رمزگذاری موضوع در محمول تجربی «تمشا کردن» در کردی گروسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد زبان‌شناسی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران،

2 دانشجوی دکتری زبان‌شناسی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

چکیده

«تمشا کردن» محمولی تجربی در کردی گروسی است که ساخت موضوعی و رویدادی آن به صورت یک محمول مرکب فعل‌یاری بیان می‌شود. این پژوهش به جستار چگونگی رمزگذاری موضوع‌ها در ساختار محمول-موضوع «تمشا کردن» بر اساس منظر رده‌شناختی کرافت (2022) می‌پردازد. هدف آن بررسی این است که «تمشا کردن» از چه راهبردهایی برای بیان نقش شرکت‌کننده‌هایش بهره می‌جوید، بخش‌های سازنده‌ی آن میزبان کدام کارکردهای دستوری و معنایی هستند و چگونه ساخت رویدادی این محمول در راستای ساخت موضوعی‌اش بازنمایی می‌یابد. بدین منظور، پژوهشی میدانی صورت گرفت و 30 گویشور بومی کردی گروسی مصاحبه شدند. فیلم «داستان گلابیِ» ولس چیف بستر گرداوردی داده‌ها واقع شد و روایت‌های کردی ضبط شدند. 88 نمونه‌ی دارای محمول «تمشا کردن» از پیکره‌ی گفتمانی فوق، برای بررسی راهبردهای رمزگذاری موضوع استخراج شدند. مشاهده شد که این محمول مرکب تجربی در رمزگذاری موضوع شرکت‌کننده‌ها و نوع رویدادی که بیان می‌کند دارای بازنمایی‌های گوناگونی بود. اساساً از راهبرد تجربه-محور بهره می‌جست و تجربه‌گر را به صورت یک عبارت موضوعی فاعلی بیان می‌کرد. اما موضوع محرک آن در کاربرد راهبرد رمزگذاری تنوع قابل ملاحضه‌ای را نمایان می‌کرد و به صورت‌های عبارت موضوعی مفعولی، عبارت موضوعی متممی، و عبارت موضوعی بند متممی بازنمایی می‌یافت. از میان 88 نمونه از محمول «تمشا کردن»، تنها 16 مورد ساخت موضوعی فاعلی-مفعولی داشتند. پربسامدترین راهبرد رمزگذاری موضوع، راهبرد رمزگذاری فاعلی-متممی شناسایی شد که دارای محرک مکانی/هدف بود. این محمول مرکب همچنین مشاهده شد که به صورت یک زیررویداد در ساخت فعل پیاپی شرکت می‌جست و در برخی موارد با ساخت رویدادی متفاوتی بیان می‌شد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Argument Coding in the Experiential Predicate tǝmʃʌ kǝrdǝn ‘to look’ in Garrusi Kurdish

نویسندگان [English]

  • Mohammad Dabir-Moghaddam 1
  • Masoumeh Zarei 2
1 Professor of Linguistics, Allameh Tabataba’i University, Tehran, Iran
2 PhD candidate in linguistics, Allameh Tabataba’i University, Tehran, Iran
چکیده [English]

tǝmʃʌ kǝrdǝn ‘to look’ is an experiential predicate in Garrusi Kurdish whose arguments and event structure are represented as a coverb complex predicate. The present study explores how arguments are encoded in the predicate-argument construction of tǝmʃʌ kǝrdǝn based on Croft’s typological perspective (2022). It aims at investigating what strategies are employed by this verbal event to express its participants’ roles, which grammatical and semantic functions are hosted by its components, and how its event structure is represented with respect to its argument structure. For this purpose, we conducted a fieldwork and interviewed 30 native speakers of Garrusi Kurdish. We used Wallace Chafe’s The Pear Story film as a catalyst for our data collection and recorded Kurdish narratives. 88 tokens of tǝmʃʌ kǝrdǝn, extracted from our discursive corpus, were investigated for the study of argument coding strategies. We found that this experiential complex predicate manifests variation in the participants’ argument coding and the type of the event it expresses. It basically used experiencer-oriented strategy, encoding the experiencer as a subject argument phrase. However, the stimulus showed variation in coding strategy, expressed as an object argument phrase, as an oblique argument phrase, or as a complement clause. Out of 88 tokens of tǝmʃʌ kǝrdǝn, only 16 cases employed subject-object argument structure. The most tokenized coding strategy was subject-oblique argument coding with a locative/goal stimulus. This complex predicate was also observed to function as a subevent in serial verb construction. It could also express a different event structure.

کلیدواژه‌ها [English]

  • experiential event
  • argument structure
  • complex predicate
  • coverb
  • serial verb