation Sciences, 8(5), 1-10, https://doi.org/10.22122/JRRS.V8I5.654 [In Persian].
  42. Krashen, S. (1982). Principles and practice in second language acquisition. Oxford: Pergamon Press. https://www.sdkrashen.com/content/books/principles_and_practice.pdf
  43. Lee, L. L. (1970). Developmental sentence scoring: A method of quantifying the development of syntax and morphology in children’s language. Final report of a project, Northwestern University, US department of Health, Education and Welfare, Washington DC. Retrieved from <https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED043864.pdf>
  44. Lee, L. L. (1974). Developmental Sentence Analysis: A Grammatical Assessment Procedure for Speech and Language Clinicians. Evanston, IL, US: Northwestern University Press. Retrieved from <https://adams.marmot.org/Record/.b17373736.>
  45. Lee, L. L., & Canter, S. M. (1971). Developmental Sentence Scoring: A clinical procedure for estimating syntactic development in children’s spontaneous speech. Journal of Speech and Hearing Disorders, 36, 315-340. https://doi.org/10.1044/jshd.3603.315.
  46. Leonard, L. B. (1972). “What is deviant language?”. Journal of Speech and Hearing Disorders, 37(4), 427-446. https://doi.org/10.1044/jshd.3704.427.
  47. Mabel, L. R., Sean, M. R., & Hoffman, L. (2006). Mean Length of Utterance in Children with Specific Language Impairment and in Younger Control Children Shows Concurrent Validity and Stable and Parallel Growth Trajectories. Journal of Speech, Language, and Hearing Research, 49, 793–808. https://doi.org/10.1044/1092-4388(2006/056).
  48. Macrory, G. (2006). Bilingual language development: what do early years practitioners need to know?. Early years, 26(2), 159-169. Retrieved from <https://researchconnections.org/childcare/resources/9546.>
  49. Marian, V., Blumenfeld, H. K., & Kaushanskaya, M. (2007). The Language Experience and Proficiency Questionnaire (LEAP-Q): Assessing Language Profiles in Bilinguals and Multilinguals. Journal of Speech and Hearing Research, 50(4), 940-967. (Adapted to pencil-and-paper version by Marilyn Logan). Retrieved from < https://pubs.asha.org/doi/abs/10.1044/1092-4388%282007/067%29>
  50. McCluskey, K. M. (1984). Developmental Sentence Scoring: A Comparative Study Conducted in Portland (Master’s thesis). Portland State University. Retrieved from <https://pdxscholar.library.pdx.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=4375&context=open_access_etds>
  51. McLaughlin, B. (1987). Second-Language Acquisition in Childhood. New York: Wiley. https://doi.org/10.4324/9780203726341
  52. Mesrabadi, J., Dasti, F., & Zavar, T. (2016). Profiles of monolingual and bilingual students based on reading and writing difficulties, Modern Educational Ideas, 13(3): 187-210, https://doi.org/10.22051/JONTOE.2017.6450. [In Persian].
  53. Miyata, S., Otomo, K., & Nisisawa, H. Y. (2007). Exploring the Developmental Sentence Score for Japanese (DSSJ): A comparison of DSSJ and MLU on the basis of typically developing and delayed children, The Japanese Journal of Communication Disorders, 24(2), 88-100. https://doi.org/10.11219/jjcomdis2003.24.88
  54. Miyata, S., McWhinney, B., Otomo, O., Sirai, H., Oshima-Takane, Y., Hirakawa, M., Shirai, Y., & Sugiura, M. (2013). Developmental Sentence Scoring for Japanese. First Language, 3(2), 200-216. https://doi.org/10.1177/0142723713479436.
  55. Modaresi Ghavami, G. (2017). A Guide to Phonetic and Phonemic Transcription in Persian, Tehran: Allameh Tabataba’i University, Retrieved from <https://rehabilitationj.uswr.ac.ir/article-1-255-fa.html> [In Persian].
  56. Mohammadi, H., Nilipour, R., Yadgari, F., & Karimlou, M. (2008). A comparison of language knowledge of healthy bilingual students with bilingual students with stuttering. Rehabilitation, 9(2): 47-51 [In Persian].
  57. Oryadi Zanjani, M., Ghorbani, R., & Keykha, F. (2006). Normalization of Total Number of Words, Mean Length of Utterance and Mean Length of Utterance in 5 long sentences measures in 2-5-year-old normal Persian-speaking children in Semnan. Komesh, 7(3), 177-182, Retrieved from <http://koomeshjournal.semums.ac.ir/article-1-99-fa.html> [In Persian].
  58. Raghibdoust, S., & Taheri Ghal’eno, E. (2014). Application of morphological, syntactic and textual characteristics in the process of child's conceptual development. Linguistics & Khorasan Dialects, 6(10), 51-67, https://doi.org/1022067/LJ.V6I10.31022 [In Persian].
  59. Saer, D. J.  (1923). The effect of bilingualism on intelligence, The British Journal of Psychology, 14, 25-38. https://doi.org/10.1111/j.2044-8295.1923.tb00110.x.
  60. Scarborough, H. S. (1990). Index of Productive Syntax. Applied Psycholinguistics, 11(1), 1-22. https://doi.org/10.1017/S0142716400008262
  61. Seal, A. (2002). Scoring Sentences Developmentally: An Analog of Developmental Sentence Scoring )Master’s thesis(, Brigham Young University - Provo. Retrieved from <https://scholarsarchive.byu.edu/etd/1141>
  62. Shafi’i, R. (2016). Sentence Picture Dictionary. Tehran: Amoozesh-No’amooz Pub, Retrieved from <https://www.gisoom.com/book/11157724/>[In Persian].
  63. Shoja’ Razavi, S. (2018). A comparative study of 4-5 years old bilingual (Turkish and Persian-speaking) and monolingual (Persian-speaking) children in understanding and using body metaphorical expressions. Language Science, 9, 7-31, https://doi.org/10.22054/ls.2019.35785.1130 [In Persian].
  64. Thordardottir, T. E. (2014). The relationship between bilingual exposure and morphosyntactic development: International Journal of Speech-Language Pathology, 17, 97-114. https://doi.org/10.3109/17549507.2014.923509
  65. Yazdani, Z., Shirazi, S., Soleymani, Z., Razavi, M., & Dolatshahi, B. (2013). Investigating the effect of non-word repetition task on some language measures in children with special language impairment. New Educational Thoughts, 13(3), 187-210, Retrieved from <https://rehabilitatinonj.uswr.ac.ir/article-1-1177-fa.html> [In Persian].
زبان پژوهی
دوره 16، شماره 50 - شماره پیاپی 50
اردیبهشت 1403
صفحه 223-248

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار