تأثیر جنسیت و سن بر کاربرد دشواژه‌ها‌ در گفتار گویشوران فارسی‌زبان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه زبان‌شناسی همگانی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

2 استادیار گروه زبان‌شناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

چکیده

هدف از پژوهش حاضر بررسی  تأثیر دو عامل «جنسیت» و «سن»  بر کاربرد «دشواژه‌ها‌» در گفتار روزمره گویشوران زبان فارسی است. برای دست‌یابی به این هدف از پرسشنامه‌ای محقق‌ساخته بهره‌ گرفتیم و آن را به‌صورت تصادفی میان 523 زن و مرد فارسی‌زبان در 4 گروه سنی مختلف (25-15 سال، 35-26 سال، 45-36 سال و بالای 45 سال) توزیع کردیم. این پژوهش از جنبة روش‌شناسی، میدانی و پیمایشی بوده و ماهیتاً  توصیفی-تحلیلی‌ست. داده‌های گردآمده از پرسشنامه برپایة ‌تلفیقی از آرای باتیستلا (Batisttella, 2005)، جی (Jay, 2009) و وارداف (Wardhaugh, 2006) در پیوند با دسته‌بندی «دشواژه‌ها»‌ تحلیل شدند. یافته‌های برآمده از تحلیل‌های آماری با بهره‌گیری از آزمون‌های تی، تحلیل واریانس و توکی نشان داد مردان در حالت‌ عادی و نیز عصبانیت بیشتر از زنان از «دشواژه» استفاده می‌کنند و میانگین کاربرد دشواژه‌های رکیک‌تر در مردان بالاتر است. افزون‌براین، یافته‌ها نشان داد زنان و مردان فارسی‌زبان به‌طورکلی از شش دسته از دشواژه‌ها در گفتار روزمرة خود بهره می‌گیرندکه فراوانی دشواژه‌های مربوط به دسته‌های «مسائل جنسی»، «دفعیات بدن» و «انگ‌ها» در مردان بالاتر است؛ درحالی‌که در گفتار زنان فراوانی دشواژه‌های مربوط به دستة «مرگ و بیماری (نفرین)» بیشتر است. همچنین، روشن شد تفاوت میزان به‌کارگیری دشواژه‌ در بین گروه‌های سنی مختلف از جنبة آماری معنادار است: در بیشتر موارد و در هر دو حالت عادی و عصبانیت، شرکت‌کنندگان 25-15 ساله دشواژه‌های بیشتر و رکیک‌تری را نسبت به سه گروه سنی دیگر به کار می‌بردند؛ درحالی‌که در مورد افراد 45 سال به بالا این موضوع کاملاً برعکس است. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Gender-and Age-based Study of “Taboo Words” in the Speech of Persian Speakers

نویسندگان [English]

  • Zahra Khaleqi 1
  • َAva Imani 2
1 MA student of General Linguistics, Faculty of Literature and Humanities, Bu-Ali Sina University, Hamedan, Iran
2 Assistant Professor of Linguistics, Faculty of Literature and Humanities, Department of Linguistics, Bu-Ali Sina University, Hamedan, Iran
چکیده [English]

Language, as a means of communication, is continually influenced by our society, which is why the reflection of social variables in our everyday speech is inevitable. Among different social factors, sociolinguistic researchers have extensively investigated the correlation between “gender” and linguistic categories to examine the language features of men and women. Lakoff & Bucholtz (2004) suggested that women’s speech is characterized by linguistic features such as precise color terms, polite forms (e.g., indirect requests), tag questions, and empathic stress. In this regard, Holmes (2013, p. 308) claimed that many of the features identified as the characteristics of women’s language are positive politeness devices expressing solidarity.
Politeness and “taboo words”, on the other hand, have been the focus of many sociolinguistic researches, such as Jay (2009), Batisttella (2005) and Wardhaugh’s (2006). Jay (2009, p. 156) claims that both “gender” and “age” can affect word choice and frequency; men swear more frequently in public than women. As for age, the swearing rate peak in the teenage years and declines thereafter (Jay, 2009, p. 156). The present research aims to conduct a gender- and age-based study of “taboo words” in the everyday speech of Persian-speaking men and women and to answer the following questions:

How does “gender” affect the frequency and use of “taboo words” in the everyday speech of Persian speakers?
How the “age” of Persian speakers affect the use of “taboo words”?
Which types of “taboo words” do Persian speakers use in their speech?

کلیدواژه‌ها [English]

  • taboo word
  • gender
  • age
  • sociolinguistics
  • Persian language
  1. ارباب، سپیده (1391). «بررسی و طبقه‌بندی دشواژه‌های رایج فارسی در تداول عامه». پژوهش‌های زبان‌شناسی تطبیقی. دوره 2. شماره 4. صص 124-107. Retrieved from <https://www.magiran.com/p1098775>
  2. تفرجی یگانه، مریم (1395). «تحلیل به‌کارگیری دشواژه در فیلم‌های سینمای ایران از منظر جامعه‌شناسی زبان و رابطه آن با جنسیت بازیگران». مطالعات فرهنگ- ارتباطات. دوره 17. شماره 35. صص 166-151.  https://doi.org/10.22083/jccs.2016.42575
  3. رضایی، فاطمه، بهزاد رهبر و محمدرضا عروجی (1401). «ارزیابی ادب گوینده و منزلت اجتماعی نابرابر و برابر در محیط دانشگاهی با توجه به متغیر جنسیت». زبان‌پژوهی. دوره 14. شماره 45. صص 32-9. https://doi.org/10.22051/JLR.2021.33081.1927
  4. Alqahtani, S. M., Busabaa, N. A., & Salih, H. M. (2022). A change in Saudi attitudes from use of euphemism to taboo: A sociolinguistic study. Journal of Language Teaching and Research, 13(3), 561-571. https://doi.org/10.17507/jltr.1303.12
  5. Arbab, S. (2013). The study and the classification of Persian colloquial taboo words. Journal of Comparative Linguistic Researches, 2(4), 107-124. Retrieved from https://www.magiran.com/p1098775 [In Persian]
  6. Battistella, E. (2005). Bad language: Are some words better than others? Oxford University Press. https://doi.org/10.30465/lsi.2020.7582
  7. Gao, C. (2013). A sociolinguistic study of English taboo language. Theory and Practice in Language Studies, 3(12), 2310-2314. https://doi.org/10.4304/tpls.3.12.2310-2314
  8. Gao, G. (2008). Taboo language in Sex and the City: An analysis of gender differences in using taboo language in conversation. Retrieved from https://urn.kb.se/resolve?urn=urn:nbn:se:hkr:diva-943
  9. Hashamdar, M., & Rafi, F. (2018). Social identity and use of taboo words in angry mood: A gender study. Theory and Practice in Language Studies, 8, 623-629. https://doi.org/10.17507/tpls.0806.11
  10. Holmes, J. (1992). Women's talk in public contexts. Discourse & Society, 3(2), 131-150. Retrieved from http://www.jstor.org/stable/42887783
  11. Holmes, J. (2013). An introduction to sociolinguistics (4th ed.). Routledge. https://doi.org/10.4324/9781315833057
  12. Houssaini, K. (2019). A sociolinguistic approach of taboo words in Moroccan society. European Scientific Journal, ESJ, 15(29), 37-53. https://doi.org/10.19044/esj.2019.v15n29p37
  13. Jay, T. (1996). What to do when your students talk dirty. Resource Publications. Retrieved from https://books.google.ru/books?id=-ekBAAAACAAJ
  14. Jay, T. (2009). The utility and ubiquity of taboo words. Perspectives on Psychological Science, 4(2), 153-161. https://doi.org/10.1111/j.1745-6924.2009.01115.x
  15. Lakoff, R. T., & Bucholtz, M. (2004). Language and woman's place: Text and commentaries. Oxford University Press. Retrieved from https://books.google.ru/books?id=d-xMEdpNhzAC
  16. Rahmayani, D. P., & Fitrawati, F. (2018). Analysis types and functions of taboo words in The Wolf of Wall Street movie. English Language and Literature, 7(3), 2310-2314. https://doi.org/10.24036/ell.v7i3.101187
  17. Rezaee, F., Rahbar, B., & Oroji, M. (2022). Evaluation of the speaker's politeness based on unequal social status and the gender of the audience with equal social status in the university environment. ZABANPAZHUHI (Journal of Language Research), 14(45), 9-32. https://doi.org/10.22051/JLR.2021.33081.1927 [In Persian]
  18. Sari, Y. P. (2020). An analysis of types of taboo words in Parker movie. Humanis, 24(3), 232-237. https://doi.org/10.24843/JH.2020.v24.i03.p01
  19. Tafaroji Yeganeh, M. (2017). The sociolinguistics analysis of taboo application in Iranian cinematic films and its relation with actor or actress' gender. Journal of Culture-Communication Studies, 17(35), 151-166. https://doi.org/10.22083/jccs.2016.42575
  20. Wardhaugh, R. (2009). An introduction to sociolinguistics (6th ed.). Wiley. Retrieved from https://books.google.com/books?id=N7U3HkPpj_MC
  21. Wene, I. W., & Ena, O. T. (2020). Cursing, sexual harassment, profanity, obscenity and epithet in Dallas Buyers Club movie. JOALL (Journal of Applied Linguistics and Literature), 5(1), 71-87. https://doi.org/10.33369/joall.v5i1.8920