میزان وام‌گیری حروف اضافه و ضمائر در کردی کلهری در افراد دو زبانه کرد-فارس زبان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترا، گروه زبان‌شناسی، واحد ایلام، دانشگاه آزاد اسلامی، ایلام، ایران

2 استادیار گروه زبان‌شناسی، واحد ایلام، دانشگاه آزاد اسلامی، ایلام، ایران

چکیده

تماس زبانی می­تواند دارای پیامدهای بسیاری برای زبان­های درگیر باشد. وام ­گیری واژگانی یا ساختاری یکی از پیامدهای تماس زبانی است که در آن عناصری از زبان غالب ممکن است وارد زبان پذیرا شوند. هدف پژوهش حاضر، بررسی میزان بهره‌گیری از حروف اضافه و ضمیرهای بومی یا وام ­واژه معادل فارسی آن‌ها در کردی کلهری است. برای گردآوری داده ­ها، از یک پرسشنامه (فهرست) محقق‌ساخته بهره گرفته شد تا روشن شود که گروه­های مختلف تا چه اندازه از واژه‌های بومی یا وام ­واژه­های فارسی بهره می­گیرند. براساس متغیرهای سن، جنسیت و تحصیلات، افراد انتخاب‌شده به هشت گروه دسته‌بندی شدند: مردان/ زنان باسواد جوان، مردان/ زنان با سواد مسن، مردان/ زنان بی­سواد جوان و مردان/ زنان بی­سواد مسن. یافته‌های پژوهش نشان داد که در گروه­های مختلف اجتماعی به­ طور متوسط بین 7. 82 تا 100 درصد از حروف اضافه بومی و  بین 08. 76 تا 100 درصد از ضمیرهای کردی استفاده نموده ­اند. زنان جوان باسواد بیشترین میزان بهره‌گیری از حروف اضافه (3. 17 درصد) و ضمیرهای غیربومی (92. 12 درصد) را در بر داشتند. آزمون آماری مورد استفاده (آنالیز واریانس سه عاملی) نشان داد که دو عامل تحصیلات و سن (برخلاف جنسیت) هم به‌تنهایی و هم در تعامل با هم نقش معناداری در تنوعات مشاهده ­شده آن‌ها بر عهده دارند.   

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigating the borrowing of prepositions and pronouns in Kalhori Kurdish in Kurdish-Farsi bilinguals

نویسندگان [English]

  • Sayedeh Zeinab Hosseini 1
  • Habib Gowhari 2
1 Ph.D. Candidate, Department of Linguistics, Ilam Branch, Islamic Azad University, Ilam, Iran
2 Assistant Professor, Department of Linguistics, Ilam Branch, Islamic Azad University, Ilam, Iran
چکیده [English]

Language contact may have a lot of repercussions for the languages involved. Lexical or structural borrowing can be among the results of language contact. Accordingly, the present study investigates the local and borrowed prepositions and pronouns in Kalhori Kurdish due to language contact.
To fulfill this goal, a researcher-made questionnaire (list) was used to determine the local and borrowed pronouns and prepositions in Kalhori Kurdish. This list included 35 items: 11 frequent Kurdish prepositions and 24 Kurdish pronouns. The data was collected through interview. Regardless of their education, all the subjects were fluent in both Kurdish and Farsi and were regarded as active bilinguals. In terms of age range, the young participants were between 20-35 years old, and the old participants were between 50-70 years old. Based on age, gender and educational background, the selected subjects were assigned to 8 groups. Each group consisted of 10 people. Totally, 80 people responded to the items in the list through a targeted interview. The data was collected in Ilam (Eyvan) province. Kalhori Kurdish is the mother language of the people. Three-way ANOWA was employed to assess the significance of the probable variations.

کلیدواژه‌ها [English]

  • language contact
  • borrowing
  • Kalhori Kurdish
  • bilingual
  • prepositions
  • pronouns
  1. ایزدی­فر، راحله (1395). «تأثیر تماس زبانی بر وبژگی­های صرفی و نحوی گویش تاتی رودبار». مجله زبان فارسی و گویش‌های ایرانی.  دورة 1. شمارة 2. صص 161-176. https://doi.org/20.1001.1.65852476.1395.1.2.8.8
  2. حیدری، عبدالحسین (1399). «سلسله­مراتب قرض­گیری زبان ترکی آذربایجانی از زبان فارسی». فصلنامه مطالعات زبان و گویش­های غرب ایران. دوره 8. شمارة 2. صص 39-59.  https://doi.org/10.22126/jlw.2019.4424.1334
  3. فریدونی،  جاوید و شیما زردی (1402). «تأثیر جنسیت، سن و تحصیلات بر نگرش زبانی بین کردزبانان مهاباد با رویکرد آزمون تطابق گوینده». زبان‌پژوهی. دورة 15. شمارة 49. صص 83-96. https://doi.org/10.22051/jlr.2023.45109.2355
  4. گوهری، حبیب و شهرام جمالی نصاری (1399). «میزان وام‌گیری در مقولات واژگانی اصلی براساس رویکرد سلسله‌مراتب وام‌گیری در کُردیِ کلهری (با تمرکز بر متغیرهای جنسیت، تحصیلات و سن)». مجله پژوهش های زبان‌شناسی. دورة 12. شمارة 1.  صص 87-110. https://doi.org/10.22108/JRL.2020.120997.1445
  5. Fereidoni, J., & Zardi, S. (2024). The Impact of Gender, Age, and Education on Language Attitudes Among Kurdish Speakers in Mahabad: A Matched-Guise Approach. ZABANPAZHUHI (Journal of Language Research), 15(49), 83-96. https://doi.org/10.22051/jlr.2023.45109.2355 [in Persian]
  6. Gowhary, H., & Jamali Nesari, S. (2020). ILexical Borrowing Hierarchies in Kolhari Kurdish: Gender, Age and Educational Background. Journal of Researches in Linguistics, 12(1), 87-110. https://doi.org/10.22108/jrl.2020.120997.1445 [in Persian]
  7. Heidari, A. (2020). The Borrowing Hierarchy of Azerbaijani from Persian. Journal of Western Iranian Languages and Dialects, 8(2), 29-59. https://doi.org/10.22126/jlw.2019.4424.1334 [in Persian]
  8. Izadifar, R. (2016). The influence of language contact on the morphological and syntactic characteristics of the Rudbari dialect of Tati. Persian Language and Iranian Dialects, 1(2), 161-176. https://doi.org/20.1001.1.65852476.1395.1.2.8.8 [in Persian]
  9. Muysken, P. (1981). Halfway between Quechua and Spanish: the case for relexification. In Arnold Highfield and Albert Valdman (Eds.), Historicity and Variation in Creole Studies (pp. 52–78). Ann Arbor: Karoma. https://hdl.handle.net/2066/14531
  10. Thomason, S.G. & Kaufman, T. (1988). Language contact, creolization, and genetic linguistics. USA: University of California Press. https://doi.org/10.2307/482559
  11. Van Coetsem, F. (1988). Loan Phonology and the Two Transfer Types in Language Contact. Dordrecht: Foris. https://lib.ugent.be/en/catalog/rug01:000148857
  12. Van Coetsem, F. (2000). A General and Unified Theory of the Transmission Process in Language Contact. Heidelberg: Winter. https://www.amazon.de/General-Transmission-Language-Monographien-Sprachwissenschaft/dp/3825310795
  13. Winford, Donald (2010). Theories of Language Contact. In A. P. Grant (Ed.), The Oxford Handbook of Language Contact (online ed., Oxford Academic, 5 Feb. 2020). Oxford University Press. https://doi.org/10.1093/oxfordhb/9780199945092.013.2