تحلیل تقابلی مجاز در متون مطبوعاتی فارسی و فرانسه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه الزهرا

2 استخدام هیچ سازمانی نیستند.

چکیده

متن­های مطبوعاتی در تمامی جنبه‌ها به­ویژه در زمینة سیاسی از مجاز بهره گرفته­اند. درک این آرایه ادبی، معادل‌یابی و ترجمه آن در زبان مقصد یکی از چالش‌هایی است که مترجم­ها به طور معمول  با آن روبه­رو هستند. در اهمیت این آرایه ادبی، افراسیابی و همکاران (Afrasiabi et al, 2006) می‌نویسد: «مجاز از مهم‌ترین، گسترده‌ترین و پیچیده‌ترین مباحث بلاغی است. اهمیت مجاز از این رو است که هم در معانی به‌کار می‌رود (مجاز عقلی) و هم در بیان (مجاز مرسل)؛ به علاوه مجاز زیر‌ساخت استعاره است که خود از مباحث گسترده‌ی بلاغت است.» (Afrasiabi et al, 2006, p. 3) از سوی دیگر، پژوهش­های اخیر در حوزة زبان­شناسی نشان می‌دهد برخلاف دیدگاه سنتی، آرایه‌های ادبی از جمله مجاز فقط به حوزة ادبیات تعلق ندارند و در انواع زبان و گفتمان‌ به کار می­روند. بر این مبنا، مقاله حاضر پژوهشی بینارشته‌ای است که از طریق پیوند با حوزه­های زبان‌شناسی، بلاغت و ترجمه­‌شناسی به بررسی نقش مجاز در نمونه­هایی از متن­های مطبوعاتی فارسی و فرانسه می­پردازد تا به شناخت شباهت­ها و تفاوت‌های این آرایه در دو این زبان منجر شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Contrastive Analysis of Metonymy in Persian and French Journalistic Texts

نویسندگان [English]

  • Nahid Djalili Marand 1
  • Mahnaz Ahadi 2
1 Uu
2
چکیده [English]

Journalistic texts are decorated with metonymy in all the fields especially in the political texts. Understanding this figure of speech and its translation in the target language is a challenge with which interpreters usually encounter. In this study, we attempt to explore the role of metonymy in some samples of journalistic texts of Persian and French with the aim of detecting the similarities and differences of the use of this figure of speech in these two languages.
The findings indicate that metonymy is not exclusively used to adorn journalistic texts; rather, it can have various functions such as language enrichment, avoidance of repetition, implication, etc. Besides, in French and Iranian rhetoric, there are disagreements among experts about this figure of speech, which makes the contrastive analysis of metonymy more difficult. It should be noted that definitions put forward by both French and Iranian rhetoricians suffer from some shortcomings. French and Persian rhetoricians classify metonymy in terms of contiguity and similarity respectively. There are disagreements about certain means of expression such as epanodos among French and Iranian rhetoricians. On the other hand, according to cognitive linguists, metonymy is linked to cultural patterns. Different syntactic structures and semantic fields and above all cultural differences between French and Persian make the translation of metonymy complicated. In addition, translation and its study which belong to the field of comparative linguistics can be crucial to detect cultural similarities and differences between the two languages. The results of translation suggest that metonymies linked to the different cultural patterns may not have metonymic equivalents in the target language and the translator is thus obliged to appeal to direct referents. But concerning metonymies linked to the different cultural patterns which have metonymic equivalents of the same class or another class with the same implied value in the target language, using cultural metonymic equivalents may lead to misunderstanding among the speakers of the target language. Thus, it is better to appeal to semantic substitution.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Key words:: metonymy
  • journalistic texts
  • linguistics
  • figure of speech
  • Comparative Study
- افراسیابی، غلامرضا ؛ جعفری، محمد‌مهدی و بحتویی، حسین (1385). » جستار دربارهی مجاز مرسل«. مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز(ویژه‌نامه زبان و ادبیات فارسی)، 25، 3، صص. 16-1.
- بارسلونا، آنتونیو (1390). »نظریهی شناختی در باب استعاره و مجاز«. گردآورنده آنتونیو بارسلونا. استعاره و مجاز با رویکردی شناختی (صص.48-7). (ترجمه تینا امراللهی). تهران : انتشارات نقش جهان.
- تجلیل، جلیل (1370). معانی و بیان. چاپ پنجم. تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
 -داد، سیما (۱۳۸۵).  فرهنگ اصطلاحات ادبی. تهران: انتشارات مروارید.
- رادن، گونتر (1390). »چگونه مجازها استعاره هستند ؟«. گردآورنده آنتونیو بارسلونا.  استعاره و مجاز با رویکردی شناختی (صص. 179-157). (ترجمه لیلا صادقی). تهران : انتشارات نقش جهان.
- روشن، بلقیس واردبیلی، لیلا (۱۳۹۱).  مقدمهای بر معناشناسی شناختی. تهران: نشرعلم.
- شریفی، شهلا و حامدی شیروان، زهرا (1393). »تأثیر مؤلفههای واژگانی بر میزان صراحت یا پوشیده گویی در متون مطبوعاتی«.  مطالعات فرهنگ و ارتباطات، 15 ، 25، صص.196-171.
- شمیسا، سیروس (1392).  بیان. تهران : نشر میترا.
- صفوی، کوروش(۱۳۹٠).  درآمدی بر معنی شناسی.تهران: انتشارات سوره مهر.
- کریمی، لطف الله (1391). »بررسی تطبیقی آرایههای ادبی فارسی- انگلیسی«. عرفانیات در ادب فارسی، 3، 10، صص. 126-111.
- گلریز، حسن (۱۳٨٠).  فرهنگ توصیفی اصطلاحات پول، بانکداری و مالیه بینالمللی. تهران : انتشارات فرهنگ معاصر.
- لارسن، میلدرد ال (1387).  ترجمه بر اساس معنا. (ترجمه علی رحیمی). تهران : انتشارات جنگل.
 
- ALIC, L. (undated). « Le langage des médias : unité dans la diversité». ˂http://www.upm.ro/Lucrari3/franceza˃
 
- Arnaud, P.J.L. (2011). «Détecter, classer et traduire les métonymies (anglais et français)». ˂ https://perso.univ-lyon2.fr˃
- Bonhomme, M. (2006) .Le discours métonymique. Berne : Peter Lang.
 
 
-                            (1987). Linguistique de la métonymie. Berne : Peter Lang.
 
-Ðǎng, N.Q.N. (2011). «Étude de la rhétorique dans des titres d'articles de presse français». ˂ https://tailieuso.udn.vn/TTH_125 ˃
 
- Djalili Marrand, N. (2011). Dictionnaire du langage des médias (français-persan). Téhéran : Université Alzahra.
 
- HOUBERT, F. (2001). «Problématique de la traduction économique et financière». ˂http://translationjournal.net/ journal>
- Kokelberg, J. (2003). Les techniques du style (vocabulaire, figures de rhétorique, syntaxe, rythme). Paris : Nathan.
- LECOLLE, M. (2003). Métonymies et figures de référenciation dans la presse écrite généraliste. Analyse sémantique et rhétorique. ˂ ftp://ftp.scd.univ-metz.fr>
 
- Le Guern, M. (1973). Sémantique de la métaphore et de la métonymie. Paris : Larousse.
 
- Reiss, K. (2002). La critique des traductions, ses possibilités et ses limites (traduit de l’allemand par Catherine Bocquet). Arras : Artois Presses Université.
 
- RYDNING, A. (2003). «La métonymie conceptuelle». ˂ http://www.duo.uio.no>