بررسی ساخت چپ‌نشانی واژه‌بستی در زبان فارسی از دیدگاه برنامه‌ی کمینگی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه زبانشناسی دانشکده زبانهای خارجی دانشگاه اصفهان

2 دانشیار گروه زبان‌شناسی، دانشکدة زبان‌های خارجی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

پژوهش حاضر به چگونگی اشتقاق ساخت چپ‌نشانی واژه‌بستی زبان فارسی در چارچوب برنامة زایشی کمینه‌گرا می‌پردازد. در ساخت چپ‌نشانی واژه‌بستی بخش دوم یک ترکیب اضافی و یا متمم حرف اضافه برای خوانش‌های کاربردی ویژه، به‌جای قرار گرفتن در جایگاه اصلی خود، در آغاز بند قرار می‌گیرد و جایگاه اصلی آن را در جمله الزاماً یک ضمیر واژه‌بستی پُر می‌کند. در بررسی این ساخت در زبان‌های مختلف، پژوهشگران همواره می‌کوشند به این پرسش پاسخ دهند که آیا در این ساخت، سازة آغازین از ابتدا در جایگاه نهایی خود تولید شده‌است یا این جایگاه حاصل حرکت است. پژوهش حاضر با تکیه بر آرای لی (Lee, 2016) نشان می‌دهد که جایگاه آغازین ساخت چپ‌نشانی واژه‌بستی در زبان فارسی محصول حرکت غیر موضوع سازة چپ‌نشان است و دلیل اجبار استفاده از واژه‌بست در این ساخت بر مبنای دیدگاه اسکوبار (Escobar, 1997) عبور سازة چپ‌نشان از یک جایگاه موضوع در مسیر حرکت غیر موضوع خود به آغاز بند است. بر مبنای این تحلیل، واژه‌بست موجود در این ساخت در نتیجة بازبینی موضعی مشخصة فای سازة آغازین توسط هسته مطابقه به ساخت افزوده می‌شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The study of Persian Clitic Left Dislocation construction in the Minimalist Program

نویسندگان [English]

  • Zeinab Homayouni 1
  • Rezvan Motavallian 2
1 Ph.D. student of Linguistics, Department of linguistics, Isfahan University, Isfahan, Iran
2 Associate Professor, Department of linguistics, University of Isfahan, Isfahan, Iran
چکیده [English]

The present study investigates how the Persian Clitic Left Dislocation construction (CLLD) is derived within the framework of minimalist program. In CLLD an element of a sentence is located at the beginning of the clause instead of being in its canonical position and its main position in the sentence is necessarily occupied by a resumptive clitic. In studying such construction in different languages, researchers always try to answer the question whether the initial position is the result of movement or it is base-generated. Chomsky (1977) and Cinque (1990) are among the linguists who believe that initial position in CLLD is base-generated. On the other hand, Lopez (2009) and Dobrovie-Sorin (1990) try to show that this position is derived by movement. Lee (2016) believes that this disagreement is because of the hybrid characteristics of CLLD. As an example, sensitivity to strong islands shows that movement takes place in this construction; but insensitivity to weak islands or not showing weak cross over (WCO) effect can challenge the movement approach to CLLD. Rizzi (1997) believes that only constructions which derived by quantificational Aʹ-movement show WCO effect; so Lee (2016) considers CLLD as the result of non-quantificational Aʹ-movement; so insensitivity to weak islands can’t challenge the movement idea of CLLD derivation.  In this research we study the syntactic features of Persian CLLD to investigate whether the initial position of this structure is base-generated or it’s the result of movement. And if it is the result of movement, what kind of movement is involved.

کلیدواژه‌ها [English]

  • agreement phrase
  • Aʹ-movement
  • Clitic Left Dislocation
  • syntactic connectivity
  • syntactic islands

مراجع

  1. اسدی‌مفرح، طیبه و علی درزی (1398). «گروه حرف تعریف شکافته در زبان فارسی _ رویکردی کمینه‌گرا». پژوهش‌های زبانی. سال 10. شماره 2. صص 42-24.  https://doi.org/10.22059/jolr.2020.281064.666505
  2. انوشه، مزدک (1389). «رویکردی مشخصه‌بنیاد به فرایندهای مبتداسازی و تاکید در زبان فارسی». پژوهش‌های زبانی. سال 1. شماره 1. صص 28-1. https://jolr.ut.ac.ir/article_21386.html
  3. انوشه، مزدک (1400). صرف در نحو از کمینه‌گرایی تا صرف توزیعی. تهران: دانشگاه تهران. Retrieved from https://ketab.ir/book/cc69a166-2afa-44a3-8b03-5f486eaa90fc
  4. پهلوان‌نژاد، محمدرضا (1387). ساخت‌های جزیره‌ای در زبان فارسی. ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی مشهد. شماره 19. صص 69-59.  Retrieved from <https://ensani.ir/file/download/article/20120426164324-5161-3.pdf>
  5. تفکری رضایی، شجاع (1390). «حرکت در فک اضافه در زبان فارسی». ارائه‌شده در همایش علمی سالانه دانشگاه رازی. 19 آذر 1390. دانشگاه رازی. کرمانشاه. Retrieved from <https://civilica.com/doc/288591>
  6. حیدری، عبدالحسین، مهدی سمائی، لطیف عطاری و افسر روحی (1394). «رمزگردانی دوزبانه‌‌‌‌‌های ترکی‌‌‌‌‌آذری فارسی در پرتو مدل زبان ماتریس و نظریة صفر». زبان‌پژوهی. دورة 7. شمارة 16. صص 57-33.  https://doi.org/10.22051/jlr.2015.2089
  7. دبیرمقدم، محمد (1369). «پیرامون «را» در زبان فارسی». زبانشناسی. سال 7. شمارة 1. صص 2-60. <https://www.sid.ir/paper/431030/fa> Retrieved from
  8. دبیرمقدم، محمد (1383). «زبان فارسی و نظریه‌های زبانی: در جستجوی چارچوبی برای تدوین دستور جامع زبان فارسی». دستور. شمارة 1. صص 129-93 .Retrieved from <https://www.sid.ir/paper/455147/fa>
  9. درزی، علی (1385). «ضرورت تمایز میان فرایند ارتقا و مبتداسازی در زبان فارسی». دستور. جلد 2. شماره 1. صص 161-187.  Retrieved from <https://ensani.ir/file/download/article/20130623091947-9821-9.pdf>
  10. درزی، علی و زهرا مرزبان (1393). «پدیده انجماد و جایگاه فاعل در زبان فارسی». پژوهش‌های زبان‌شناسی. سال 6. شماره 1. صص 34-17. Retrieved from <https://jrl.ui.ac.ir/article_17259_380d2e699ba14836567ae6dcf442c644.pdf>
  11. راسخ‌مهند، محمد (1387). «ضمایر تکراری در زبان فارسی». دستور. دورة 4. شمارة 10. صص 189-183. Retrieved from https://ensani.ir/file/download/article/20130623092004-9821-19.pdf
  12. رفسنجانی‌نژاد، سعید و محمد دبیرمقدم (1398). «نظریة گام و کوتاه‌ترین فاصله‌ی میان دو نقطه». پژوهش‌های زبانشناسی. سال 11. شماره 1. صص 60-49. https://doi.org/10.22108/JRL.2018.112291.1236
  13. زاهدی، کیوان، محمد خلیقی، زهرا ابوالحسنی چیمه و ارسلان گلفام (1391). «ضمایر بازیافتی در زبان فارسی». جستارهای زبانی. دورة 3. شمارة 3. صص 121-101. Retrieved from https://www.sid.ir/paper/166031/fa
  14. صادقی، علی اشرف (1349). ««را» در زبان فارسی امروز».  نشریه دانشکده ادبیات و علوم انسانی تبریز. شماره 93. صص 22-9. Retrieved from < https://perlit.tabrizu.ac.ir/>
  15. معزی‌پور، فرهاد (1398). «بحثی در باب چپ‌نشانی فارسی و چالش‌های نظری آن برای دستور نقش و ارجاع».  پژوهش‌های زبان‌شناسی. دوره 11. شماره 2. صص 64-45.  https://doi.org/10.22108/JRL.2019.115388.1308
  16. مولایی کوهبنانی، حامد (1400). «بررسی رده‌شناختی ضمیر ابقایی در ساخت موصولی فارسی». مجله زبانشناسی و گویش‌های خراسان. سال 13. شماره 4. صص 139- 113. https://doi.org/10.22067/jlkd.2021.70621.1033
  17. Anushe. M. (2010). Topicalization and focus movement in Persian, a feature-based approach. Journal of Language Research, 1(1), 1-28. Retrieved from <https://jolr.ut.ac.ir/article_21386.html> [In Persian]
  18. Anushe. M. (2021). Morphology in Syntax; From Minimalist Program to Distributed Morphology. Tehran: Tehran University Press. Retrieved from <https://ketab.ir/book/cc69a166-2afa-44a3-8b03-5f486eaa90fc> [In Persian]
  19. Asadimofarah. T., & Darzi, A. (2019). Split DP in Persian – a minimalist approach. Journal of Language Research, 10(2), 24-42. https://doi.org/10.22059/jolr.2020.281064.666505 [In Persian] 
  20. Boeckx, T. C. (2008). Understanding Minimalist Syntax: Lessons from Locality in Long-distance Dependencies. Malden, MA: Blackwell. Retrieved from <https://philpapers.org/rec/BOEUMS.>
  21. Chomsky, N. (1977). On Wh-movement. In P. Culicover, T. Wasow, A. Akmajian (Eds.). Formal Syntax. New York: Academic Press. Retrieved from <https://babel.ucsc.edu/~hank/On_WH-Movement.pdf>
  22. Chomsky, N. (2001). Derivation by phase. In K. Hale (Ed.). A Life in Linguistics. 1-52. Cambridge: MIT Press. Retrieved from <https://www.scirp.org/reference/referencespapers?referenceid=1839270>
  23. Cinque, G. (1990). Types of Ā-dependencies. Cambridge Ma: MIT Press. Retrieved from <https://mitpress.mit.edu/9780262530897/types-of-a-dependencies/>
  24. Cinque, G. (1994). On the evidence for partial N-movement in the Romance DP. In G. Cinque, J. Koster, J. Pollak, L. Rizzi & R. Zanuttini (Eds). Path Towards Universal Grammar. Studies in Honour of Richard Kayne. Georgetown University Press. Washington D.C. Retrieved from <https://www.bibsonomy.org/bibtex/244e78c188a8984602575eae6b0de11bb/joostkremers.>
  25. Cinque, G. (2010). The Syntax of Adjectives: a Comparative Study. Linguistic Inquiry, Monograph57. MIT Press: Cambridge. Retrieved from <https://mitpress.mit.edu/9780262514262/the-syntax-of-adjectives/>
  26. DabirMoghaddam, M. (1990). About ‘ra’ in Persian. Journal of Linguistics. 7(1), 2-60. Retrieved from <https://www.sid.ir/paper/431030/fa> [In Persian].
  27. DabirMoghaddam, M. (2004). Persian language and linguistic theories: in search of a framework for compiling a comprehensive Persian language grammar. Syntax. 1, 93-129. Retrieved from <https://www.sid.ir/paper/455147/fa> [In Persian]
  28. Darzi, A. (2006). The need to distinguish between the process of raizing and topicalization in the Persian language. Syntax, 2(1), 161-187. Retrieved from [In Persian]. Retrieved from <https://ensani.ir/file/download/article/20130623091947-9821-9.pdf.>
  29. Darzi, A., & Marzban, Z. (2014). Freezing effects and canonical subject position in Persian. Research in Linguistics, 6(1), 17-34. Retrieved from <https://jrl.ui.ac.ir/article_17259_380d2e699ba14836567ae6dcf442c644.pdf> [In Persian].
  30. Dobrovie-Sorin, C. (1990). Clitic doubling, wh-movement, and quantification in Romanian. Linguistic Inquiry, 21, 351-397. URL: Retrieved from <https://sfb1252.unikoeln.de/sites/sfb_1252/user_upload/Pdfs_Publikationen/Heusinger_Tiga__u_2019_Clitic_doubling_Differential.pdf.>
  31. Escobar, L. (1997). Clitic Left Dislocation and other relatives. In E. Anagnostopoulou, H. Riemsdijk & F. Zwart, (Eds.). Materials on Left Dislocation. Amsterdam: John Benjamin. (pp. 233-274). https://doi.org/10.1075/la.14.13esc
  32. Franco, J. (1993). On Object Agreement in Spanish. (PhD Dissertation). Department of Spanish and Portuguese. USC. Log Angles.
  33. Ghomeshi, J. (1997). Topics in Persian VPs. Lingua, 102, 133-167. https://doi.org/10.1016/S0024-3841(97)00005-3.
  34. Heydari, A., Samaee, M., Atari, L., & Rohi, A. (2015). Azari-Turkish/Persian bilinguals’ code-switching based on matrix language frame model (MLF) and null theory. ZABANPAZHUHI (Journal of Language Research), 7(16), 33-57. https://doi.org/10.22051/jlr.2015.2089 [In Persian]
  35. Kahnemuyipour, A. (2014). Revisiting the Persian Ezafe construction: A roll-up movement analysis. Lingua. 150, 1-24. https://doi.org/10.1016/j.lingua.2014.07.012.
  36. Karimi, S. (2005). A Minimalist Approach to Scrambling Evidence from Persian. Berlin: Mouton. https://doi.org/10.1515/9783110199796
  37. Karimi, Y. (2007). Kurdish Ezafe construction: Implications for DP structure. Lingua, 117, 2159-2177. https://doi.org/10.1016/j.lingua.2007.02.010.
  38. Koopman, H. (2000). Prepositions, postpositions, circum-positions, and particles. In Koopman, H. (Ed.). The Syntax of Specifiers and Heads. 204-260. London: Routledge. Retrieved from <https://linguistics.ucla.edu/people/koopman/papers/PP.PDF>
  39. Koopman, H., Sportiche, D. (1983). Variables and the bijection principle. The Linguistic Review, 2, 139-160. Retrieved from <https://www.semanticscholar.org/paper/VARIABLES-AND-THE BIJECTION-PRINCIPLE-Koopman-Sportiche/ e68454454c4cf398bf10a926a5cead1c48499904.>
  40. Lasnik, H., & Stowell, T. (1991). Weakest Crossover. Linguistic Inquiry, 22, 687-720. Retrieved from <http://www.jstor.org/stable/4178746.>
  41. Lee, M. (2016). Spanish Clitic Left Dislocation as a non-quantificational A’movement. Language Research, 52(2) 283-310. Retrieved from <https://hdl.handle.net/10371/97058.>
  42. Moezzi Pour, F. (2019). A remark on Persian left-dislocation and the related challenges for role and reference. Journal of Researches in Linguistics, 11(2), 45-64. https://doi.org/10.22108/JRL.2019.115388.1308 [In Persian]
  43. Mowlaei Kohbanani, H. (2021). Typological study of resumptive pronouns in Persian relative clause. Journal of Linguistics & Khorasan Dialects, 4 (24), 113-139. https://doi.org/10.22067/jlkd.2021.70621.1033. [In Persian]
  44. Pahlavannejad, M. (2008). Island Structures in Persian language. Persian Literature Quarterly, 19, 59-69. Retrieved from <https://ensani.ir/file/download/article/20120426164324-5161-3.pdf> [In Persian]
  45. Pesetsky, D. (1998). Some optimality principles of sentence pronunciation. In P. Barbosa, D. Fox, M. McGinnis & D. Pesetsky (Eds.). Is the Best Good Enough? Optimality and Competition in Syntax. (pp. 83-337). Cambridge, MA: MIT Press. https://doi.org/doi:10.7282/T3F47MGW
  46. Rafsanjani Nejad, S., & Dabir Moghaddam, M. (2018). Phase theory and geodesic. Journal of Researches in Linguistics, 11(1), 49-60. https://doi.org/10.22108/JRL.2018.112291.1236 [In Persian]
  47. Rasekh Mahand, M. (2008). Resumptive pronouns in Persian. Syntax, 4(10). 183-189. Retrieved from <https://ensani.ir/file/download/article/20130623092004-9821-19.pdf> [In Persian]
  48. Rizzi, L. (1997). The fine structure of the left periphery. In L. Haegeman (ed.). Elements of Grammar. (pp. 281-337). https://doi.org/10.1007/978-94-011-5420-8_7.
  49. Sadeghi, A. (1970). Ra in today Persian. Tabriz Faculty of Literature and Humanities, 93, 9-22. Retrieved from <https://perlit.tabrizu.ac.ir/> [In Persian]
  50. Sportiche, D. (1992). Clitic Constructions. Los Angeles: UCLA. Retrieved from <https://link.springer.com/chapter/10.1007/978-94-015-8617-7_9>
  51. Tafakori Rezaii, S. (2011). Movement in Persian Fak-e-Ezafe. Annual Scientific Conference of Razi University. 19 Azar. Kermanshah. Razi University. Retrieved from <https://civilica.com/doc/288591/> [In Persain] 
  52. Vat, J. (1981). Left Dislocation, connectedness and reconstruction. unpublished article. University of Amsterdam. Retrieved from <https://ugp.rug.nl/GAGL/article/view/30208/27509.>
  53. Zahedi, K., KhaliGhi, M., Abolhasani Chimeh, Z., & Golfam, A. (2012). Resumptive pronouns in Persian. Language Related Research, 3(3), 101-121. Retrieved from <https://www.sid.ir/paper/166031/fa> [In Persian]

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار