انتخاب استراتژی‌های عذرخواهی در آزمون تکمیل گفتمان: مطالعۀ ترک‌زبانان تبریز

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه علوم تربیتی، دانشکدۀ پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی ارومیه، ارومیه، ایران

2 کارشناسی ارشد زبان‌شناسی، گروه زبان‌شناسی، دانشگاه الزهرا (شعبۀ ارومیه)، ارومیه، ایران

3 دانشجوی دکتری زبان‌شناسی، گروه زبان‌شناسی، دانشکدۀ ادبیات، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران.

چکیده

مقالۀ حاضر به مطالعۀ کاربرد راهکارهای عذرخواهی توسط ترک‌زبانان شهر تبریز می‌پردازد. صد و بیست شرکت کننده (60 مرد و 60 زن) ترک زبان تبریزی که به صورت تصادفی انتخاب شده بودند، در یک آزمون تکمیل گفتمان شرکت کردند. این آزمون شامل 20 سناریو بود که در آن از 10 راهکار عذرخواهی استفاده می‌شد. به این ترتیب، 2400 راهکار عذرخواهی به دست آمد. راهکارها بر اساس دسته بندی بلوم-کولکا و اولشتاین (1984) تحلیل شدند. این دسته بندی شامل ابزار نشان دادن کنش منظوری، برعهده گرفتن مسئولیت، توضیح، پیشنهاد جبران، قول تکرار نکردن، نگرانی برای شنونده و استراتژی‌های غیرکلامی است. یافته‌ها نشان دادند که پرکاربردترین استراتژی‌ها در میان شرکت‌کنندگان توضیح و پیشنهاد جبران بوده است. همچنین، در برخی سناریوها بین سن، جنسیت و سطح تحصیلات و انتخاب راهکار عذرخواهی ارتباط معنی‌داری وجود دارد. برای مثال، در تعامل با خویشاوندان هم‌سطح با شرکت کننده و در ارتباط کودک و بزرگسال که در آن شرکت کننده در جایگاه بالاتری قرار دارد. یافته‌های این تحقیق نشان می‌دهد که افراد در بافت‌های مختلف از راهکارهای متفاوتی برای عذرخواهی استفاده می‌کنند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Speakers’ choice of apology strategies in a discourse completion task: A study of Turkish speakers in Tabriz

نویسندگان [English]

  • Javid Fereidoni 1
  • Kosar Kheiri 2
  • Nafiseh Tadayyon Chahartagh 3
1 Assistant Professor, Department of Educational Sciences, School of Medicine, Urmia University of Medical Sciences, Urmia, Iran
2 Department of Linguistics, Alzahra University (Urmia Branch), Urmia, Iran
3 Ph.D. Candidate, Linguistics Department, Faculty of Literature, Alzahra University, Tehran, Iran
چکیده [English]

This study investigates the use of apologizing strategies by speakers of Azerbaijanian Turkish in Iran. One hundred and twenty (60 male and 60 female) randomly selected speakers of Azerbaijanian Turkish from Tabriz participated in a Discourse Completion Test (DCT) and returned 2400 apology speech acts. The DCT included 20 scenarios representing 10 discourse situations. The acts were analyzed based on the categorization suggested by Shoshana Blum-Kulka and Olshtain (1984), which included Illocutionary Force Indicating Device, Taking on responsibility, Explanation, Offer of repair, Promise of forbearance, Concern for hearer, and Nonverbal strategies. The findings indicated that the highly preferred apology strategies among the participants are explanation and offer of repaire. Moreover, there was a statistically significant association between the independent variables (the participants’ age, gender, and level of education) and the choice of apology strategies. However, such an association was only significant for some discourse situations; e.g., in interaction with relatives that are in an equal status with the participant and in an adult-child interaction where the participant has a superior status. These findings indicated that our behavior can change based on the context.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Discourse Completion Test
  • Tabriz
  • Azerbaijani Turkish
  • apology
  • speech acts